سه نکته درباره مقاله ظریف در نیویورک تایمز علیه سلفی گری ریاض

سرویس بین الملل خرداد: "عمیر انس" پژوهشگر در شورای امور جهانی هندوستان در دهلی نو با اشاره به مقاله اخیر "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه کشورمان در روزنامه "نیویورک تایمز" به نکات مهمی در این قمقاله اشاره می کند. او می نویسد:"او در مقاله خود در نیویورک تایمز در تاریخ 13 سپتامبر عربستان سعودی را شیطان بزرگ قلمداد کرده است عنوانی که تهران معمولا برای امریکا به کار می برد. جمهوری اسلامی ایران در طول سه دهه گذشته امپریالیسم امریکا را دشمن اصلی خود می دانست اما اکنون به نظر می رسد که ایدئولوژی وهابی عربستان سعودی تهدیدی بزرگتر برای ثبات و صلح منطقه ای است".

به گزارش خرداد، او در ادامه به سه روایتی اشاره می کند که می توان از سخنان و مقاله اخیر ظریف استخراج نمود:  

نخست آن که در مقاله اشاره شده که این ایدئولوژی عربستان سعودی و نه حمله امریکا به عراق بوده که منبع خشونت و تروریسم در منطقه است. واقعیت آن است که جنگ امریکا در افغانستان و عراق نقش ایران در منطقه را تقویت کرده است. در سال 2007 میلالدی مقام عالی رهبری ایران از امکان گفت و با امریکا با تمرکز بر مسئولیت پذیری اشغالگران در عراق سخن گفتند. در حال حاضر به نظر می رسد که این رویکرد در حال مطرح شدن است که عربستان سعودی به شدت حامی حفظ وضع موجود در دوران صدام حسین در عراق بوده است و خواستار احیای نقش مشابهی در امروز منطقه برای خود می باشد که نقشی غیر قابل قبول برای ایران است. 

دومین نکته آن است که ظریف اشاره می کند که در میان اردوگاه ضد اسد در سوریه هیچ  نیروی میانه رویی وجود ندارد. طریف تقریبا جبهه النصره و آن گروه هایی که امریکا میانه رو می خواند را بسیار هدفمند به جای یکدیگر استفاده می کند. با این روایت، ایران تلاش می کند به طور موفقیت امیزی در راستای مشروعیت بخشی به بشار اسد رییس جمهوری سورهی حرکت کند و کسانی که خواستار کناره گیری او از قدرت هستند را محکوم کند. 

نکته سوم آن که ظریف استدلال می کند که خصومت عربستان سعودی علیه ایران با این فرض است که غوطه ور شدن جهان عرب در هرج مرج به ایران اسیب خواهد رساند و از دید سعودی ها بی ثباتی در منطقه تنها راه مهار ایران است. ظریف اشاره می کند که حضور مبارزان شیعه در پاکستان، افغانستان و دیگر کشورها نشان می دهند که ایران به دنبال بی ثبات سازی منطقه نیست. 

این تحلیلگر در ادامه اشاره می کند:"با این حال، ظریف از شناخت ماهیت ایران و عربستان سعودی اجتناب می ورزد و تلاش می کند تا موضوع را به تهدید ایدئولوژیک تقلیل دهد". 

این تحلیلگر با نظر ظریف در بخشی از مقاله اش مخالف است و در ادامه می نویسد:"اگر اسناد ویکی لیکس را باور کنیم ظریف در اینجا اشتباه می کند که معقتد است ریاض میلیاردها دلار صرف سلفی گری در سه دهه گذشته کرده است. در واقع، عربستان سعودی در دهه 90 میلادی با قدرت و توان بیش تری در راستای گسترش سلفی گرایی کوشیده است با این حال، در طول سه دهه گذشته گزارش های ویکی لیکس نشان می دهند که عربستان سعودی بیش تر در موسسات سنی سرمایه گذاری کرده است که مروج اندیشه های غیر سلفی و غیر مذهبی هستند. در سال های اخیر جامعه عربستان سعودی بازتر از گذشته شده است و ملک عبدالله نقش مهمی در این راستا ایفا کرده بود". 

این تحلیلگر در پایان می نویسد:"عرصه سیاسی در ایران عمیقا تقسیم شده است. هر دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا در رقابت با یکدیگر در اتخاذ موضع ضد سعودی، ضد غربی و ضد اسرائیلی هستند. به نوع زیادی آنان تلاش شان برای نزدیک تر شدن به مرکز قدرت در ایران است. اصلاح طلبان نمی توانند خود را به طور کامل از امریکا جدا کنند. به نظر می رسد آنان برای عادی سازی روابط با امریکا یک شیطان را یافته اند: عربستان سعودی".