ادعای توافق محرمانه امریکا درباره معافیت برای ایران در پسا برجام

یک مقام کاخ سفید که نخواسته نامش فاش شود اما گفته است که نقش کمیسیون مشترک مخفی نبوده است. او البته هیچ اشاره به نوع معافیت ها نکرده است.

سرویس بین الملل خرداد: خبرگزاری "رویترز" با انتشار گزارشی اختصاصی مدعی شده است که ایالات متحده وشرکای آن کشور در جریان مذاکرات هسته ای به صورت مخفیانه، محرمانه و پشت پرده اجازه برخی از معافیت ها به ایران در قبال اعمال محدودیت بر برنامه هسته ای ایران را داده اند.

به گزارش خرداد، این خبرگزاری در ادامه می افزاید:"دیوید البرایت" رییس اتاق فکر انستیتو علوم و مطالعات بین المللی در واشنگتن که خود یکی از بازرسان پیشین سازمان ملل متحد بوده است در این گزارش اشاره می کند که اطلاعات را از چندین مقام از دولت های درگیر در مذاکرات هسته ای با ایران بدست آورده است. او از معرفی این افراد یا ارائه جزئیات بیش تر خودداری کرده است. رویترز نیز نمی تواند به طور مستقل این ادعاها را تایید کند".

البرایت در ادامه می افزاید:"معافیت ها یا نقاط ضعفی در توافق برای غرب وجود دارند که در پشت درهای بسته حاصل شده اند و به نظر می رسد به نفع ایران تمام شده اند".

در این گزارش آمده است که دو مورد معافیت لحاظ شده است که یکی درباره میزان غنی سازی اورانیوم با درصد غنای پایین است که توسط ایران حفظ شده است. این گزارش اشاره می کند که می توان از این اورانیوم به سرعت برای غنی سازی با غلظت بالا استفاده کرد و آن را در غنی سازی تسلیحاتی مورد استفاده قرار داد. معافیت دیگر ادعایی در این گزارش توسط کمیسیون مشترک درباره نظام نظارت بر اجرای توافق است.

یکی از مقام های ارشد مطلع در این باره به تهیه کنندگان گزارش گفته است در صورتی که کمیسیون مشترک این معافیت را در نظر نمی گرفت برخی از تاسیسات هسته ای ایران نمی توانستند منطبق با مفاد توافق هسته ای قلمداد شوند.

رویترز اشاره کرده که دیپلمات های سازمان ملل نیز به پرسش های آن خبرگزاری در این باره پاسخی نداده اند.

رویترز در ادامه می نویسد:"به احتمال زیاد ادعاهای اخیر مطرح شده باعث افزایش خشم منتقدان توافق هسته ای خواهند شد. دونالد ترامپ نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری ایران عهد کرده است که در صورت یپروزی در انتخابات خواستار مذاکرات مجدد بر سر برنامه هسته ای ایران شود در حالی که هیلاری کلینتون از توافق هسته ای حمایت می کند".

آلبرایت در این گزارش هشدار داده است که ایران می تواند از چشم پوشی و معافیت اضافی تر صورت گرفته نیز استفاده کند. البرایت بازرس تیم آژانس بین المللی انرژی اتمی بود که برنامه هسته ای عراق در دوران زمامداری صدام حسین را مورد بررسی قرار داده بود.

در حالی که البرایت در این گزارش نه توافق هسته ای را تایید کرده نه محکوم اما درباره نقض بالقوه مفاد توافق هسته ای ابراز نگرانی کرده است از جمله درباره زمان انقضای محدودیت های کلیدی بر فعالیت های هسته ای ایران در بازه 10 تا 15 سال اینده.

مقام مورد ذکر کاخ سفید اشاره کرده است که نمایندگان کنگره تیز در جریان کار کمیسیون مشترک و مذاکرات "جامع و مداوم" آن بوده اند.

سناتور باب منندز از منتقدان توافق هسته ای ایران و عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا اما در ایمیلی به خبرگزاری رویترز گفته است که هیچ گونه آگاهی ای از جلساتی درباره معافیت قائل شدن برای ایران در جریان مذاکرات هسته ای نداشته است".

رویترز در ادامه اشاره می کند بخشی از معافیت قائل شده برای ایران و امتیاز داده شده به آن کشور آن است که ایران اجازه غنی سازی مقدار کمی نامشخص اورانیوم با غلظت 3.5 درصد را خواهد داشت. توافق هسته ای ایران را محدود به انباشت تنها 300 کیلوگرم اورانیوم با درصد غنای پایین 3.5 درصد کرده است.

این گزارش در ادامه اشاره می کند که کمیسیون در معافیت دوم با مقدار کمی نامشخص اورانیوم با غلظت 20 درصد برای مصارف ازمایشگاهی غیر قابل بازیابی موافقت کرده است. طبق توافق تمام این فعالیت های برای سوخت راکتور تحقیقاتی مورد استقفاده قرار می گیرند.

رویترز اشاره می کند که در گزارش اشاره شده که نامشخص بودن مقدار کمی اورانیوم غنی شده با غلظت ایین ایران می تواند ابهام آفرین باشد چرا که ممکن است برای مصارف تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد.

این گزارش در بخش دیگری اشاره می کند که پیش تر گزارش کمیسیون مشترک به ایران اجازه داده تا 10 اتاق مهار تابش هسته ای را حفظ کند امری که فراتر از مجموعه توافق های رسمی بیان شده بوده است. از این اتاق ها به عنوان "سلول های گرم" یاد می شود که برای دستکاری موارد رادیواکتیو مورد استفاده قرار می گیرند اما به گفته این گزارش می توان از آن ها به طور مخفیانه سوء استفاده نیز کرد و عمدتا برای تلاش هایی در راستای جداسازی پلوتونیوم در مقیاس کوچک مورد استفاده قرار داد. این گزارش می افزاید:"پلوتونیوم یک سوخت دیگر برای تسلیحات هسته ای است".

این گزارش اشاره می کند که توافق به ایران اجازه می دهد تا تا ایران سهم مازاد اورانیوم خود را در بازار آزاد بفروشد. کمیسیون مشترک اما اجازه انتقال این مواد از سوی ایران به عمان را داده است. این گزارش می نویسد:"کشتی ها حامل آب سنگین به عمان بوده اند که می تواند در ساخت تسلیحات هسته ای مورد استفاده قرار گیرد".