شیوه نو از دیکتاتوری؛ افکار "جین‌پینگ" به قانون اساسی تبدیل شد!

خرداد: کنگره ملی حزب کمونیست چین تصویب کرده است که نام و نظرات شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری و دبیرکل حزب، در مرامنامه حزب - موسوم به قانون اساسی حزبی - درج شود.

 

به گزارش خرداد از بی بی سی، در جلسه روز سه شنبه، ۲ آبان (۲۴ اکتبر) کنگره ملی، شرکت‌کنندگان پیشنهاد اصلاحیه مرامنامه حزبی را تصویب کردند که طبق آن، افکار شی جین‌پینگ "درباره عصر جدید سوسیالیسم با خصوصیات چینی" در این سند گنجانده می‌شود. این پیشنهاد توسط بیش از دوهزار شرکت‌کننده در این جلسه تصویب شد. در بیانیه حزب نظرات آقای شی به عنوان "مشعلی فرا راه فعالیت حزب" مورد تقدیر قرار گرفته است.

 

تا پیش از این تنها نام مائوتسه تونگ، بنیانگذار حزب کمونیست و جمهوری خلق چین، در زمان حیات و تصدی سمت دبیرکلی حزب وارد این سند شده بود. نام دنگ ژیائوپینگ، که از او به عنوان معمار اصلاحات و محرک اصلی روند توسعه اقتصادی چین نام برده می‌شود، تنها پس از مرگ او در سال ۱۹۹۷ وارد مرامنامه حزب شد.

 

آقای شی در کنگره ملی حزب کمونیست در سال ۲۰۱۲ به جای هوجینتائو به سمت دبیرکل انتخاب شد و در سال ۲۰۱۳ نشست عمومی کنگره خلق سمت ریاست جمهوری را نیز، که آن هم متعلق به هوجینتائو بود، به او داد.

 

براساس سنتی نانوشته در مورد تغییر رهبران ارشد حزب و دولت در فواصل ده ساله، در نشست پنج سال پیش گنگره ملی حزب شمار دیگری از اعضای رهبری حزب تغییر یافتند و افراد جدید به جای آنان انتخاب شدند. رهبران حزب در نشست سالانه کنگره خلق - پارلمان جمهوری خلق چین - که چند ماه بعد در اوایل سال ۲۰۱۳ میلادی تشکیل شد، به سمت‌های مهم دولتی انتخاب شدند. این نشست آقای شی را به سمت رئیس جمهوری انتخاب کرد.

 

کنگره ملی حزب کمونیست چین هر پنج سال یکبار با حضور نمایندگان اعزامی دفاتر حزب در سراسر این کشور برگزار می شود و در نشست شش روزه امسال، به ریاست شی جین‌پینگ، اهداف و برنامه‌های رهبری حزب برای اداره امور این کشور ارائه و تصویب شد.

 

 اگرچه در جمهوری خلق چین، ۹ حزب فعالیت دارند اما قانون اساسی این کشور رهبری همیشگی حزب کمونیست را به عنوان نماینده کشاورزان و کارگران تضمین کرده و سایر احزاب، که شمار اعضای آنها در مقایسه با حزب کمونیست بسیار کم است، عملا با قبول این اصل اجازه فعالیت از جمله انتخاب به عضویت کنگره خلق - پارلمان - این کشور را دارند.

 

سمت‌های مهم در دولت مرکزی در اختیار رهبران و اعضای اصلی حزب کمونیست قرار دارد و در سطح محلی نیز، حزب کمونیست تعیین کننده اصلی تصمیمات تشکیلات محلی است هر چند در مقایسه با دولت مرکزی، مقامات محلی ضرورتا از کادر رهبری دفاتر و شعب حزب نیستند و در مواردی، از آزادی عمل نسبتا بیشتری برخوردارند.

در نشست شش روزه کنگره ملی حزب در سال جاری، شی جین‌پینگ، دبیرکل ۶۶ ساله حزب، ریاست جلسات را برعهده داشت. آقای شی این کنگره را با یک سخنرانی حاوی تشریح دستاوردهای دولت طی پنج سال گذشته و ارائه نظرات و برنامه‌های خود برای آینده افتتاح کرد.

 

در نشست روز سه‌شنبه نیز او با قدردانی از مصوبه کنگره، گفت که "ما باید با تلاشی خستگی ناپذیر در مسیر تجدید حیات و سرزندگی ملت چین حرکت کنیم."

 

به گفته ناظران، محتوای سخنرانی شی جین‌پینگ و خصوصیات "عصر جدید" مورد نظر او حاکی از آن است که با وجود تاکید بر تسریع روند توسعه اقتصادی، وی در صدد اصلاحات سیاسی قابل توجهی در چین نیست و نمی‌توان به پیشرفت قابل توجه مردم چین در زمینه برخورداری از دموکراسی و آزادی‌های سیاسی امید داشت هر چند در چارچوب "سوسیالیسم با خصوصیات چینی" آزادی‌های اجتماعی و فردی در این کشور به شکل قابل توجهی بهبود یافته است.

 

اصطلاح "سوسیالیسم با خصوصیات چینی" از اواخر دهه ۱۹۷۰ به عنوان تحولی بنیادی در نگرش اقتصادی حکومت این کشور ابداع شد. تا پیش از آن، رهبری حزب کمونیست بر تبعیت ساختار و سازماندهی اقتصادی از ایدئولوژی و استنباط خاص خود تاکید داشت که در مواردی به بروز بحران‌های شدید اقتصادی منجر شده بود.

 

"سوسیالیسم با خصوصیات چینی" که برخی آن را عقب نشینی کامل از اصول مورد نظر مائوتسه تونگ، بنیانگذار جمهوری خلق دانسته‌اند، در دهه‌های بعد راه را برای ایجاد فضای باز فرهنگی و بازگشایی اقتصادی به خصوص به روی سرمایه خارجی هموار کرد.

 

در پایان نشست کنگره ملی حزب، اعضای رهبری حزب انتخاب می‌شوند و انتظار می‌رود شی جین‌پینگ برای یک دوره پنجساله دیگر در سمت دبیرکل ابقاء شود. برخی ناظران گفته‌اند با توجه به اقداماتی که آقای شی در جهت حذف رقبا و تقویت حامیان خود در مقامات عمده حزبی و دولتی صورت داده، بعید نیست که وی در صدد برآید سنت کناره‌گیری رهبران پس از ده سال را کنار بگذارد و در نشست‌های بعدی کنگره ملی حزب کمونیست و کنگره خلق در پنج سال دیگر بازهم در صدد حفظ سمت دبیرکلی حزب و به تبع آن، ریاست جمهوری برآید.

 

در نشست سال جاری کنگره ملی حزب، اعضای کمیته مرکزی حزب نیز برگزیده می‌شوند که از جمله وظایف آنان تعیین اعضای دفتر سیاسی - پولیتبورو - حزب و کمیته دایم این دفتر در است. کمیته دایم دفتر مرکزی حزب بالاترین نهاد مشورتی برای تصمیم‌گیری‌های دولت در جمهوری خلق چین محسوب می شود.

 

کنگره سالانه خلق در اوایل سال آینده میلادی برگزار خواهد شد. این کنگره معمولا مصوبات حزبی از جمله انتصاب رهبران مورد نظر حزب به سمت‌های اصلی در دولت را تصویب می‌کند.