در مورد تکدیگری، تأکیدات بسیاری از پیشوایان دینی وارد شده است که این عمل ناخوشایند را منع میکنند در عین حال، احادیث زیادی از آن بزرگواران نیز وجود دارد که حاکی از حمایت سائلین و نیازمندان بوده و مؤمنین را به چنین عمل مطلوبی ترغیب و تشویق میکند.
به گزارش ایسنا، بر اساس روایت شریفی: " فقرا چراغ راه اغنیا در دنیا و آخرت هستند1".
در روایت دیگری از امیرالمومنین علیه السلام است که فرمودند: " فقیر فرستاده خدا به سمت شماست. اگر او را کمک کنید و حاجتش را برآورید، با خدا معامله کردهاید و مال خود را در راه خدا خرج کردهاید و اگر از کمک کردن به او خودداری کنید، از کمک و یاری به خدا ممانعت نمودهاید2".
اما با توجه به گسترش این افراد در جامعه و البته سوء استفادههایی که گاها صورت میگیرد معمولا این سوال مطرح میشود که از کجا بفهمیم گدا راست میگوید؟
پیامبر خدا(ص) در این باره میفرمایند: "به سائل بنگرید، اگر دلتان به حال او رقّت آورد عطایش دهید، که او راست میگوید3".
امام علی(ع) نیز فرمودند: "سائل را دست خالی بر مگردان، بلکه حتّی اگر شده نیمدانهای از انگور یا خرما به او بده4".
همچنین امام حسین(ع) در روایتی بسیار زیبا و درس آموز میفرمایند: " نیازمند، با درخواست کردن حرمت و آبروی خود را ریخته است، پس تو با نومید نکردن او آبرو و حرمتت را نگهدار5".
البته در روایات بسیاری در خصوص سوء استفاده از این کار نیز سخن گفته شده است به عنوان مثال امام باقر(ع) فرمودند: "هر که با وجود بینیازی، سؤال (و گدایی) کند در روز قیامت با چهرهای خراشیده خدا را دیدار نماید6".
منابع روایات:
1. إرشاد القلوب، الحسن بن أبی الحسن الدیلمی، دارالشریف الرضی للنشر، 1412 ه. ق، ج1، ص 194.
2. نهج البلاغة، الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام، دار الهجرة للنشر- قم، ص 529.
3- نوادر الراوندی: 3 منتخب میزان الحکمة: 264
4- تحف العقول: 172 منتخب میزان الحکمة: 264
5- کشف الغمّه: 2 / 244 منتخب میزان الحکمة: 264
6- بحارالأنوار: 96 / 155 / 26 منتخب میزان الحکمة: 264