به گزارش خرداد به نقل از همشهری، برکناری ناگهانی رکس تیلرسون از وزارت خارجه آمریکا و جایگزینی او با مایک پومپئو، توسط اغلب رسانههای بین اللملی به عنوان ضربهای به برجام ارزیابی شد. زیرا تیلرسون میان اعضای دولت آمریکا، نسبت به سایر اعضای دولت ترامپ، موضع ملایمتری در قبال برجام داشت.
همزمان با ارتقای مایک پومپئو، رئیس سابق سازمان سیا، که یکی از مخالفان سرسخت برجام به شمار میرود، یکی از مقامات نظامی بلندپایه آمریکا از برجام حمایت کرد.
ژنرال ژوزف ووتل، فرمانده قرارگاه مرکزی فرماندهی نیروهای مسلح آمریکا، در خلال جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا از توافق هستهای ایران حمایت و استدلال کرد که این توافق برای محدود کردن توسعه برنامه هستهای ایران مهم است.
به گزارش وبگاه دیفنس نیوز، اظهارات برجامی ووتل، کاملا با دیدگاه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا که برجام را «بدترین» توافق دانسته، متضاد است.
ووتل گفته توافق هستهای ایران، به یکی از تهدیدات اصلی ایران میپردازد و اگر برجام لغو شود، باید راه دیگری برای مواجهه با برنامه هستهای ایران پیدا کنیم.
این مقام نظامی آمریکایی گفت: اگر آمریکا خودش را از توافق خارج کند، من فکر میکنم نگرانیهایی وجود خواهد داشت. نگرانیهایی درباره اینکه ما چگونه قصد داریم به تهدید (هستهای ایران) بپردازیم اگر این (نگرانیها) از طریق برجام به آنها پرداخته نشود.
ووتل در پایان جلسه به این نتیجه رسید که در حال حاضر باقی ماندن در توافق به نفع آمریکا است.
اظهارات ووتل در حالی مطرح میشود که ترامپ روز سه شنبه به طور ناگهانی رکس تیلرسون را از وزارت خارجه آمریکا برکنار کرد و مایک پومپئو را جایگزین او کرد. ترامپ اختلاف نظر درباره برجام را به نوعی دلیل اخراج تیلرسون ذکر کرد. این امر به گفته دیفنس نیوز نشان میدهد که دیدگاه ترامپ درباره توافق هستهای تغییر نکرده است.
اگر چه تیلرسون در مسائل غیربرجامی در قبال ایران سرسخت بود، اما در مسئله برجام، از استمرار پایبندی آمریکا به این توافق حمایت میکرد.
در دولت آمریکا، کسانی که طرفدار پایبندی این کشور به برجام هستند، یک گروه را تشکیل میدهند. در مقابل آنها کسانی قرار دارند که مخالف استمرار در برجام هستند. در رأس مخالفان برجام؛ دونالد ترامپ قرار دارد. اکنون با رفتن تیلرسون و آمدن پومپئو، موضع مخالفان توافق هستهای قویتر شده است. اظهارات ووتل میتواند موضع طرفداران استمرار برجام را تقویت میکند.
به گفته وبگاه شیکاگو تریبیون، تیلرسون با جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا روابط نزدیکی داشت. آنها حداقل یک بار در هفته دیدار میکردند.
در درون کابینه امنیت ملی آمریکا، تیلرسون و متیس در باره اغلب کشمکشهای سیاست خارجی آمریکا دیدگاه مشترکی داشتهاند. در برجام، تیلرسون خواستار باقی ماندن آمریکا در برجام بود. امری که ترامپ صریحا به آن اشاره کرد. حال، با رفتن تیلرسون، طرفداران ابقای آمریکا در برجام تضعیف شدند. بویژه آنکه مایک پومپئو، مخالف سرسخت توافق هستهای است.
زمانی که پومپئو نماینده کنگره بود، برای دیدار با بانکداران، دیپلماتها و مدیران عامل شرکتهای اروپایی اقدام کرد تا آنها را متقاعد کند که ایران مکان امنی برای سرمایهگذاری نیست.
با این اوصاف میتوان گفت هم اکنون با ارتقای پومپئو موضع مخالفان برجام تقویت شده است. به همین دلیل، موضعگیری ووتل درباره برجام میتواند به عنوان وزنهای در مقابل مخالفان برجام ارزیابی شود. اظهارات ووتل ممکن است موضع کسانی مانند اچ آر مکمستر، مشاور امنیت ملی، و جمیز متیس، وزیر دفاع، را تقویت کند.