پاسخ علمی بعیدی نژاد به ادعای سیاسی جلیلی/دولت در سایه یعنی چه؟

خرداد: سعید جلیلی در پیام خود به مناسبت انتخابات ریاست جمهوری گفته بود که اصولگرایان باید با تشکیل دولت در سایه به نقد دولت روحانی پرداخته و از این طریق به کمک دولت بیایند، حال حمید بعیدی نژاد سفیر کشورمان در انگلیس در قالب یادداشت هفت بندی که در کانال تلگزامی خود انتشار داده، با توضیح علمی و تشریح کارکرد کلید واژه دولت در سایه، توضیح داده که از اساس طرح این موضوع در فضای سیاسی و ساختار دولت در ایران بلموضوع و فاقد اعتبار است.

به گزارش خرداد؛ متن یادداشت بعیدی نژاد بدین شرح است.

«با توجه به طرح بحثهایی در خصوص تشکیل دولت سایه در فضای سیاسی ایران، برخی اطلاعات شاید مفید باشد:

١- اصطلاح دولت سایه در فرهنگ سیاسی مختص نظام سیاسی انگلستان است که نظامی پارلمانی است.

٢- در انگلیس در کنار احزاب کوچکتر دو حزب محافظه کار و کارگر جریان اصلی سیاسی کشور را در دست دارند و پارلمان ترکیبی از نمایندگان مورد انتخاب مردم از میان این دو حزب است. هر کدام از این دو حزب اکثریت را داشته باشند، نخست وزیری و مسئولیت تشکیل دولت را برعهده می‌گیرند.

٣- اما بواسطه اینکه حزب دیگر که اکثریت را ندارد تعداد قابل ملاحظه نمایندگان منتخب در پارلمان دارد، نقش بسیار مهمی در جریان قانونگذاری و سیاسی کشور ایفا می‌کند. نکته بسیار محوری در نظام پارلمانی انگلیس اینست که تمامی وزیران "دولت در قدرت" که از حزبی که اکثریت را در اختیار دارد انتخاب می‌شوند، حزبی بوده و خود نماینده پارلمان می‌باشند. در نظام سیاسی انگلیس بین قوه مجریه و قوه مقننه آن تفاوتی که در نظامهای ریاستی وجود دارد، دیده نمی‌شود.

٤- در واقع کارکرد نظام سیاسی انگلیس حاصل تلاشهای دو حزب اصلی انگلیس در مجلس می‌باشد. دو حزب تحت رهبری متمرکز در خصوص هر پیش نویس قانون یا ابتکار عمل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی وارد بحثهای مستقیم و دامنه دار مستقیم می‌شوند و نهایتا با توسل به رأی گیری در پارلمان تصمیم نهایی اتخاذ می‌شود. ابتکار عمل بحث‌ها و تصمیمات در دست دو حزب اصلی است.

٥- بر این اساس دولتی که در مجلس اقلیت را در دست دارد برای تمرکز هر چه بیشتر در بحث‌ها و امکان چالش تصمیمات دولت در قدرت، خود کابینه ای تحت عنوان"دولت در سایه" می‌دهد، بنحوی که اعضای آن در پارلمان درست روبروی اعضای کابینه بر سر قدرت می نشیند و رهبری بحث در خصوص هر موضوعی را بدست می‌گیرد.

٦- مثلا اگر دولت ابتکاری را برای تصویب در حوزه صنعت به پارلمان بیاورد، وزیر کابینه استدلالهای دولت را توضیح می‌دهد و سپس این وظیفه وزیر صنعت دولت در سایه است که باید نظرات و توضیحات دولت مخالف را در خصوص موضوع ارائه نماید.

٧- با این مقدمات دولت در سایه در یک نظام پارلمانی و نظامی که وزیران خود نماینده مجلس باشند معنا پیدا می کند.»