میزان "هدررفت" خاک در ایران چقدر است؟
خرداد: مدیردفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها و مراتع آبخیزداری کشور با اشاره به اینکه میزان فرسایش سالانه خاک بر طبق آخرین بررسی ۱۶.۷تن در هکتار است که حدود دو میلیارد تن خاک در سال می‌شود، گفت: تحقیقات جدیدی با استفاده از فناوری هسته‌ای در حال انجام است که احتمالا تا اوایل سال آینده به نتیجه خواهد رسید تا بتوان میزان هدررفت خاک را بدست آورد.
به گزارش ایسنا، محمد عقیقی در نشست هماهنگی فاز دو پروژه بین‌الملی مدیریت مشارکتی جنگل و مراتع (جایکا) در حوزه آبخیز کارون بزرگ، اظهار کرد: پروژه جایکا با مطالعات توجیهی شروع شد و دستاوردهایی را داشته است.
وی افزود: در اجرای پروژه جایکا بخش بین‌دستگاهی ضعیف عمل کرد و آموزش بر اساس فرهنگ کار و تلاش در تمام بخش‌ها صورت گرفت.
عقیقی ادامه داد: این پروژه به صورت پایلوت در شش استان کشور اعم از چهارمحال و بختیاری، اصفهان و ... اجرا شد.
وی با اشاره به اینکه در فاز دو این پروژه ظرفیت‌سازی برای مدیران درحوزه کارون انجام شد و در نهایت خروجی‌های مطلوب حاصل شد، تاکید کرد: خروجی یک از فاز دو، خروجی نرم‌افزاری در حوزه مدیریت است.
عقیقی با بیان اینکه خروجی دو در این فاز ادامه فاز یک و اقدامات فیزیکی است و بیشتر در حوزه حفاظت آب و خاک و پوشش گیاهی است، تصریح کرد: در خروجی سه، اقداماتی که در فاز یک انجام شده تعمیم خواهند یافت که در این خروجی تنها چهارمحال و بختیاری را خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: خروجی چهار این فاز برای دو یا سه استان انجام می‌شود و خروجی پنج در شش استان اجرا خواهد شد. برای فاز دو ساختار اجرایی دیده شده است و از فروردین ماه ۹۷ این فاز آغاز می‌شود.
وی تاکید کرد: یکی از اهداف آبخیزداری، حفاظت از آب و خاک است که با حفاظت خاک می‌توان آب را نیز حفاظت کرد؛ به این شکل که پروژه‌های آبخیزداری با کاهش میزان فرسایش خاک زمینه نفوذ آب در خاک را فراهم می‌کنند.
عقیقی با اشاره به اینکه میزان فرسایش سالانه خاک بر طبق آخرین بررسی ۱۶.۷تن در هکتار است که حدود دو میلیارد تن خاک در سال می‌شود، تصریح کرد: اکنون تحقیقات جدیدی با استفاده از فناوری هسته‌ای در حال انجام است که احتمالا تا اوایل سال آینده به نتیجه خواهد رسید تا بتوان میزان هدررفت خاک را بدست آورد.
وی اظهار کرد: ارزیابی‌های اقدامات آبخیزداری نشان می‌دهد اگر عوامل تخریب ثابت باشد، ۱۶.۷ تن در هکتار در سال را به سالانه هشت تا ۱۰ تن در هکتار برساند، اما عوامل تخریب فعال همانند پروژه‌های توسعه‌ای راه و ... همچنان فعال است.
عقیقی گفت: عومل تخریب که بیشتر انسانی است و بخشی نیز به دلیل ساختار جوان زمین شناسی کشور به صورت طبیعی رخ می‌دهد، موجب پیشی گرفتن تخریب از احیاء شده است. استان‌هایی که دارای بارندگی بیشتر هستند، معمولا فرسایش خاک بیشتری خواهند داشت.
عقیقی بیان کرد: در سال جاری حدود ۵۵۰ حوزه و زیرحوزه در آبخیزداری در دست اجرا داریم که در قالب ۱۱ طرح آبخیزداری و طرح‌های استانی همانند آبخیزداری در حوزه سدهای موجود، در حوزه کارون، کرخه، سفید رود، حاشیه کویر مرکزی، گلستان و... هستند.
وی تصریح کرد: در سال جاری ۴۷۹ میلیارد تومان اعتبار از محل اسناد خزانه اسلامی به آبخیزداری در کشور تخصیص یافته است که بیشتر صرف دیون سال‌های گذشته شده است.
عقیقی در خصوص اقداماتی که می‌توان در برابر طرح‌های توسعه‌ای مسبب فرسایش خاک، انجام داد، گفت: راهی جز هماهنگی تمام دستگاه‌های اجرایی متولی وجود دارد.
