سرویس اجتماعی خرداد/حسین جمشیدی: کارتن خوابی پدیده ایست نه چندان نوظهور که اثرات سوء و نامناسبی برای فرد و جامعه دارد. چیزی که در اینجا دارای اهمیت بسیار است، این است که کارتن خواب ها مهره های سوخته ای نیستند بلکه با تمهیداتی درست می توانند به آغوش جامعه بازگردند اگر نباشد راهکارهای بیهوده و شرم آوری چون عقیم سازی !
در اثر صنعتی شدن جوامع رقابت و در پی آن تضاد در بین طبقات مختلف جامعه افزایش می یابد. در این رقابت که تعادلی در تقسیم قدرت و ثروت در آن دیده نمی شود جامعه را به دو طبقه فقیر و ثروتمند سوق می دهد و روز به روز از طبقه متوسط جامعه کاسته می شود. پدیده صنعتی شدن جوامع در کنار مزایای مثبتی مانند پیشرفت در اقتصاد، پزشکی و آموزش کشور معضلاتی را نیز در خود دارد. پدیده هایی مانند فقر، اعتیاد، فحشا، طلاق و ... همگی میتوانند از پیامدهای صنعتی شدن در واقع حرکت از سنت به مدرنیته باشد. پیامدهایی که در آراء انتونی گیدنز به وفور قابل مشاهده است.
با توجه به پیشینه تحقیقات در این رابطه جوامع در چندحالت دچار نابهنجاری های اقتصادی و پیامدهای آن می شوند. نخست، زمانی که یک جامعه در حال گذار از سنت به مدرنیته است. حالت دوم، وقتی که جامعه بارکود اقتصادی، بیکاری و رشد منفی روبرو است. در حالت سوم، که می تواند خطرناک ترین شکل ممکن باشد گذار از سنت به مدرنیته و رکود اقتصادی به هم می آمیزد و وضعیت قرمزی را ایجاد می کند.
یکی از پیامدهای این نابهنجاری اقتصادی پدیده #کارتن_خوابی است که بیشتر در نواحی شهری محسوس است. طبق حالت های ذکر شده در بالا پدیده کارتن خوابی نیز میتواند پدیدآمده از مشکلات ناشی از گذار از سنت به مدرنیته یا رکود اقتصادی و یا تلفیقی از این دو باشد.
تعریف کارتن خوابی و بی خانمانی
بی خانمانی و کارتن خوابی که معنای نزدیکی باهم دارند به صورت نسبی و موقت و یا دایم و مطلق دیده می شود. کارتن خوابان یا بی خانمان های مطلق کسانی هستند که مطلقا هیچ محلی برای اقامت و هیچ سقفی جز آسمان و هیچ امیدی جز بسربردن زیر سقف مقوایی کارتن ندارند. این ها در شبانه روز در خیابان و در امکانی چون ایستگاه های اتوبوس و مترو یا ساختمان های مخروبه و زیر پل ها به سر می برند. و کارتن خواب های موقت به کسانی گفته میشود که محلی برای سکونت دارند ولی در خیابان و اماکن دیگر سکونت دارند.
معضلات اجتماعی ناشی از کارتن خوابی
کارتن خوابی نیز مانند دیگر معضلات اجتماعی دارای پیامدهای سوء در جامعه می باشد که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره میکنیم :
۱_ افزایش اعتیاد و تشدید فحشاء : بخش عظیمی از کارتن خواب ها به انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی و همچنین مشروبات الکلی اعتیاد دارند. فضا و موقعیت حاکم بر کارتن خواب ها و همچنین وضعیت نامناسب روحی و روانی و فشارهای مختلف ناشی از کارتن خوابی به آن ها ، میتواند پیش زمینه ای از اعتیاد را در آن ها به وجود آورد.
در میان کارتن خواب ها از تمامی اقشار جامعه افرادی وجود دارد. در این میان جمعیت زیادی از زنان و دختران نیز دیده میشوند که البته آمار های دقیقی از آن در دسترس نیست. وجود زنان و دختران به هر تعدادی که باشد در آن شرایط نابهنجار کارتن خوابی میتواند باعث اشاعه فحشا و تن فروشی و در پی آن ابتلا به بیماری هایی مانند ایدز باشد .
۲_ بد بینی نسبت به دولت و جامعه : همانطور که گفته شد در پدیده کارتن خوابی وضعیت نامساعد اقتصاد و مدیریت ناکارآمد بسیار پر رنگ و تعیین کننده می باشد . به همین دلیل افزایش کارتن خوابی در معابر عمومی و در مکان هایی که برای مردم جامعه قابل روئیت باشد می تواند نوعی بدبینی به دولت و جامعه در بین اذهان عمومی به وجود آورد که این بدبینی عموما با ناامیدی همراه خواهد بود.
۳_ افزایش جرائم مختلف و ناامنی
همانگونه که به دفعات به آن اشاره شد افراد کارتن خواب به طور معمول دچار اختلالات روانی و اعتیاد هستند در این بین این امکان وجود دارد که برای تامین هزینه مواد و دیگر مخارج کاذب خود دست به هرکاری بزنند. که این افزایش جرائم و بزهکاری ها از سوی آنان میتواند باعث به وجود آمدن ناامنی در معنای عام تر شود.
راه های درمان کارتن خوابی
۱_ در ابتدا باید بستر مناسب برای بازگشت این افراد به جامعه مهیا کرد. اسکان کارتن خواب ها و حمایت هایی همچون بسته های غذایی میتواند به افزایش پدیده کارتن خوابی دامن بزند. بلکه در کنار این کار باید کلاس ها و کارگاه های آموزشی برای این افراد برگزار شود.
۲_ از مراحل ابتدایی کارتن خوابی میتوان به ولگردی اشاره کرد. این ولگردی اگر به صورتی مناسب سرکوب و کنترل نشود باعث افزایش تعداد کارتن خوابان میشود.