مثنوی معنوی، متعلق به همه جهان است
خرداد از شفقنا افغانستان- افسر رهبین رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی افغانستان در تهران در یادداشتی در صفحه اجتماعی خود با توجه به ثبت جهانی مثنوی معنوی اثر گران سنگ مولانا جلال الدین محمد بلخی از سوی ایران و ترکیه در یونسکو، این اثر را متعلق به همه جهانیان خواند.
متن کامل یاداشت:
میدانیم و جهان نیز میداند که مولانا جلال الدین محمد بلخی، از «بلخ» بوده است و در قونیه مدفون است!
اگر جغرافیای فرهنگی زبان فارسی را ارج مینهیم، باید حق مسعود سعد سلمان و غنی کشمیری و هزاران شاعر دیگر شبه قاره را نیز در افتخارات این جغرافیا شریک و سهیم بدانیم.
هیچ کشوری و هیچ قلمرو جغرافیایی و سیاسی امروز نمیتواند، خود را مالک عامل و وارث کامل زبان پارسی و فرهنگ پارسی بنامد!
اگر میخواهیم این جغرافیای فرهنگی، حکومت معنوی خود را همچنان ادامه دهد، باید این را بپذیریم که هر پارسی زبان حق افتخار به مثنوی معنوی را دارد. بی اینکه به زادگاه و جایگاه او نگاه کنیم.
از این است که میگوییم بگذارید، مولانای بلخی ما، ملای روم و مولای همه جهان نیز باشد!
در مورد چه کردهای موضوع ثبت «مثنوی معنوی» در حافظه جهانی یونسکو، نکاتی را با دوستان هم میهن شریک میسازم:
پس از دریافت نامهء ما، ریاست امور فرهنگی وزارت امورخارجه ، نماینده گیهای سیاسی افغانستان در پاریس و انقره را در جریان قرار داده و خواهان پیگیر ی موضوع گردید.
سفارت جمهوری اسلامی افغانستان در فرانسه، به تاریخ 19 جوزا، در نامه ای مرتبط، عنوانی وزارت امور خارجه نگاشته و در آن از اقدامات خویش توضیحات مبسوط ارایه داشته است، که باید از ایشان سپاسگذار بود.
مقامات سفارت افغانستان در فرانسه، موضوع را با مسؤولان یونسکو در میان گذاشتند و پیرامون نامزدی یکی از نسخه های مثنوی معنوی توسط هریک از کشورهای مربوط، موافقت صورت گرفت.
در این گفت وگوها، به قطعنامهء شماره (63) در 33 مین اجلاس عمومی سازمان یونسکو، صادره(2005) آن سازمان و مراسم بزرگداشت از800 مین سال تولد حضرت مولانا اشاره
گردید، که در آن مولانا رسماً«بلخی ـ رومی) با تصریح موقعیت بلخ در قلمرو افغانستان امروز منحیث زادگاه مولانا، ثبت یونسکو گردیده است.
از اینرو باید حضرت مولانا «نقطهء اتصال افغانستان ، ایران و ترکیه» خوانده شود!
در پایان نامه نیز مواردی را به عنوان اقدامات ضروری مطرح نموده اند که باید از سوی مسؤولان و مقامات دولت افغانستان دنبال گردد. از آن میان؛
ـ ادامه مذاکرات به سطوح مختلف(کابل، پاریس، تهران و انقره) با تاکید بر هویت «بلخی» حضرت مولانا(که به سطح جهانی رسمیت دارد.) در حالیکه در سند نامزدی مشترک ایران و ترکیه، مولف اثر صرف «مولانا جلال الدین رومی» درج گردیده است؛
ـ فرستادن یادداشت کتبی به نماینده گیهای دایمی ایران و ترکیه در سازمان یونسکو مقیم پاریس،جهت پیگیری کتبی و ابراز علاقه مندی رسمی ج. ا. افغانستنان، در برنامه مشترک ایران ـ ترکیه؛
ـ دریافت اطمینان کتبی از «عدم مخالفت» کشورهای مورد نظر(پیش از پایان ماه روان ترسایی) در این برنامهَ؛
ـ برگزاری نشست های پیگیری با مسؤولان مربوط یونسکو در پاریس؛
ـ حصول اطمینان از مرکز(وزارت اطلاعات و فرهنگی) در مورد موجودیت نسخه خطی بسیار قدیمی و نفیس«مثنوی معنوی» برای ثبت مشترک آن.(پیش از پایان ماه روان ترسایی).
بنده از آغاز پخش خبر نامزدی مثنوی توسط کشورهای ایران و ترکیه تا هنوز به گونه مداوم جریان را پیگیری نموده ام و این کار را افزون بر مکلفیت وظیفه ای، یک تعهد فرهنگی نیز میشناسم.
امیدواریم، افغانستان با این نسخه نفیس و قدیمی که در آرشیف ملی ما موجود است، بتواند وارد این برنامه گردد و از اینکه بلخ زادگاه مولانا، در قلمرو کشور ما است، ما بتوانیم حرف اول را داشته باشیم!
(درهمینجا از خانم نظری رئیس آرشیف ملی سپاسگذاری مینمایم، که لطف نمود و به خواهش بنده چند عکسی از صفحات مثنوی معنوی «خود ما» را در اختیار بنده قرار داد!
و فرجام سخن اینکه:
مثنوی معنوی، متعلق به همه جهان است؛ مولای عشق ما، آتش به همه سوخته گان عالم زده است! بگذاریم همه جهانیان از این «دکان وحدت» شهد «وصل کردن» بخرند!
