افاضلى:
اختلاف کی‌روش با همسرم را تایید می‌کنم
به گزارش خرداد از آنا، تیم نفت‌تهران در این فصل از رقابت‌های لیگ برتر به دلایل مشکلات مالکیتی که داشت در زمره تیم‌هایی به حساب می‌رفت که احتمال سقوط آن به لیگ آزادگان بسیار زیاد بود اما با آمدن مالکین جدید این باشگاه در نیم‌فصل و سپردن نیمکت تیم به هومن افاضلی و کادرفنی‌اش این تیم از جمع تیم‌هایی که در منطقه سقوط قرار دارند، فاصله گرفته است. اگر چه حضور زردپوشان فوتبال تهران در رده سیزدهم جدول بیانگر آن است که این تیم هنوز هم فاصله ایمنی را با تیم‌های سقوط‌کننده ایجاد نکرده است اما نتایج خوبی که افاضلی با این تیم گرفته و در 10 بازی تنها یک‌بار باخت را پذیرفته گویای آن است که نفت امید زیادی برای ماندن در لیگ برتر دارد.
در آستانه سال نو با حضور در محل تمرین تیم نفت گفت‌گوی مفصلی را با هومن افاضلی داشتیم و او پیرامون اتفاقات زیادی از جمله دلایل موفقیت تیمش در نیم‌فصل دوم، تیم ملی فوتبال، کارلوس کی‌روش و فوتبال پایه در ایران صحبت کرد.
* نفت‌تهران به جای سقوط در اندیشه کسب رتبه تک رقمی در پایان فصل است. می‌توانید به این نقطه جدول رده‌بندی برسید؟
- نفت تیم بسیار پر پتانسیلی به لحاظ نفری است. بازیکنانی در این تیم هستند که یکی از آنها گل صعود ایران به جام جهانی 2006 را زده است. همچنین یکی از آنها در جام باشگاههای جهان بازی کرده و در جام جهانی هم نفت بازیکنی دارد که در این رقابت‌ها بازی کرده باشد. الحمدلله بازیکنان زیادی داریم که در دو تیم استقلال و پرسپولیس حضور داشتند بنابراین به لحاظ کیفی و تجربی نفت تیم خیلی خوبی است. البته نواقصی دارد شاید اگر من اول فصل تیم را در اختیار می‌گرفتم به هر حال شش هفت تغییر در این تیم ایجاد می‌کردم. ولی به لحاظ کیفی مطمئنا تیم ما کیفیت قابل قبولی را دارد و می‌تواند در انتهای این فصل از بین تیم‌های دو رقمی خارج شود.
* علت نتایج دور از انتظار نفت چه بود که این تیم در جایگاه شانزده جدول قرار گرفته بود؟
- آن چیزی که باعث شد نفت تیم شانزدهم جدول باشد در واقع آن مباحثی بود که شاید وزن مدیریت تیم ما را دچار مشکل می‌کرد. بچه‌ها آنقدر اسیر حاشیه فوتبال شده بودند که متن فوتبال از ذهن‌شان رفته بود. تیمی که در آن حساب و کتاب نیست و سر و سامان ندارد و به صورت محلی اداره می‌شود طبیعتا پتانسیل‌هایش را نمی‌تواند ارائه دهد.
* شما چه کردید که نفت از زمره مدعیان سقوط تا حدود زیادی خارج شد؟
- کاری که ما کردیم این بود که نقایص تیم را برطرف کردیم. بعد از برطرف شدن نقیصه‌ها سعی کردیم یک شکل نظام‌مندی به تیم بدهیم تا بتواند کارایی بهتری را داشته باشد. بازیکنان در زمین وظایف‌شان را بدانند. انتظاراتی که ما از آنها داریم را بدانند. بعد از اینکه این ساختار برای بازیکنان نفت‌تهران درست شد، آنها برای رشد کردن در این ساختار تلاش‌شان را شروع کردند. گام‌های مثبت بازیکنان باعث شده نفت شرایط خوبی پیدا کند ما کادرفنی داریم که با دانش هستند .آنها وقت خیلی زیادی برای کارشان می‌گذارند. یک گروه آنالیز بسیار خوب داریم همکاران خوبی داریم که بار اصلی تیم بر دوش آنها است و من سعی می‌کنم در کنار کار به آنها کمک کنم.
* یکی از اهداف شما در نیم فصل جذب بازیکنان جدید بود ولی به دلیل مشکلات مالی در این هدف‌تان ناکام ماندید. چگونه توانستید با این مشکل کنار بیایید؟
- این مشکل رفع نشد. ما سعی کردیم از پتانسیلی که تیم داشت بهتر استفاده کنیم و در آن زمینه هیچ کاری صورت نگرفت. به‌طور حتم با جذب نفرات جدید وضعیت مناسب‌تری داشتیم.
* با توجه به شکستی که برابر استقلال خوزستان متحمل شدید، چقدر امید دارید تا بتوانید رتبه تک رقمی در پایان فصل به دست آورید؟
- واقعیت این است که ما سه پلن را در ابتدا مشخص کرده بودیم. بخش اول ما چهار بازی نخستی بود که شناخت زیادی در لیگ روی ما نبود تیم ما را می‌شناختند بازیکنان‌مان را هم می‌شناختند اما تفکری که من داشتم را مربیان تیم‌ها نمی‌دانستند. این فرجه‌ای بود که به من این فرصت را داد تا شیوه‌ای را طراحی کنم که برای مربیان تیم‌های مقابل ناآشنا بود. فاز دوم این بود که ما شرایطی حاصل کنیم که از بخش اولی که کاشتیم به ثبات ذهنی و روحی برسیم. این هم یک پیکیجی بود که بازی با استقلال خوزستان آخرین بخش از فاز دوم کاری ما بود. در فاز سوم باید ایده‌های بازی‌مان را در تیم نهادینه کنیم تا در بازی که 9 فروردین با استقلال تهران داریم و در مربی‌گری به آن سندروم بهار می‌گویند چون شرایط بدنی انسان‌ها از لحاظ بیولوژیکی در این فصل دچار تغییر می‌شود، به نتیجه برسیم. باید در تمرینات متفاوت عمل کنیم و تغذیه‌مان نیز فرق کند.بنابراین ما در بخش سوم تا اردیبهشت ماه که بازی‌ها تمام می‌شود باید تغییراتی در کارهایمان دهیم که اثر سندرم بهار را از بین ببرد باید ببینیم در نهایت می‌توانیم اهداف‌مان را به نتیجه برسانیم و در پایان فصل رتبه بهتری را نسبت به شرایط کنونی‌مان به دست آوریم یا اتفاقی دیگر می‌افتد.
* بالا بودن سن تیم نفت را در فصل آینده می‌توانید، حل کنید تا با بازیکنان جوان‌تری به مصاف حریفان بروید؟
- مهم‌ترین چیزی که الان اهمیت دارد این است که این فصل را با موفقیت پشت سر بگذاریم. بعد همه چیز باز است و می‌توان با مدیران باشگاه صحبت کرد. اگر از من راضی بودند و ما هم دیدیم می‌توانیم اینجا کمک کنیم آن وقت شاید در تیم ماندنی شدم و پس از آن است که در مورد بازیکنان تیمم در فصل آینده تصمیمات لازم را خواهم گرفت.
* نفت یکی از باشگاههای بازیکن‌ساز ایران بوده و در آینده می‌تواند روی بازیکنان پایه‌اش جساب ویژه‌ای باز کند؟
- باشگاه نفت یکی از باشگاه‌هایی بوده که در فوتبال ایران بازیکن‌ساز بوده است. سال‌های سال این باشگاه خروجی‌های بسیار خوبی داشته است یادم هست در 3 دوره که من مربی تیم المپیک ایران بودم همیشه از تیم نفت 5 تا 6 بازیکن در تیم المپیک داشتم مثل مرتضی پورعلی گنجی، علیرضا بیرانوند، مهدی شیری، یعقوب کریمی، آرش رضاوند، امیر ارسلان مطهری و امین حاج محمدی و ... . در آن سه تیم المپیک که من بودم از چنین بازیکنانی استفاده کردم و این حاصل کار سیستماتیک باشگاه نفت بود که بازیکنان با ارزشی را به فوتبال ایران معرفی کرد. متاسفانه در یکی دو سال گذشته که در باشگاه نفت آشفتگی کاری وجود داشته است ناصر فریادشیران هم در این زمینه خیلی زحمت کشیده ولی وقتی رسیدگی نمی‌کنیم ایرادات زیادی را می‌توان پیدا کرد.
* گویا عدم جذب بازیکن را با استفاده از بازیکنان امید نفت تا حدودی پر کرده‌اید؟
- بله، همین تیمی که من الان در اختیار دارم بازیکنان زیادی را می‌توان در آن پیدا کرد که جزء بچه‌های امیدهای نفت بوده‌اند. طبیعتا آن رسیدگی که باید به این تیم‌ها می‌شده، نشده است. شاید یک مقداری در آن خلل رخ داده است. با این حال برنامه‌های مفصلی را فریادشیران به عنوان مسئول آکادمی باشگاه نفت تهران در اختیار دارد. همانطور که می‌دانید تمام تیم‌های لیگ برتری موظف‌اند یک تیم پایه داشته باشند ولی اینکه چقدر رسیدگی می‌کنند برمی‌گردد به یک مبحث مدیریتی و اینکه چقدر درک از این مسئله در آن مجموعه وجود داشته باشد. من سعی کرده‌ام در کنار فریادشیران طرح خوبی را اجرا کنیم تا نفت باز هم در امر بازیکن‌سازی موفق باشد.
* اصلی‌ترین عامل موفقیت تیم نفت چه بوده است؟
- مثل هر چیز دیگر در دنیا این هم مثل یک پکیج خاکستری است همه در آن نقش داشتند منتهی طبیعتا نقش بازیکنان از همه پررنگتر است چون آنها هستند که داخل زمین می‌روند و نتیجه بازی را تعیین می‌کند عملکرد آنهاست که سرنوشت تیم‌ها را تعیین می‌کند. تلاش می‌کنند همه تا بازیکنان بهترین شکل خود را در زمین ارائه کنند.
* علت آنکه همه ستاره‌های تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان به تیم ملی بزرگسالان نمی‌رسند، چیست؟
- یک بازیکن برای آنکه به سطح بزرگسالی برسد و سطح خوب خود را حفظ کند یک سری فاکتورهایی در آن دخیل است. مسائل اجتماعی در آن خیلی اهمیت دارد. مربیان و فدراسیون و دیگران شاید خیلی نتوانند در آن تاثیر بگذارند. بخش عمده‌ای از مسائل بازیکنان در حیطه وظایف فدراسیون نیست. من خاطرم هست زمانی که بازی می‌کردم خیلی از هم‌بازی‌های ما که بازیکنان خیلی خوبی هم می‌شدند به دلیل اینکه احتیاج به پول داشتند از فوتبال منفک شدند تا بتوانند به خانواده‌شان کمک کنند یا شرایط برایشان نامساعد شد به دلیل محیطی که در آن قرار داشتند. اینها را آدم‌های زیادی نیستند که بتوانند برایشان کاری انجام دهند. یک بخشی برمی‌گردد به این مسئله که هر بازیکنی که در رده نوجوانان یا جوانان بازیکن بزرگی می‌شود نباید توقع آن را داشته باشیم که آن بازیکن به تیم ملی بزرگسالان برسد چون توقع معقولی نیست و در هیچ جای دنیا این گونه نیست که همه بازیکنان رده نوجوانان و جوانان در تیم ملی به تیم بزرگسالان برسند. این موضوع تضمین شده نیست. الان وقتی تیم ملی برزیل یا آلمان را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که تعدادی از بازیکنان هیچ وقت در سطح عالی مطرح نمی‌شود چرا که این موضوع بستگی به نسل و پتانسیل و استعداد دارد.
* تیم نوجوانان ایران حضور در جمع 8 تیم برتر جهان را تجربه کرد، دلیل این موفقیت چه بود؟
- اینکه برای تیم ملی نوجوانان ما چه اتفاقی افتاد که توانست خود را به جمع 8 تیم برتر دنیا برساند به خاطر شیوه گلخانه‌ای عمل کردن ماست. به خاطر اینکه فدراسیون فوتبال در تیم‌های پایه کار باشگاه‌ها را انجام می‌دهد. چون باشگاه‌ها کارهای پایه‌ای انجام نمی‌دهند یعنی تمام تیم‌های ما در رده باشگاهی پول‌هایشان را در رده بزرگسالان خرج می‌کنند. به ندرت روی سیستم تیم‌های پایه‌شان هزینه می‌کنند چون یک مدیری می‌آید و می‌داند مدت زمان زیادی مدیرعامل نیست. پولش را اگر ببرد در پایه هزینه کند جوابش را چندین سال بعد می‌گیرد و ممکن است هیچ وقت آن روز را نبیند برای همین آن مدیر می‌خواهد در آن مدتی که حضور دارد یک جام با تیمش ببرد تا وقتی از آن باشگاه خارج شد بتواند در باشگاه دیگری مدیرعامل شود. در صورتی که نباید این گونه باشد. این اشکال مدیریتی و سیستمی در فوتبال ایران است و باید برطرف شود تا نگاه‌های ستادی ما نگاه کلان و دراز مدت باشد که الان این گونه نیست بنابراین وقتی چنین نگاهی در باشگاه‌ها وجود دارد سعی می‌کنند در رده‌های ملی این خلاء را با شیوه گلخانه‌ای برطرف کنند.
* برخی کارشناسان بر این باورند که تیم ملی بزرگسالان هم به صورت گلخانه‌ای تشکیل و به جام جهانی روسیه رسیده است. نظر شما چیست؟
- تیم ملی فعلی ما محصولی از بازیکنان امیدی است که زمانی در تیم المپیکی که من سرمربی‌اش بودم، بازی کردند. قبل از اینکه در تیم امید حضور داشته باشند در تیم جوانان ما بودند و من این بازیکنان را از اکبر محمدی و علی دوستی‌مهر که در مقاطع مختلف مربی تیم جوانان بودند، گرفتم. پس سیستم گلخانه‌ای فدراسیون جواب داده است. الان ستاره‌های لیگ ما همه بازیکنانی هستند که در رده‌های ملی با همین سیستم گلخانه‌ای کار کردند و برای خرید و فروش‌شان هم دعواست.
* یکی از انتقاداتی که به باشگاههای ایرانی می‌شود ضعف آنها در تیم‌های پایه‌شان است. این نقیصه را چگونه باید برطرف کرد؟
- سه بازیکنی که ذوب آهن با حاشیه زیاد به تیم تراکتورسازی داد شاگردان من در تیم ملی امید بودند. اینها را فدراسیون فوتبال درست کرده بود. وقتی باشگاه‌ها بازیکنان مستعد را می‌شناسند، آنها را جذب می‌کنند. فوتبال حرفه‌ای در همه جای دنیا خرید و فروش است ولی فرقی که دارد این است چون آنها دو مرحله سه مرحله از ما جلوترند می‌دانند که در این خرید و فروش می‌توانند صرفه‌جویی کنند؟ چگونه؟ به جای اینکه 40 میلیون دلار هزینه کنند و بازیکن را از تیم دیگری بخرند آن را در تیم پایه‌شان هزینه می‌کنند. آن بازیکنان در آینده قیمت‌شان بیش از 40 میلیون دلار خواهد شد و باشگاه سود می‌کند. اگر بخواهم مثال بزنم مثل کیمیچ در تیم بایرن‌مونیخ از تیم دوم بایرن‌مونیخ به تیم اول آمده یا مثل تونی کروس که آن را با رقم بسیار بالایی به رئال مادرید فروختند آنها به ارزش این کار واقف‌اند ولی ما در مدیریت‌مان هنوز به آن نرسیده‌ایم.
* چرا در ایران شیوه بازیکن‌سازی با وجود مقالات مختلف آموزشی اجرایی نشده است؟
- به نظرم ما آنقدر که روی مربیان‌مان فشار می‌آوریم تا نتیجه بگیرند و با خرید‌های زیاد جبران کمبودها را می‌کنیم یک مقداری هم فشار را روی مدیران‌مان بگذاریم تا آنها یاد بگیرند که در دنیای امروز چگونه مدیریت کنند. مدیریت 50 سال پیش را آن هم در لول ضعیف پیاده نکنند. یک خرده دید مدیران تغییر کند. ما در فوتبال‌مان بن بست مدیریتی داریم. قوانینی داریم که ضد فوتبال است. در اقتصاد کشورمان این اصل را داریم که فوتبال از طریق دولت حمایت نشود. بقیه رشته‌ها همه نیمه آماتور و آماتور محسوب می‌شوند ولی می‌توانند از کمک دولت بهره‌مند شوند ولی به فوتبال که می‌رسد می‌گویند فوتبال باید خودش درآمدزایی کند. اقتصاد دولتی بر کشور ما حاکم است ولی بخش خصوصی چگونه می‌تواند از این شرایط برای خود تولید پول کند. آن روزی که این قانون را می‌گذاشتند نمی‌دانم وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال که کارشان این است کارها را جلو ببرند چکار می‌کردند.
* یعنی معتقدید مدیران فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش برای حل مشکلات مالی فوتبال گامی برنداشته‌اند؟
- ببینید من به اشکال‌های مدیریتی اشاره کردم. آن روزی که قانون عدم حمایت مالی از فوتبال تصویب می‌شد، چرا کسی نرفته بگوید این کار اشتباه است. چرا نرفته در مجلس توجیه کند که می‌خواهید قانون بگذارید که دولت کمک نکند اول مسیر درآمدزایی بخش خصوصی را باز کنید. امثال حق پخش تلویزیونی، حق کپی‌رایت، بلیت فروشی را سازماندهی کنید. اینها را وقتی فراهم کردید بعد از ورزش فوتبال توقع داشته باشید که کمک‌های دولتی به آن قطع شود. نتیجه‌اش آن است در سال‌هایی که گذشته دست باشگاه‌ها بسته و فوتبال ما ورشکسته شده است. از لحاظ اقتصادی با سلام و صلوات هر سال خودشان را اداره می‌کنند ولی به بدهی‌شان اضافه می‌شود. بدهی که حاصل دیدگاه غلط درآمدزایی مجلس است اینها بن بست‌های مدیریتی در فوتبال ماست. باشگاه‌ها باید بدانند قبل از چالش مربی‌گری دچار چالش مدیریتی هستیم باید مدیر داشته باشیم که کار را بلد باشد به جای آنکه برویم مربی خارجی بیاوریم چند تا مدیر خارجی بیاوریم شاید آنها کار کنند و ما از آنها مدیریت بیاموزیم.
* تیم ملی ایران در گروهی که پرتغال، اسپانیا و مراکش در آن قرار دارند، شانسی برای صعود دارد؟
- دوست ندارم پاسخی به این سوال بدهم چون اگر بخواهم جواب آن را بدهم باید عوام‌فریبی کنم و من دوست ندارم در این خصوص مردم را فریب دهم.
* اینکه در رسانه‌ها عنوان شده کارلوس کی‌روش با همسر شما دکتر زهره هراتیان اختلافاتی دارد را تایید می‌کنید؟
- این مسئله وجود دارد ولی اختلاف سرمربی تیم ملی فوتبال با خانم من ماحصل اختلاف نظری است که کی‌روش با من دارد. خوشبختانه همسرم به خاطر توانمندی که دارد در بیرون از ایران روابط بسیار خوبی با فیفا دارد و فدراسیون فوتبال هم دوست دارد تا وی را حفظ کند.
* ریشه اختلاف کی‌روش با شما چیست؟
- بهتر است خود کی‌روش جواب این سوال را بدهد. ترجیح می‌دهم درباره این اختلاف حرفی نزنم چون تفاوتی به حال هیچ کدام از ما نخواهد داشت و لازم است که تیم ملی با قدرت در جام جهانی حاضر شود.
* وجود فساد در تمامی نقاط فوتبال ایران را تایید می‌کنید؟
- این فسادی که در فوتبال است را کسی نمی‌تواند مخفی کند ولی فساد را افراد داخل جامعه درست کرده‌اند. در مشاغل دیگر هم فساد را می‌بینید خب در فوتبال هم انکار آن غییرممکن است. اینکه مدام فکر کنیم باید فساد در فوتبال را از بین ببریم و توجهی به مفاسدی که در مشاغل مرتبط با فوتبال است توجهی نداشته باشیم، به حل مشکل فساد در فوتبال کمکی نمی‌کند. هر وقت جاهای دیگر درست شد در فوتبال هم درست می‌شود.
* برخی معتقدند مربیان خارجی نسبت به مربیان داخلی برتری دارند. موضوعی که تبدیل مربیان کشورمان شده است. به نظر شما مربیان خارجی از مربیان ما بهترند؟
- مربیان خارجی دو پوئن دارند بدون شک اولی آن تجربه بین‌المللی است نسبت به مربیان داخلی‌مان برای اینکه در فضای حرفه‌ای تری کار کردند و می‌دانند برای اینکه به سطحی بالاتر از آن چیزی که هستی برسی باید چه کارهایی را انجام دهی. شما نمی‌توانی این را کتمان کنی که تجربه کاری مربیان خارجی از مربیان ما بیشتر است. مربی که در بوندسلیگا کار کرده است بدون شک تجربه‌ای دارد که هیچ وقت یک مربی ایرانی آن را ندارد در آرزوهایش باید دنبال آن تجربه باشد. اینها پوئن است اما این مربیان خارجی وقتی می‌آیند به دلیل پیش زمینه‌شان این توان را دارند که بتوانند پوئن‌های مدیریتی زیادی را هم بگیرند. وقتی شما این دو فاکتور را تلفیق می‌کنید در آن موفقیت بیشتر می‌شود تردید نکنید که کی‌روش با همین شیوه پیش رفته است کی‌روش در تیم ملی بیش از یک سرمربی است. چنین شرایطی هیچ گاه برای مربی ایرانی نیست چون پیش زمینه‌های لازم را ندارد.
