کابینه روحانی مطلوب اما نامتناسب با شعارهایش است/کابینه جامعه را نسبت به روحانی دچار تردید کرده است/هیبت روحانی در کابینه محافظه کارانه نه تحول خواهانه است/استراتژی روحانی تغییرات آرام است

سرویس سیاسی خرداد- ساناز قاسمی: معرفی اعضای کابینه پیشنهادی رئیس جمهور در دور دوم با واکنش های فراوان و بیش تر البته انتقادی روبرو بوده اند؛ کابینه ای که در آن زنان تنها از دستگاهی به دستگاه دیگر جابه جا شده و در همان قد و قامت معاونت در دولت دوازدهم نیز خدمت می کنند، وزرای احتمالی در عرصه اقتصادی و فرهنگی برخلاف انتظارات جامعه ایران در این دو حوزه هستند. از سویی بیش از هر چیز علیرغم حمایت های گسترده اصلاحات از روحانی و شعارهای اصلاح طلبانه رئیس جمهور در انتخابات اخیر، کابینه را از منظر سیاسی نمی توان یک کابینه اصلاح طلبانه یا حتی تا حدودی نزدیک به خط مشی جریان اصلاحات توصیف کرد. در این راستا «خرداد نیوز» با مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاست داخلی و خارجی به گفتگو پرداخته است که در ادامه آن را می خوانید.

نقاط قوت و ضعف کابینه دوازدهم چیست و آیا از منظر سیاسی تغییری در این کابینه ایجاد شده است؟

کابینه روحانی در دور دوم عملگراست. حسن روحانی در کارزار انتخاباتی 96 در قامت یک اصلاح طلب پیشرو بروز و ظهور کرد. او به عنوان یک گوینده بسیار مستحکم خواسته های مردمی را بیان کرد که خواهان تحولات چشمگیری در وضع موجود در چهارچوب نظام جمهوری اسلامی و مهمتر از آن انقلاب اسلامی برخواسته از اراده خویش هستند. او وعده هایی را در صحنه سیاسی مطرح کرد که ابعاد گوناگون سیاست داخلی را با چشم اندازهایی بسیار روشن تر از وضع موجود ترسیم می کرد و از سویی سخنان او در بعد سیاست خارجی هم وزن شعارهای او در بعد سیاست داخلی کشور بود به گونه ای که دریچه های از امید ایجاد شد، امیدی مبنی براینکه درآینده ما شاهد طرفداری از خروج اکنون زدگی در جامعه ایران خواهیم بود. اکنون زدگی مساله ای است که در آینده پژوهی بدین مفهوم به کار گرفته می شود؛ مردم نه می خواهند و نه می توانند به گذشته بازگردند و از سویی هراس تسریع حرکت خود به آینده دارند. بنابراین روحانی در کمپین انتخاباتی خود به ویژه پس از مناظره نخست شعارهایی را بیان کرد که در حوزه داخلی و بین المللی، ایران را از اکنون زدگی خارج خواهیم کرد به همین دلیل توقعات نسبت به دولت روحانی در جامعه ایران و فضای بین المللی فراتر رفت. زیرا همگان بر این باور بودند که او با توجه بر تجربه ای بالغ بر چهار دهه سیاست ورزی بتواند با تشکیل کابینه ای مناسب و متناسب با شعارهای اخیر خود، پرتاپی به سوی آینده داشته باشد. بر این اساس کابینه روحانی مطلوب است اما متناسب با سطح شعارهایی که رئیس جمهور در کمپین انتخاباتی خود برای ایجاد فضای خروج از اکنون زدگی مطرح کرد، نیست.

عدم تحقق انتظارات جامعه در کابینه دوازدهم چه تاثیری بر روابط ملت ایران با دولت روحانی خواهد گذاشت؟

عدم تحقق انتظارات جامعه در کابینه دوازدهم، آنها را دچار تردید نسبت به روحانی و آینده شخص پس از او در دور بعدی انتخابات نموده است. بیشترین نگرانی و دغدغه در جامعه تحول خواهان ایران وجود دارد، جامعه ای که به روحانی اعتماد دارد و از سطح اعتماد خود به روحانی هنوز نکاسته است و همچنان امروز نیز روحانی را به عنوان یک رئیس جمهوری که حضورش در دور دوم به مصلحت همگان بوده است، می نگرد. اما در عین حال با نگرانی به تحرکات روحانی نگاه می کند که آیا روحانی همان انسان قدرتمند و سیاست ورزی است که در آینده با وجود این کابینه بتواند به شعارهای خود عمل کند؟! به عبارتی دیگر مردم از شعارهای روحانی و شخص رئیس جمهور دل زده نیستند و همچنان به تعهدات روحانی بر وعده هایش باور دارند اما سطح کابینه و وزرا را منطبق با شعارهای او نمی دانند و این مساله معضل اصلی کابینه روحانی است.

عملکرد مجلس در بررسی صلاحیت ها و رای اعتماد به وزرا چه تاثیری بر سرنوشت دولت دوازدهم و مردم ایران خواهد گذاشت؟

نقش اصلی مجلس شورای اسلامی در بررسی صلاحیت و رای اعتماد به کابینه از اهمیت بالایی برخوردار است. مجلسی که باید سخنگوی اصلی مردم ایران و حافظ منافع جامعه باشد؛ اکنون با برخورد دقیق، عالمانه و منطبق با خواسته های مردمی که در انتخابات شرکت کردند به ویژه با توجه به 24 میلیون آرایی که به حسن روحانی داده شد به کارنامه وزرای پیشنهادی رئیس جمهور و آینده احتمالی هر یک از آنها برای پیاده سازی وعده های روحانی باید بنگرد.

اما به عنوان سوال آخر، کابینه دوازدهم از منظر اقتصادی و فرهنگی چه تغییری کرده است؟

اعضای کابینه پیشنهادی رئیس جمهور نشان می دهد که روحانی در بخش اقتصادی و فرهنگی به دلیل شدت تاثیر این دو در حوزه سیاسی نمی خواهد دست به ریسک ناگهانی بزند. سطح ریسک پذیری در این حوزه با توجه به انتخاب وزرا پایین است. از سویی او یک عمل گراست و کار او درست است. زیرا او می داند اگر یک دگرگونی ایجاد شود و این دگرگونی از کنترل خارج شود تغییر و تحول در حوزه فرهنگی و اقتصادی بر حوزه اجتماعی، سیاسی و امنیتی موثر است. بنابراین او با این باور که اگر تغییر و تحول جدی در این دو سطح به سرعت ایجاد شود امکان تسری میان کارکردی به سطوح سه گانه اجتماعی، سیاسی و امنیتی وجود دارد. به همین دلیل رئیس جمهور تلاش دارد که با یک حرکت آرام و طیف گونه ایران را به سمت تغییر و تحولات سوق دهد و با ایجاد تغییرات بسیار اندک اما موثر در وضعیت فرهنگی و اقتصادی وارد شود. بنابراین او در هیبتی محافظه کار نه تحول خواه در این مسیر ظاهر شده است.