پس از گذشت 8 ماه از زلزله سفیدسنگ همچنان چادرها برپاست!

خرداد: 8 ماه از زلزله سفیدسنگ می‌گذرد، اما هنوز زندگی عادی به این مناطق بازنگشته، زمین همچنان گاه و بیگاه می‌لرزد و با آمدن سرما مردم زندگی را زیر آوار مشکلات جست‌وجو می‌کنند.

به گزارش ایسنا، باید جاده‌های خاکی طولانی و پر پیچ و خمی را طی کنیم تا به روستاهای منطقه سفیدسنگ برسیم. منطقه‌ای در بخش قلندرآباد شهرستان فریمان که بسیاری نام آن را پس از زلزله‌ 6.2 ریشتری فروردین‌ماه شناختند که خانه‌های غیر مقاوم روستایی را ویران و بسیاری را چادرنشین کرد.

هنگامی که پس از 8 ماه از زلزله بار دیگر پا در روستاهای سفیدسنگ می‌گذاری با وجود اینکه تکاپوی مردم برای تکمیل خانه‌هایشان از بازگشت شور زندگی حکایت می‌کند، اما همچنان در گوشه و کنار، چادرهای سفید رنگ هلال‌احمر خودنمایی می‌کنند که به  این معناست که همچنان خانواده‌هایی وجود دارند که با وجود آمدن فصل سرما سقفی بالای سرشان نیست.

«سرچشمه براشک» روستایی با حدود 40 خانوار است که با وجود اینکه در میانه راه قرار دارد، کار بازسازی در آن به کندی پیش می‌رود، اکثر خانه‌های این روستا هنوز تکمیل نشده و خانواده‌ها ماه‌هاست در چادر روزگار می‌گذرانند؛ زلزله مدرسه روستا را در معرض تخریب قرار داده و همین باعث شده که دانش‌آموزان درون کانکس درس بخوانند. با وجود گذشته ماه‌ها هنوز کار ساخت مدرسه جدید آغاز نشده است.

علاوه بر تکمیل منازل، ساخته نشدن محلی برای نگهداری دام‌ها با توجه به سرد شدن هوا یکی دیگر از مواردی است که اهالی این روستاها را به شدت نگران کرده است. در حال حاضر اکثر دام‌های روستا که بخش اعظم دارایی اهالی را شامل می‌شوند یا در خرابه‌های طویله‌های سابق به سر می‌برند یا در چادر. مردم نگرانند دام‌هایی که از سیل و زلزله جان به در برده‌اند در برابر سرما دوام نیاورده و تلف شوند.

هنگامی که سراغ معلم را می‌گیریم، بچه‌ها به سوی مدرسه رفته و با کوبیدن بر در صدایش می‌زنند، چون جایی برای زندگی او در روستا وجود ندارد به اجبار در مدرسه‌ای زندگی می‌کند که با وجود پس‌لزره‌های پی در پی منطقه امکان دارد هر لحظه روی سرش خراب شود.

معلم مدرسه روستای سرچشمه علیرضا سالاری است. وی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به وضعیت مدرسه پس از زلزله، می‌گوید: اینجا 23 دانش‌آموز دارد که به صورت چند پایه از اول تا ششم درس می‌خوانند. بعد از زلزله به دلیل اینکه مدرسه دیگر قابل استفاده نبود، قرار شد تا زمان ساخت مدرسه جدید بچه‌ها در کانکس درس بخوانند و چون کانکس خیلی کوچک است مدرسه را دو شیفته کرده‌اند، با این حال هنوز هیچ‌گونه اقدامی برای ساخت مدرسه به انجام نرسیده است.

علاوه بر مدرسه، تنها مسجد سرچشمه نیز پس از زلزله در آستانه فروریختن قرار گرفته، هیچ اقدامی برای مهار یا تخریب آن انجام نشده است و با وجود دیوارهای بلندی که دارد هر لحظه امکان فروریختن آن روی سر اهالی وجود دارد. کار ساخت مسجد جدید روستا نیز هنوز آغاز نشده و به گفته اهالی سرچشمه عزاداری محرم امسال آن‌ها در چادر برگزار شده است.

وام‌هایی که آزاد نشدند و مردمی که اسیر چادرند

هنگامی که با مردم روستا هم‌کلام می‌شویم، تقریباً همه آن‌ها از آزادنشدن به موقع وام‌ها از سوی بانک که موجب طولانی شدن روند ساخت خانه‌هایشان شده گله‌مندند و هر زمان صحبت از «وام» می‌شوند داغ دلشان تازه شده و از وام‌های داده شده و نشده‌شان می‌گویند.

خانم گلستانی یکی از اهالی روستای سرچشمه است که از زلزله تاکنون در چادر زندگی می‌کند. وی با بیان اینکه روستای ما هزاران مشکل دارد، تصریح می‌کند: بانک‌ وام‌ها را به کندی آزاد می‌کند، در حال حاضر از 20 میلیون وامی که قرار بوده به ما بدهند،  7 میلیون تومان آن مانده و آزاد نشده است. ما تاکنون برای ساخت خانه و گزاران زندگی 18 میلیون تومان قرض گرفته‌ایم که باید آن را پس دهیم.

وی ادامه می‌دهد: اگر وام‌های ما را سریع آزاد می‌کردند خانه‌های ما در عرض یک ماه تکمیل می‌شد، اما به دلیل اینکه وام‌های ما را دیر آزاد می‌کنند هنوز خانه‌های ما تکمیل نشده و پیمانکاران کار را  تحویل نداده‌اند.

گلستانی بیان می‌کند: همچنین قرار بود برای ساخت طویله دام نیز 10 میلیون تومان وام دهند، اما هنوز این اتفاق نیافتاده است. مسئولان وعده وعید زیادی داده‌اند، اما هیچ‌کدام عملی نشد؛ هرچه به ما رسیده با کمک‌های خیرین بوده است.

آقای رسولی یکی دیگر از اهالی روستای سرچشمه است که از زمان زلزله تاکنون همراه با خانواده چهار نفره خود در چادر زندگی می‌کند و منزل او هنوز تکمیل نشده است. خود او علت این امر را «تعلل پیمانکاران و کارگران و آزاد نشدن وام‌ها» عنوان می‌کند و معتقد است «آن‌هایی که پول داشتند، خانه‌هایشان ساخته شده و ماهایی که پولی نداشتیم خانه‌هایمان نیمه کاره مانده و هنوز در چادر زندگی می‌کنیم».

وی همچنین با اشاره به وضعیت سخت زندگی در چادر، ادامه می‌دهد: ماه‌هاست که در یک چادر زندگی می‌کنیم و این روزها با سردشدن هوا هرکار می‌کنیم گرم نمی‌شویم و این‌جا شب‌ها خیلی سرد می‌شود و با وجود اینکه چند پتو روی خود می‌اندازیم، اما فایده‌ای ندارد.

در ادامه راه به روستای «دوقلعه» می‌رسیم که نزدیک‌ترین آبادی به مرکز زلزله و تنها کشته این حادثه از اهالی این روستا بوده است. با وجود اینکه دوقلعه از وسعت و جمعیت بیشتری برخوردار است وضعیت بهتری دارد، اکثر خانه‌های آن یا تکمیل شده یا در شرف تکمیل است و معدود خانواده‌هایی که هنوز به خانه‌های خود نرفته‌اند در سازه‌های اسکان موقتی که بعدها به عنوان انباری یا طویله کاربرد خواهد داشت سکونت دارند.

بی‌بی زهرا تقوی یکی از آن‌هایی است که خانه‌اش هنوز تکمیل نشده و پس از شش ماه زندگی در چادر حدود دو ماه است که در این سازه‌های اسکان موقت زندگی می‌کند. وی که خواهر شهید بوده و زنی تنهاست که تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار دارد به شدت از آماده نشدن خانه‌اش گله‌مند است.

وی که دام‌هایش همچنان در ویرانه‌ای که از زلزله به جای مانده به سر می‌برند با انتقاد از اینکه کسی به او توجه نمی‌کند، می‌گوید: خانه‌های آن‌هایی که خانواده و فرزندانی داشتند تکمیل شده، اما من چون کسی را ندارم هنوز خانه‌ام تکمیل نشده است.

300 میلیون طلبکارم

براتعلی میری، پیمانکار ساخت خانه‌های روستای دوقلعه براشک با اشاره به اینکه 300 میلیون تومان طلبکار است، می‌گوید: همه خانه‌ها حداقل 10 میلیون تومان به من بدهکار هستند و تا 20 میلیون هم هستن که بدهکار هستند، اما تعداد بسیار زیادی از آن ها هم اکنون در خانه های خود زندگی می‌کنند.

او که پیمانکار بنیاد مسکن برای ساخت حدود 60 خانه در این روستا است، ادامه می‌دهد: دولت مبالغ وام را به حساب مردم ریخته و ما باید پول خود را از مردم دریافت کنیم. تاکنون هیچ‌کس تصویه نکرده و تنها معدودی چک داده‌اند.

میری با بیان اینکه کل وام و پول بلاعوض 25 میلیون است، اما منازل به 34 میلیون تومان هزینه نیاز دارد، تصریح می‌کند: از این رقم هم هنوز برای اکثر خانه‌ها 7 تا 2 میلیون آن از بانک آزاد نشده است. با این وجود تا یک ماه آینده خانه‌ها تکمیل شده و به همه منازل خود می‌روند.

در ادامه عباس قادری، مدیر بنیاد مسکن شهرستان فریمان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه بعد از زلزله کار احداث 292 واحد تخریب شده در روستاهای سفیدسنگ را آغاز کردیم، اظهار می‌کند: کار ساخت این واحدها تاکنون حدود 95 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و در حال حاضر تمام واحدهای ما فنداسیون آن اجرا شده و 204 واحد هم در مرحله گچ، خاک و نصب در و پنجره قرار دارد. 

وی ادامه می‌دهد: طبق دستورالعمل اجرایی کار ساخت واحدها تنها تا مرحله سفت‌کاری و سقف و دیوار مربوط به بنیاد مسکن است. از ابتدای امر بنیاد مسکن  وظیفه حمایت، نظارت و هدایت را در کار ساخت خانه‌ها بر عهده گرفته است  و یک کار هماهنگ بین بانک‌ها، بنیاد مسکن، بخشداری‌ها بوده که به انجام رسیده  اما کار اصلی را مردم زیر نظر بنیاد مسکن و دفاتر فنی با همکاری پیمانکاران انجام دادند.

قادری با اشاره به تسهیلات ارائه شده به مردم، خاطرنشان کرد: دولت 20 میلیون تومان وام مسکن به علاوه 5 میلیون تومان وام بلاعوض برای بازسازی و ساخت خانه‌های مناطق زلزله زده سفیدسنگ در نظر گرفته است، همچنین مقام معظم رهبری به هر خانه‌ای 180 پاکت سیمان و بلوک‌هایی به میزان ریالی 500 هزار تومان اهدا کرده‌اند که چون در وسط کار ابلاغ شد عده‌ای از متقاضیان دریافت کردند و عده‌ای نیز از آن بی‌بهره ماندند.

وی با بیان اینکه بنیاد مسکن متولی کل ساخت و سازهاست، عنوان می‌کند: در خصوص افرادی که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند بنیاد مسکن تفاهم‌نامه‌ای کلی با کمیته امداد امام‌خمینی(ره) در کل کشور دارد که بر اساس آن ساخت و سازها را بنیاد مسکن انجام داده و کمیته امداد امام‌خمینی(ره) تنها با توجه به اعتبارات خاصی در اختیار دارند، کمک بلاعوض جداگانه‌ای علاوه بر 5 میلیون تومان کمک دولتی، به مددجویان کمیته امداد می‌دهند که کمک بزرگی به آن‌ها در ساخت خانه‌هایشان است.

زمان بازگشت ما فرا می‌رسد. خورشید غروب کرده و سوز سرما بیشتر احساس می‌شود. در راه فکر «خانواده‌های در چادر»، «بچه‌های بی مدرسه»، «روستای بی مسجد» از ذهنم دور و گم نمی‌شود، اما روحیه قوی مردم و آن همه امیدواری و تلاش برای بازگشت به زندگی پس از این همه سختی مرهمی بر آن می‌شود.