مولانا هم مميزي شد

کتابي به من داده شد به نام «گنجينه معنوي مولانا» ترجمه و تحقيق شهاب الدين عباسي، ناشر مرواريد. کتاب را خواندم. طبعا اين کتاب درباره مولاناست و تعداد قابل توجهي از اشعار او خصوصا از مجموعه مثنوي، ديوان شمس، فيه مافيه و... در آن آمده است.
    مثالي مي آورم:
    حرص آدم چون سوي گندم فزود
     از دل آدم سليمي را ربود
    ...... ...... ...... ...... ...... .../ مي پرد تمييز از مست هوس (مثنوي 2/ 2737 و بعد)
    ملاحظه مي فرماييد وسط يک قطعه شعر يک مرتبه يک مصرع به بلاي مميزي گرفتار آمده و محو شده است!
    همين طور که متاسفانه ما در اشعار بي نظير سروده مولانا هم دست مميزي را مي بينيم. سانسور به همين ترتيب است که در يک شعر ناگهان يک مصرع حذف شده است؟! براي آگاهي بيشتر نمونه اينگونه سانسورها را عينا مي آورم:
    صفحه 94:
    هر که اندر شش جهت دارد مقر/ نکندش بي واسطه او حق نظر
    بي ازو ندهد کسي را حق نوال/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي 5/ 874 و بعد)
    صفحه 105:
    مادر بتها بت نفس شماست/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي 1/ 772)
    صفحه 238:
    از آدمي ادراک و نظر باشد مقصود/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي6/ 1090)
    صفحه 314:
    اين، سلاح عجب من شد اي فتي/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
     (مثنوي 5/ 655-642)
    صفحه 324:
    ديده بينا از لقاي حق شود/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي 2/ 2309)
    صفحه 328:
    او زرم داد و تو دست زرشمار/ او ستورم داد و تو عقل سوار
    خواجه شمعم داد و چشم قرير/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي 6/ 9-3125)
    صفحه 356:
    زانکه دل جوهر بود گفتن عرض/ چند از اين الفاظ و اضمار و مجاز
    سوز خواهم سوز با آن سوز ساز/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
     (مثنوي 2/ 63-1720)
    صفحه 406:
    هست آن آهن فقير سخت کش/ زير پتک و آتش است او سرخ و خوش
    در دل آتش رود بي واسطه/ ...... ...... ...... ...... ...... ...
    (مثنوي 2/ 31- 827)
    در بخشي از اين کتاب ترجمه انگليسي اشعار مولانا آمده و عجيب آن است وقتي در شعر فارسي قيچي مميزي شعر را پاره کرده در انگليسي هم همين کار را کرده است که توازن برقرار باشد! خيلي دلم مي خواهد بدانم کدام مغز متفکر ادبي اين جرات را به خودش داده که در 9 مورد يک مصرع از شعر مولانا در تمام جلدهاي مثنوي، ديوان شمس، فيه مافيه و... را حذف کند؟ اين نفر يا نفرهاي متفکر که هرکدام يک حکم اداري دستشان گرفته به سمتي منصوب شده اند از فرهنگ و ادب زبان فارسي و مولانا چه مي دانند؟ تحصيلات و تجربيات و تاليف و به قول صادق هدايت معلوماتشان چيست و کجاست؟ اصولاشعر مولانا را مي فهمند که قادر باشند آن را مميزي کنند؟ واقعا بي اطلاعي هم خود داستان شورانگيزي است. آقاي گرامي وقتي مي خواهي يک مصرع را برداري مصرع بعدي را هم بردار که متن شعر مثل تابلوي سالوادور دالي نشود!
    تمام فرهنگ و ادب چند هزار ساله اين مملکت افتاده دست يک عده کم اطلاع که يک مرتبه متوجه مي شوند يک مصرع از شعر مولانا مردم را گمراه مي کند، بدآموزي مي کند، خلاف اخلاق است و بقيه قضايا... بعد اين اجازه باورنکردني را به خود مي دهند که مصرع را بردارند جايش را خالي بگذارند. به اين ترتيب همه خوانندگان کتاب مي فهمند چه اتفاقي افتاده است! آيا اين رفتار نامناسب با ادبيات اصيل اين مرز و بوم توهيني به فرهنگ و ادب و حتي تمدن ما نيست؟ آيا اين تيشه اي نيست که بر بدنه ادبيات ما مي زنند؟ اين کتاب بار اول سال 84 چاپ شده و تا سال 1389 چهار بار تجديدچاپ شده است. حذف در متون ادبي ايران کار تازه اي نيست. در کتب صادق هدايت به قدري در متن آثار او حذف و تغيير کردند که ناگزير شدم براي تمام ناشراني که دست به اين کار زده بودند اظهارنامه رسمي دادگستري بفرستم. اميدوارم در دولت جديد اگر قرار باشد آثار صادق هدايت چاپ شود متن اثر به تاييد دفتر صادق هدايت برسد تا اصالت آن پذيرفته شود و متون مسخ شده يا مثله شده را به مردم نفروشند! در غير اين صورت هم به ادبيات ايران جفا مي شود هم به مردم ايران. اميدوارم در چاپ هاي بعدي کتاب «گنجينه معنوي مولانا» ناشر زير بار اين حذف هاي شگفت انگيز نرود و اشعار مولانا بدون حذف مصرع چاپ شوند.

منبع: شرق