ابتکار: شهردار آینده باید نگاه مدرن داشته باشد

زهرا تالانی: شورای شهر تهران بالاخره در دوره سوم یک قدم به تکامل نزدیک شد؛ اگر دو دوره گذشته کاملا سیاسی بود و در اختیار دو جناح سیاسی متضاد قرار گرفت (اصلاح طلبان و اصولگرایان) اما شورای سوم، ترکیبی از این دو جناح بود. البته کمی هم تخصصی تر شد. مثلا معصومه ابتکار از ریاست سازمان محیط زیست به شورای شهر آمد و کمیته محیط زیست در شورای شهر راه انداخت. درباره عملکرد شورای شهر سوم و برنامه های این کمیته با معصومه ابتکار در دفتر کارش گفت وگویی انجام داده ایم که می خوانید:

از نحوه ورودتان به شورای شهر بگویید. چه شد که از سازمان محیط زیست وارد شورای شهر شدید؟
با توجه به پیشینه کار اجرایی که من در حوزه محیط زیست داشتم و نیاز مبرمی که در محدوده شهری به ارتقای استاندارد و کیفیت محیط زیست بود، سال 85 دوستان و همکاران این پیشنهاد را به من دادند که با حضور در شورای شهر رویکرد نوینی نسبت به محیط زیست داشته باشیم. اما آمدن من از یک مکانی که کار ملی می کند به مکان شورایی که کار سیاست گذاری انجام می دهد یک تجربه جدیدی بود. من تصور می کردم شورای شهر فرصتی برای بیان دیدگاه های مختلف است و این کار ارزشمند بود. همچنین آن زمان امکان ارائه دیدگاه های مختلف حذف شده بود، چون قوه مجریه و دولت در شرایط تک صدایی بودند. در این شرایط ما می خواستیم صدای انتقادمان را برسانیم، برای همین از این فرصت استفاده کردم.

فکر می کنید در اهدافتان موفق بودید و درست عمل کردید؟
من نباید به این پرسش پاسخ بدهم. به نظرم باید یک نظام ارزیابی مستقل پاسخ بدهد. اگر نهادهای مستقل و احزاب قوی بودند و می توانستند کار ما نمایندگان را ارزشیابی کنند، در اینصورت امکان پاسخ به سوال شما بود.

حالا در این شرایط چه نمره ای به خودتان می دهید؟
سعی می کنم نمره ندهم اما تا حدی به اهدافم دست یافتم و به شعارهای تبلیغاتی که داده بودم عمل کردم. به نظرم در شورای شهر در زمینه محیط زیست با توجه به محدودیتهایی که داشتم خوب عمل کردیم، چون ما با محدودیت های فراوانی مواجه بودیم.

تقریبا دو هفته پیش آقای چمران رئیس شورای شهر با واگذاری 50 درصد امور شهری به زنان مخالفت کرده بود و این کار را فمینیستی دانسته بود. این محدودیت امکانات که می گویید، به چه دلیل است؟

امکاناتی که در اختیار برخی افراد بود بسیار محدود بودند، این محدودیت از دفتر کار شروع می شود که مسئول دفتر ما مشترک است و یک اتاق به تنهایی ندارد تا مسائل دیگر.البته برای افراد خاص محدودیتها بیشتر است. به طور کلی به نظر من نوع نگاه مدیریت در شورا نگاه توسعه ای با توجه به نیازهای تهران که نیاز به توان برنامه ریزی و سیاست گذاری بالایی دارد، نبود. مدیریت شورای شهر نتوانست یک همگرایی و هماهنگی میان دستگاه ها ایجاد کند و این کارآمدی را نداشت. در این سالها بیشتر توان فردی افراد بود که کارها و برنامه ها را پیش برده است. البته این محدودیتها برای خیلی از افراد دیگر هم بود. وقتی تجربه ملی در مدیریت شهری استفاده می شود بسیار کاربردی است و من فکر می کنم این محدودیتها یک نوع بازدارنده بود. به هرحال در شورای شهر برخی اتفاقات می تواند سلیقه ای باشد. یا اینکه می توان فقط نماینده بود و در جلسات حضور داشت.

با این حساب، باید نتیجه بگیریم که شورای شهر سوم از نظر شما موفق نبود.
در کل به نظر من ساختار شورا می توانست با بهره گیری خوب و به جا از مشاوران و کارشناسان در موضوعات مختلف تحولات بیشتری در محدوده شورا ایجاد کند. در این شرایط به نظر من در حوزه محیط زیست خوب عمل کردیم. شهرداری، دولت، نهادهای مدنی، رسانه ها و متخصصان همکاری خوبی داشتند. مثلا ما در کمیته محیط زیست با کارگروه های تخصصی هفته ای یک بار جلسه داشتیم. در مورد آلودگی هوا ما پیشنهاد بازنگری در برنامه کاهش آلودگی هوا را داشتیم و در سال 90 ارائه کردیم، چون احساس کردیم دولت برنامه کاهش آلودگی هوا را انجام نمی دهد، برای همین درشورای شهر یک برنامه پیشنهاد دادیم و به دولت ارائه شد تا برنامه ریزی کند. ما نگاه تخصصی به موضوعات داشتیم.

به نظر شما شهردار آینده باید کسی باشد که با دولت هماهنگ و همسو باشد تا دیگر مشکلاتی که در این دوره میان شهرداری و دولت بود پیش نیاید؟ چون در این میان مردم آسیب می بینند؟
در درجه اول نگاه مدیریت شهری باید یکپارچه باشد.ما در شورای شهر با شهرداری، دولت، نهادهای مدنی، سازمانها و مراکز دولتی ارتباط داریم. اگر این دستگاه ها هماهنگ باشند، طبیعی است که بهتر می توانند در جهت اهداف شورا حرکت کنند و اگر حرکت جمعی باشد، اتفاقات بزرگی می افتد. در بعضی از موضوعات متاسفانه دولت ما در شورای شهر همکاری نکرد. مثل مترو، آلودگی هوا و ترافیک. یعنی دولت نقش خود را به خوبی ایفا نکرد و به تکالیف قانونی خود عمل نکرد، در این شرایط شهر و مردم آسیب دیدند. مثلا مدیریت پسماندهای بیمارستانی الان رها مانده و وزارت بهداشت هیچ کمک نمی کند، برای همین شهرداری ناچار است، در این زمینه دست به کار شود. در عین حال در مورد آب تهران با ما همکاری خوبی شد. برای ارتقای کیفیت آب و طرح آب شرب سازمان آب با ما جلساتی را برگزار کرد و تلاش کرد مشکل آب تهران حل شود.

بنابراین رابطه بین شهرداری و دولت در مدیریت شهری بینابین بود؟
با دو نوع نگاه می توان به رابطه دولت با شورای شهر نگاه کرد. یک نگاه جزئی و تخصصی است، یعنی باید به دور از نگاه سیاسی و حزبی توجه کرد که در هر مسئله عملکرد دولت و شورای شهر چه بوده است. مثلا دولت نهم در فاضلاب خوب کار نکرد اما در دولت دهم عملکرد مثبتی در این زمینه داشت. نگاه دوم، برآیند نگاه است. در حوزه محیط زیست عملکرد شهرداری نسبتا مثبت بود و دولت نسبتا منفی، یعنی از 3 به دولت نمره یک و به شهرداری دو می دهم. در کل شهرداری در برخی زمینه ها خوب عمل کرد و برآیند آن خوب است اما عملکرد دولت مثبت نبود و متاسفانه خیلی از تکالیف زمین مانده است.
امیداورم در دولت آینده قانونگرایی بیش از گذشته باشد،چون به شورای شهر و شهرداری کمک می کند.در این دوره دولت بسیار قانونگریز بود و این مشکلاتی را برای شهردار و شورای شهر به وجودآورد. باید اصل بر این باشد که همه پایبند قانون باشیم و اگر تفاوت دیدگاه است روی مردم و مدیریت شهری فشار نیاوریم، یعنی اختلاف نظر حزبی و سیاسی را در چارچوب خودش قرار دهیم چون شهردار و دولت برای همه مردم است، حتی اقلیتی که رای نداده اند.

در این شرایط شهردار آینده تهران چه ویژگی باید داشته باشد؟
من فکر می کنم شهرداری باید انتخاب شود که توان مدیریت و اجرا داشته باشد و منطبق با نیازهای تهران و مدیریت شهری عمل کند. جدیدترین شیوه ها را در زمینه پیشبرد اهداف تهران و مدیریت شهری به کار بگیرد و نگاه مدرن و پیشرو در مدیریت شهر تهران داشته باشد و با شورای شهر هماهنگ باشد که این مهمتر است.

با وجود ثبت نام گروه های مختلف تصور می کنید چه لیستی این بار اکثریت داشته باشند؟
همانطور که گفتم این مهم نیست. ما در این دوره تقریبا از چهار طیف بودیم اما در مورد بیشتر مسائل با هم یکصدا بودیم. چون رویکرد ما در شورا با وجود تمام اختلاف نظرهایی که داشتیم مستقل بود. مثلا در مورد حمایت از آسیب دیدگان 88 که جنحالی ترین مصوبه ما بود با پیشنهاد اصلاح طلبان شورای شهر مطرح شد و با رای 14 نفر به تصویب رسید. بنابراین همصدایی و یکپارچگی در حل مسائل شهری مهمتر است. در این دوره منافع فردی من به خاطر فعالیت هایی که در شورای شهر داشتم به شدت آسیب دید اما اگر نتوانم از حق مردم حمایت نکنم این صندلی هیچ ارزرشی ندارد. من نگاه کارشناسی نسبت به مسائل دارم و اصلا به جناح و سیاست نباید کار داشت.

تصور می کنید کمیته محیط زیست در صورت نبودن شما همچنان در شورای چهارم پابرجا باشد؟
من امیدوام باشد چون زیرساخت های خوبی دارد و با 31 نفر امکان کمیسیون شدن هم وجود دارد. در این دوره تعداد اعضا کم بود و برای یک کمیسیون افراد به تعداد نمی رسید.

منبع: خبرآنلاین