خرداد:سفیر پیشین جمهوری اسلامی در نروژ و مجارستان تصریح کرد: خروج آمریکا از تعهدات برجام با توجه به اینکه ماه گذشته ترامپ تأکید داشته که به دنبال بهانهای برای نقض آن توسط ایران است، قابل پیشبینی نیست. زیرابه دنبال راهی هستند تا به نحوی شکل قانونی به این مسئله ببخشند تا آمریکا بتواند از این معاهده بینالمللی خارج شود.
به گزارش خرداد ،حسن روحانی که روز سهشنبه برای دفاع از برنامههای دولت دوازدهم و وزرا پیشنهادی به صحن علنی مجلس آمده بود مطرح کرد که «اگر آمریکاییها برجام را نقض کنند ایران میتواند در مدت چند ساعت برنامه هستهای خود را از سر گیرد» این اظهارنظر رئیسجمهور در رسانههای خارجی بازتاب گستردهای به همراه داشت و از آن چنین تعبیر شد که در صورت اضافه شدن تحریمها برنامه هستهای ایران از سر گرفته میشود.
نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز در ادامه ادعاهای خصمانه خود علیه ایران در این رابطه مدعی شد که «ایران باید مسئولیت برنامه موشکی، حمایت از تروریسم، بیاحترامی به حقوق بشر و نقض قطعنامههای شورای امنیت را بپذیرد. ایران نباید با استفاده از برجام از جامعه بینالملل باجخواهی کند و همچنین نباید در رابطه با توافق هستهای بزرگنمایی شود.»
واقعیت ماجرا این واکنشها به سخنان روز سهشنبه حسن روحانی این است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا درصدد است تا در ماه آینده گزارشی مبنی بر پایبند نبودن ایران به برجام ارائه دهد و پسازآن از این تعهد بینالمللی اعلام خروج کند. البته این اولین معاهده بینالمللی نیست که درباره آن چنین تصمیمگیری میشود، کاخ سفید در دو هفته گذشته اعلام کرد که ایالاتمتحده به دستور دونالد ترامپ، توافقنامه مربوط به تغییرات اقلیمی پاریس را لغومی کند و ترامپ با اعلام این خبر گفت: «در راستای عمل به تعهداتم و برای حفاظت از آمریکا و شهروندانش، اعلام میکنم که ایالاتمتحده از توافق آب و هوایی پاریس خارج خواهد شد.»
بنابراین به نظر نمیرسد تهدید به خروج از برجام حرفی توخالی از سوی ترامپ باشد، اما همانطور درباره برجام هم باید همان اتفاقی که در خصوص توافقنامه پاریس روی داد، محقق شود. گرچه آمریکا از آن خارج شد ولی دیگر کشورهای عضو نسبت به این توافقنامه پایبند باقی ماندند و آمریکاییها در این زمینه به انزوا کشیده شدند درصورتیکه ایران در رابطه با برجام رابطه خود را با کشورهای اروپایی، چین و روسیه ادامه دهد، بدون شک همان اتفاق توافقنامه پاریس مجدد تکرار خواهد شد.
عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپولتیک دانشگاه و سفیر پیشین جمهوری اسلامی در نروژ و مجارستان در گفتوگو با رویداد۲۴ گفت: خروج آمریکا از تعهدات برجام با توجه به اینکه ماه گذشته ترامپ تأکید داشته که به دنبال بهانهای برای نقض آن توسط ایران است، قابل پیشبینی نیست. زیرابه دنبال راهی هستند تا به نحوی شکل قانونی به این مسئله ببخشند تا آمریکا بتواند از این معاهده بینالمللی خارج شود.
وی در ادامه اضافه کرد: امکان خروج آمریکا از برجام وجود دارد و البته احتمال تأخیر سهماهه نیز دراینباره را باید در نظر گرفت زیرا آمریکاییها بهاحتمالزیاد منتظر برخی اتفاقات در این مدت خواهند ماند، اما در صورت محقق شدن خواست دولتمردان آمریکا بهطور طبیعی دیگر کشور 1+5 با آن موافقت نخواهند کرد و برای مدتی دست به مقاومت میزنند که میزان این مسئله هم به فشارهای آمریکا بسیار وابسته است.
این استاد ژئو پلتیک دانشگاه در رابطه با این فشارها توضیح داد: سیستم بانکی سایر کشورها به سیستم بانکی ایالاتمتحده آمریکا متصل است و این احتمال وجود دارد به همین دلیل آنها نتوانند به مدت زیادی مقاومت به خرج دهند، اما درصورتیکه مجموعهای در سطح جهان مانند اروپا، روسیه و چین با یکدیگر و بهصورت هماهنگ دست به عمل زنند شانس مقاومت و موفقیت در مقابل این کار غیرقانونی ترامپ افزایش خواهد یافت، اما درصورتیکه بخواهند بهصورت مجزا عمل کنند طبیعی است که راه دیگری را برمیگزینند و احتمال اثر تصمیم آمریکا بر برخی از کشورها وجود دارد.
سفیر پیشین جمهوری اسلامی در نروژ و مجارستان در خصوص اثرات همراهی اروپا با آمریکا بیان کرد: ممکن است شدت عمل در کار تجاری و بانکی نشان دهند و راههای دیگری را برگزینند. درگذشته راههایی انتخاب شد و برای هر دو طرف سنگین بود این بار هم ممکن است توسط مسیرهایی بتوان تجارت را تداوم بخشید.
فرجی راد درباره واکنش ایران اظهار داشت: ایران مانند ترامپ عجولانه رفتار نخواهد کرد، تعهدی را پذیرفته و تنها کشور آمریکا نیست که عضو برجام محسوب میشود. ایران با سایر کشورها هماهنگ میشود و فرمولی هم که در برجام قرار است به اجرا درآید که بر اساس آن هرگونه تخلف یا اختلافی در جلسهای مطرح شود و در آن تصمیمگیریها صورت گیرد را جدی مورداستفاده قرار خواهد داد.
وی در ادامه اضافه کرد: طبیعتاً درخواست کشور ما شکلگیری یا تشکیل آن جلسه خواهد بود، اما اگر بقیه کشورها همراهی نکند ایران هم ناچار به خروج است.
این استاد ژئوپلیتیک درباره منزوی شدن آمریکا در صورت همراهی ایران با دیگر کشورها یادآور شد: منزوی شدن، کلمه خوبی نیست. میتوان گفت که اجازه نخواهند داد که این طرح با موفقیت اجرا شود. البته برای تمام کشورهایی که در آن نقش دارند با هزینه همراه است. توضیح دادم که این مسئله در شرایطی روی میدهد که تمام کشورها در برابر این کار غیرقانونی ترامپ باهم متحد شوند و ایستادگی به خرج دهند و این مسئله بسیار حائز اهمیت است.
سفیر پیشین جمهوری اسلامی در نروژ و مجارستان در رابطه بااینکه کشورهای اروپایی رفتاری مشابه توافقنامه پاریس انجام دهند، تأکید کرد: بله اما بحث مالی این مسئله اثرگذاری بیشتری دارد. مسئله اقلیم از اثرات درازمدتی برخوردار است ولی تأثیر مقاومت در برابر برجام کوتاهمدت بهحساب میآید.