طرح «نامزد پوششی» به سخره گرفتن افکار عمومی است

سرویس سیاسی خرداد/مدتی است در رسانه ها و افکار عمومی مسئله حضور یک نامزد پوششی در کنار حسن روحانی در جریان انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است. مدافعان این طرح چنین اقدامی را در درجه اول برای کمک به روحانی در جریان تبلیغات و به خصوص مناظره‌هایی که احتمالا با هجوم رقبای متعدد مواجه خواهد شد، لازم می‌دانند. گروهی دیگر لزوم وجود نامزد پوششی را در صورت بروز مسائل غیر مترقبه‌ای که مانع از حضور روحانی در انتخابات شود مطرح می‌کنند. البته در میان اصلاح‌طلبان گروه سومی هستند که از منظری هویتی و با این استدلال که حسن روحانی اساسا اصلاح‌طلب نیست به دنبال نامزد دیگری هستند. دسته سوم معمولا از نارضیان ائتلاف اصلاح‌طلبان و جریان اعتدال‌گرای حامی دولت هستند.

برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ آذر منصوری فعال سیاسی و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی رفتیم و از او در مورد مسئله نامزد پوششی پرسیدیم.

خانم منصوری مدتی است که مسئله حضور «نامزد پوششی » درکنار آقای روحانی مطرح شده است. اساسا با چنین کاری موافق هستید؟

وقتی صحبت از نامزد می‌کنیم، یعنی افرادی که در خود صلاحیت این را می‌بینند که بتوانند نماینده مردم در یک نهاد منتخب، اعم از مجلس یا ریاست جمهوری باشند. طبعا انتخابات عرصه رقابت است و هر نامزدی برنامه و پیشنهادات خود را برای رفع مشکلات کشور، بهبود وضعیت و در نهایت پیشرفت کشور مطرح می‌کند و به دنبال آن است که در این عرصه گوی سبقت را از سایر نامزدها برباید.

وقتی که ما صحبت از نامزد پوششی می‌کنیم باید تعریف مشخصی از این مفهوم برای مخاطبان ارایه دهیم. آن چه که تاکنون مطرح شده است، این است که نامزد پوششی فردی است که قرار است نامزد اصلی یک جریان سیاسی را در انتخابات حمایت کند. وقتی این مفهوم را مطرح می‌کنیم به این معناست که نامزد اصلی ما به تنهایی توان رقابت در عرصه انتخابات را ندارد و در برخی موارد دچار ضعف است و ما افرادی را مطرح می‌کنیم که بتوانند این نامزد را در این موارد یاری کنند. چنین اقدامی در وحله اول به معنی تضعیف نامزد اصلی است. یعنی این که ما به افکار عمومی و مردم می‌گوییم که نامزد اصلی ما ضعیف است و مثلا در مناظره‌های تلویزیونی توان رقابت و دفاع از برنامه‌های خود را در برابر رقبا ندارد و ما برای جبران این ضعف ما فردی را به عنوان نامزد پوششی مطرح می‌کنیم.

مسئله دوم آن است که رقابت انتخاباتی به این معنا است که افرادی برای به دست آوردن رای مردم به رقابت می‌پردازند؛ وقتی ما صحبت از نامزد پوششی می‌کنیم پایگاه اجتماعی و رای‌دهندگان نزدیک به خود را دچار تردید و سردرگمی و ابهام می‌کنیم.

از طرف دیگر وقتی بحث نامزد پوششی به میان می‌آید با توجه به سابقه‌ای که در مسئله تایید صلاحیت‌ها وجود دارد؛ این پیام را به صورت غیر مستقیم در مورد نامزد اصلی خود مخابره می‌شود که شورای نگهبان می‌تواند صلاحیت نامزد مورد نظر ما را که دارای بهترین موقعیت در افکار عمومی به عنوان رییس جمهور مستقر است و در نظر سنجی‌ها هم صاحب بالاترین رای است، را تایید نکند. این در حالی است که یک جریان سیاسی باید از گزینه اصلی خود بیشترین دفاع را صورت دهد و به اصطلاح پای نامزد اصلی خود بایستد. این که طرف مقابل تصور کند که یک جریان سیاسی به هر قیمتی در انتخابات شرکت می‌کنید به معنای تضعیف جایگاه و پایگاه این جریان است. این به معنی این است که شما یک شانس مسلم برای پیروزی را با یک شکست محتمل معاوضه می‌کنید.

اگر مصداقی‌تر بحث کنیم برخی مدافعان طرح نامزد پوششی مسئله کمک به روحانی در جریان مناظره‌ها را مطرح می‌کنند؛ چرا که اصولگرایان احتمالا با چند نامزد در صحنه حاضر خواهند بود و از همه سو به روحانی هجوم خواهند آورد. نظر شما در این مورد چیست؟

این هم به همان استدلال اول باز می‌گردد. اگر به صورت مصداقی صحبت کنیم؛ آقای روحانی در انتخابات سال 92 نشان داد که از درجه‌ای از هوش سیاسی برخوردار است که می‌تواند در جریان مناظره‌ها بهترین پاسخ‌ها را ارایه نماید. در سال 92 هم صفی از نامزدهای مخالف در مقابل آقای روحانی ایجاد شده بود و ایشان یک تنه توانست از پس همه آنها برآید. فراموش نکنیم که ایشان به عنوان رییس جمهور مستقر بیشترین تسلط را بر مسائل اصلی کشور دارند و به همین دلیل می‌تواند بهترین پاسخ‌ها را به رقبای احتمالا متعدد خود در مناظره‌ها بدهد. به قول معروف «یکی مرد جنگی به از صدهزار».

از طرف دیگر وقتی بحث نامزد پوششی مطرح می‌شود این فرد باید همتراز نامزد اصلی یا از آن قوی‌تر باشد. تجربه انتخابات‌های گذشته و مسئله تایید صلاحیت نشان می‌دهد که جریان اصلاح‌طلب در حال حاضر از چنین شانسی برخوردار نیست.

در مجموع با توجه به شرایط فعلی به نظر من در شرایط فعلی طرح مسئله نامزد پوششی به سخره گرفتن افکار عمومی و حتی نوعی توهین به افکار عمومی است. نامزد پوششی نه تنها هیچ فرصتی را در اختیار جریان اصلاح‌طلب قرار نمی‌دهد که یک پیروزی بسیار راحت و در دسترس را در معرض چالش‌قرار می‌دهد و بیشتر نوعی تهدید است.

آیا شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نظر خود را در مورد این طرح اعلام کرده است؟

نامزد شورای عالی سیاستگذاری آقای روحانی است. مسئله نامزد پوششی هم از مسائلی است که در رسانه‌ها و افکار عمومی مطرح شده و در نهایت شورا باید به این مسئله پاسخ دهد. این امر هنوز در شورای عالی سیاستگذاری مطرح نشده است اما بر مبنای برآوردها می‌توان گفت که شورای عالی سیاستگذاری مدافع چنین اقدامی نیست.