از سوزاندن هواداران گولن تا تلنگری به اردوغان برای درک نقش رسانه آزاد

سرویس بین الملل خرداد: دور روز گذشته سکوتی رسانه ای در روزهای تعطیلات بر عرصه مطبوعات حاکم بود امروز اما روزنامه نگاران ترک به تحلیل رویدادهای روزهای اخیر کشورشان پرداختند. نکته قابل توجه آن است که تمامی روزنامه ها مانند احزاب سیاسی اصلی اپوزیسیون کودتا را محکوم کرده اند. با این حال، روزنامه های هوادار دولت انگشت اتهام را به سوی جریان گولن گرفته اند در حالی که روزنامه های منتقد دولت در این باره ابراز تردید کرده اند و روی آن مانور نداده اند. در مقابل هم چنین این روزنامه ها عملکرد اردوغان را نیز مسبب وضعیت کنونی دانسته اند در حالی که روزنامه های حامی دولت هیچ انتقادی را به شخص او وارد ندانسته اند. 

روزنامه "حریت" که از روزنامه های منتقد دولت عدالت و توسعه محسوب می شود ستون نظرات روزنامه نگارانش را به کودتای نافرجام اخیر اختصاص داده است. 

ت

"یوسف کانلی" روزنامه نگار حریت ضمن تقبیح کودتا می نویسد:"شکست اخیر کودتا نشان داد که دوران کودتا در ترکیه تمام شده است. بدترین دولت ها نیز از دولتی روی کار آمده با کودتا بهتر هستند. به مدد رسانه های اجتماعی و فناوری های ارتباطی مردم توانستند از طریق تلفن همراه و اینترنت با یکدیگر ارتباط برقرار کنند". او اشاره می کند که در کودتای اخیر نیز همانند کودتای سال 1960 میلادی این رده های پایین ارتش بودند که در کودتا نقش داشتند و از تشکیل شورای صلح خبر دادند. او معتقد است که کودتای اخیر یک کودتای کمالیستی نبود بلکه جنبش گولن پشت سر آن قرار داشت. او البته با انتقاد از عمکرد یک دهه گذشته اردوغان می نویسد:"در طول این مدت اردوغان رسانه هار را سرکوب کرد اما خود از طریق انتشار پیامش در سی ان ان ترک به قدرت بازگشت و خواستار حضور هوادارانش در خیابان ها شد باید گفت زنده باد رسانه ازاد و اجازه دهیم امیدوار باشیم که اردوغان اهمیت رسانه ازاد را درک کند". 

"مراد یکتین" دیگر روزنامه نگار روزنامه حریت نیز می نویسد:"برای مردمی که زندگی در دوران حکومت کودتاگران را تجربه کرده اند تکرار آن تجربه شبیه یک کابوس بود. وحدتی که احزاب سیاسی در پارلمان در مخالفت با کودتا از خود نشان دادند در تاریخ ترکیه بی مانند بود. اکنون همه احزاب در دفاع از دموکراسی در کنار یکدیگر ایستاده اند". 

مهمت ییلماز نیز با انتشار یادداشتی در آن روزنامه اشاره می کند که اردوغان پیروز میدان پس از شکست کودتا بوده است. او اما هشدار می دهد:"انتخاب اکنون با اردوغان است این که ایا او می خواهد در کنار همه مردمی باشد که برای نجات دولت به خیابان امدند یا آن که به فکر افزایش قدرت خود باشد. امیدوارم افراد نخبه و هوشمند در درون حزب عدالت و توسعه گزینه اول را انتخاب کنند". 

در بخش یادداشت های ویژه این روزنامه نیز "اکیان اردمیر" نماینده پیشین پارلمان ترکیه با انتشار یادداشتی معتقد است که نیاز به تنظیم قرارداد اجتماعی تازه ای در ترکیه وجود دارد. او می نویسد:"علیرغم یک دهه اقتصاد پررونق و سیاست خارجی فعال و حرکت به سوی عضویت در اتحادیه اروپا امروز کشورمان درگیر حملات تروریستی، تعمیق انزوای دیپلماتیک و اقتصادی ضعیف است. انکارا به تغییر رویکردی اساسی نیاز دارد. نخست تنظیم قراردادی اجتماعی ضروری است. هیچ استراتژی مناسبی برای غلبه بر محدودیت های سیاسی و اجتماعی وجود ندارد". او انگشت اتهام را به سوی اردوغان گرفته و معتقد است که تلاش برای تحمیل سیستم ریاستی عامل اصلی مشکلات بوده است او می نویسد:"در شرایط فعلی اجماع در میان احزاب سیاسی برای تغییر نظام پارلمانی به ریاستی وجود ندارد. اردوغان باید به قانون احترام بگذارد". 

روزنامه "صباح" از اصلی ترین روزنامه های حامی دولت اما تمام مطالبش را به حمله به فتح الله گولن رهبر جنبش مذهبی – اموزشی هزمت اختصاص داده که اردوغان معتقد است او عامل پشت پرده طراحی کودتا بوده است. این روزنامه با انتشار کاریکاتوری تصویر او را بر روی یک تانک کشیده که در نهایت کودتا به ضرر خودش تمام شد و نتیجه معکوس داد. تمام یادداشت نویسان این روزنامه نیز انگشت اتهام را به سوی گولنیست ها گرفته اند. 

مهمت اوور با انتشار یادداشتی تخت عنوان "شبه نظامیان حامی گولن" متحد شده بودند" ضمن مقصر دانستن شخص گولن معتقد است که دو انگیزه مردم را علیه کودتاگران به خیابان ها کشاند و در این باره می نویسد:"نخستین انگیزه پیام دعوت اردوغان از مردم برای حضور در خیابان بود و دومی محکوم کردن کودتا از سوی تمام سیاستمداران احزاب ترکیه. در این برهه زمانی حساس تاریخی احزاب سیاسی مردم را تنها نگذاشتند از حزب ملی گرای حرکت ملی که دولت باهچلی رهبرش علیرغم همه مخالفت هایش با اردوغان در کنار دولت ایستاد تا کمال قلیجداراوغلو رهبر حزب کمالیست جمهوریخواه خلق که علیه کودتا بیانیه صادر کرد. او گفت که اکنون زمان ایستادگی در برابر تانک هاست". 

او اشاره می کند که حمله کودتاگران به شبکه دولتی تی ار تی نشان داد که رسانه ها نیز هدف حمله آنان بوده اند. او می نویسد:"نقش رسانه ها به خصوص کانال 24 و سی ان ان ترک در ایستادگی مقابل کودتاگران قابل ستایش بود". 

روزنامه "ینی شفق" از دیگر روزنامه های هوادار دولت ترکیه نیز تمام اتهامات را متوجه گولن و هوادارانش کرده است. "ابراهیم کاراگل" روزنامه نگار این روزنامه تا جایی پیش رفته که نوشته است گولن و تروریست هایت بدانید که ما شما را در این سرزمین خواهیم سوزاند ! او می نویسد:"جریان وابسته به او تبدیل به یک شبکه اطلاعاتی موازی در کشور ما شده است. انان تانک و اسلحه را بر مردم تحمیل کردند و به روی مردم اتش گشودند. رییس این کودتا در پنسیلوانیا است و او دستور اتش را صادر کرد. او یک بیمار روانی است. او می خواست در ترکیه حمام خون راه بیندازد. این کودتا نبود یک حمله تروریستی توسط یک سازمان تروریستی بود که در سرتاسر جهان شعبه دارد. انها می خواستند ترکیه را به مصر تبدیل کنند و با برگزاری دادگاه های جعلی هزاران نفر را اعدام کنند. اما ملت ما مقاومت کرد". 

او می افزاید:"خدا را شکر که ترکیه تمیز خواهد شد. تمام وابستگان آنان دستگیر شده اند. این ها خائن هستند. کودتاگران بردگان گولن بودند".