خرداد:عربستان در سایه سکوت سیاسی که حاصل بنبست به وجود آمده در رویارویی با قطر است، تغییر نظام در دوحه را در دستور کار قرار داده است.
به گزارش خرداد،«رضا میرابیان» تحلیلگر مسائل کشورهای عربی طی یادداشتی علاوه بر تشریح آخرین وضعیت تنش میان عربستان و قطر، استراتژی ریاض را تغییر نظام و انتخاب جایگزین برای امیر قطر در سایه سکوت سیاسی قلمداد کرد.
متن این یادداشت به شرح ذیل از نظر خواهد گذشت:
پرونده قطر در طول ماهها و هفته های اخیر دارای فراز و فرود بسیاری زیادی بوده اما اصل قضیه این است که دوحه خارج از مدار سیاستهای ریاض قدم برداشته و سعودیها با همراهی حامیان خود سعی کردند با وضع تحریم و سیاستهای سختگیرانه، قطر را وارد مدار سیاستهای خود کنند؛ اما در حالت فعلی تمامی این پرونده با بنبست مواجه شده است.
آخرین تحولات مربوط به این پرونده، سفر مسئولان وزارت خارجه روسیه به قطر است. باید توجه داشته باشیم که بریتانیا و آمریکا هر کدام به صورت جداگانه به گفتوگو با طرفین این منازعه سیاسی پرداختند اما نتیجهای حاصل نشد. اما نکته بسیار مهم این است که عربستان در حالت فعلی یعنی در «سایه سکوت رسانهای و سیاسی» به دنبال تغییر نظام حاکم بر دوحه است. به بیانی گویاتر ریاض درصدد است تا بتواند جایگزین مناسبی را برای «شیخ تمیم بن حمد آلثانی» امیر قطر، مطرح کند که «شیخ عبدالله آلثانی» که همچنان در عربستان حضور دارد، گزینه اصلی آنها است.
عبدالله آلثانی دیدارهایی با ولیعهد عربستان داشته و همچنین در مغرب با پادشاه عربستان دیدار کرده است. حتی گفته شده که مسئولیت حجاج قطری در حج امسال به عهده وی گذاشته شده و دفتری برای این شخص توسط عربستان در نظر گرفته شده تا بتواند امورات محوله را پیگیری کند. از این جهت سعودیها آرام آرام به دنبال جایگزینی وی در ساختار قدرت قطر هستند.
مساله مهمی که در این بین باید به آن اشاره کرد، بحث بازگشت سفیر قطر به تهران بود. این یکی از سناریوهایی بود که عربستان را شگفت زده کرد و تمامی طرحهایی که سعودیها در این خصوص علیه روابط ایران و قطر داشتند را با بنبست روبرو کرد. از این منظر باید در نظر داشت که ریاض به دنبال تلاشهای سیاسی و امنیتی خود در سایه آرامش و سکوت فعلی است.
تحریم ها و فشارهای سیاسی عربستان و متحدان آن از جمله مصر، بحرین و امارات تا به امروز ناکارآمد بوده است. به صورتی که دوحه ارسال کالا از پاکستان و ایران از طریق مرز دریایی را مطرح کرده که این نشان میدهد گزینههای جایگزین برای قطر همچنان وجود دارد و دوحه به دنبال برقراری فاز جدیدی از مناسبات با کشورهایی است که تا به امروز با آنها ارتباط نداشته و همین امر موجب شده تا سعودیها متعجب شوند.
اما موضوعی که احتمال دارد به واقعیت بپیوندد، بحث خروج احتمالی قطر از جمع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است. باید توجه داشته باشیم در طول تنش میان قطر و عربستان متغیرهایی وجود داشته که تا به امروز یکی پس از دیگری توسط دوحه مطرح شده است و عربستان حتی به آن فکر نمیکرده است. از جهت این پیام مخابره میشود که احتمال خروج دوحه از جمع شورای همکاری خلیجفارس افزایش پیدا خواهد کرد و از این جهت باید منتظر تغییرات شگرف در این پرونده باشیم.