دو چالش مهم دانشگاه‌های روسیه برای حضور در فهرست دانشگاه‌های ممتاز جهان
علی‌رغم سرمایه‌گذاری‌های کلان روسیه برای قرار دادن دانشگاه‌های خود در میان 100 دانشگاه ممتاز جهان، دانشگاه‌های این کشور با دو چالش مهم مواجه هستند که رفع این دو مانع موجب ارتقای جایگاه این دانشگاه‌ها خواهد شد.
دکتر جعفر مهراد، رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تلاش‌های روسیه برای قرار دادن دانشگاه‌های خود در میان 100 دانشگاه ممتاز جهان، با بیان اینکه دانشگاه‌های روسیه به طور سنتی وظیفه آموزش را بر عهده دارند، گفت: این دانشگاه‌ها از بودجه‌های نسبتا مناسبی برخوردار هستند؛ ولی تحقیقات مرتبط با علوم و تحقیقات پزشکی در سایر موسسات وابسته به آکادمی‌های علوم و وزارت بهداشت این کشور انجام می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه جدایی این حوزه‌ها از دانشگاه‌های روسیه صدمات جبران‌ناپذیری را بر پیکره آموزش عالی این کشور وارد کرده است، اظهار کرد: به طور کلی دو مانع عمده پیش روی دانشگاه‌های روسیه قرار دارد که باعث شده است دانشگاه‌های این کشور نتوانند در سطح بین‌المللی با دانشگاه‌های تراز اول جهان رقابت کنند.
مهراد اضافه کرد: گرچه روسیه از یک نسبت برجسته در زمینه تعداد استاد به دانشجو در آموزش عالی برخوردار است؛ ولی تعداد زیادی از دانشگاه‌های این کشور از پشتیبانی دولت برای ورود به جمع دانشگاه‌های ممتاز جهان برخوردار هستند؛ با این وجود، دانشگاه‌های روسیه برای موفقیت در این زمینه از دو مانع ساختاری عمده رنج می‌برند.
وی، جدایی علوم پایه و تحقیقات پزشکی و استقرار این حوزه‌ها در آکادمی‌های تخصصی را از جمله چالش‌های دانشگاه‌های روسیه نام برد و خاطرنشان کرد: از این رو این دو مانع عمده به طور عمیق در ساختار علمی روسیه رسوخ کرده و بدون ایجاد تغییر در این ساختارها روسیه نمی‌تواند در سطح بین‌المللی با سایر دانشگاه‌های تراز اول جهان رقابت کند.
رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز اضافه کرد: در نظام فعلی روسیه آکادمی کهن و سالخورده این کشور به جهت دوری از دانشگاه‌ها، خود را از حضور نسل جوان‌تر دانشمندان محروم کرده است. از این رو دولت روسیه برای ارتقای برخی از دانشگاه‌های مهم که بتوانند با دانشگاه‌های پژوهش‌محور جهان رقابت کنند و بر اساس پروژه 100-5 که حداقل پنج دانشگاه در گروه 100 دانشگاه ممتاز جهان قرار گیرد، سرمایه‌گذاری‌های کلانی به عمل آورده است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: اما آرزوی این کشور برای پیوستن به دانشگاه‌های تراز اول جهان بدون حل چالش‌های سازمانی برآورده نخواهد شد.
این چهره ماندگار با تاکید بر اینکه علی‌رغم این نگرانی‌ها، ادغام موسسات موجود راه‌حل و چاره‌ساز نخواهد بود، گفت: اینکه چگونه انواع مختلف موسسات با رویکردهای متفاوت نسبت به علوم و تحقیقات را با یکدیگر ادغام کرد، مستلزم تفکر جدید و خلاق است.
بنیان‌گذار پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با بیان اینکه البته اکنون تغییر در این کشور در حال وقوع است، اظهار کرد: طبق پیش‌نویس قانون جدید فدرال مقررات موجود تغییر می‌یابد و بر نقش علوم و تحقیقات و توسعه در دانشگاه‌ها تاکید و از دیوان‌سالاری کاسته می‌شود و سیاست‌گذاری‌های علوم و عملیاتی کردن آنها به عنوان یکی از مسائل بسیار مهم بخش آموزش عالی فدراسیون روسیه تقویت می‌شود.
