آیا در رژیم حقوقی دریای خزر خیانتی صورت گرفته است؟
در طی روزهای اخیر و با سفر دکتر روحانی به قزاقستان،شاهد یک هجمه رسانه ای عظیم به قرارداد حقوقی دریای خزر بوده ایم،در حالی که در ماجرا یک وارون نمایی عجیب و غریب صورت گرفته است و در این نوشتار قصد داریم به این قرارداد و مفاد آن بپردازیم.
به گزارش خرداد-سرویس سیاسی-رامین فخاری؛نکته بسیار جالب این است که انبوهی از صفحات با ماهیت تجزیه طلبانه و فدرال و افرادی که حتی اسامی کشورهای اطراف دریای خزر را بلد نیستند اقدام به یک هجمه رسانه ای عظیم کرده اند که این قرار داد اقدام به فروش سهم ایران در دریای خزر کرده است،در حالی که حقیقت ماجرا این گونه نیست و مواردی است که باید گوشزد شود؛
نکته اول؛
از دیرباز این دریا دارای قوانین و رژیم حقوقی ثابتی نبوده است ولی بر اساس قرار دادهایی که در 1921 و 1940 منعقد شد سهم ایران از این دریا 50 درصد بوده است ولی عملا ایران به دلیل اینکه از 13 درصد سواحل این دریا بهره برده است توانایی استفاده کامل از سهم 50 درصد را نداشته است.
نکته دوم
روسیه کنونی دارای سهم 11 درصدی از سواحل این دریاست و بیشترین سهم را قزاقستان و ترکمنستان بر اساس مساحت سواحل می برند،و نکته دیگر این است که روسیه به منابع و شیلات این دریا چشم داشت ندارد و دید امنیتی نسبت به این دریا دارد.
نکته سوم
بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تقسیم سهم 20 درصدی به طرفین در زمان زنده یاد هاشمی رفسنجانی انجام شده است و هیچ ربطی به مذاکرات قزاقستان ندارد.
نکته چهارم
اگر قرار باشد بر اساس تقسیم سواحل کشورها سهم بگیرند سهم قزاقستان و ترکمنستان بیشتر است و سهم ایران تنها 13 درصد و سهم روسیه 11 درصد است در حالی که سهم فعلی ایران 20 درصد است با در نظر گرفتن این مساله که ایران ابزارهای لازم را نیز برای بهره برداری از این دریا ندارد.
اما چرا قرارداد دیروز مهم است؟
ایالات متحده آمریکا در قزاقستان و ترکمنستان دارای پایگاه نظامی و نیرو است،اسرائیل نفوذ بسیار زیادی در جمهوری آذربایجان دارد،اخباری وجود دارد که ایالات متحده در صدد این بود که به وسیله استفاده از سواحل قزاقستان،همانند خلیج فارس اقدام به استقرار ناو های جنگی خود در دریای خزر بکند و این مساله نگرانی ایران و مخصوصا روسیه را بر انگیخته بود،مذاکرات قزاقستان به منظور جلوگیری از نفوذ آمریکا و اسرائیل در دریای خزر(کاسپین)بود و از دیدگاه امنیتی برای روسیه و کشورمان ایران بسیار حائز اهمیت بود.
یکی از مفاد قرارداد این بود که کشورهای همسایه حق ندارند سواحل خود را در اختیار سایر کشورها قرار بدهند و تمام کشتی هایی که در این دریا هستند باید با یکی از پرچم های ایران،روسیه،قزاقستان،ترکمنستان یا جمهوری آذربایجان تردد کنند.
نکته جالب دیگر این است که قزاقستان و ترکمنستان دارای نیروی دریایی در این آبها نیستند و ممکن بود بهانه حفظ امنیت این کشورها زمینه را برای حضور ناو های آمریکایی در این آبها فراهم کند.
نکته جالب دیگر این است که ایران و روسیه بدون هاهنگی قبلی قزاقستان و ترکمنستان و آذربایجان در اجلاس فوق مجاب به امضا کردن قرار داد نموده اند و دلیل بی اطلاعی برخی از نمایندگان مجلس نیز همین مساله است،زیرا در صورت رسانه ای شدن ماجرا ممکن بود آمریکا از حضور قزاقستان و ترکمنستان ممانعت نماید.
همچنین بر اساس مفاد قرارداد آمریکا و اسرائیل به بهانه اجاره پایگاه نظامی و مانور نمی توانند در این دریا حضور داشته باشند و اگر کشوری سواحل خود را در اختیار این کشورها قرار دهد ایران و روسیه از دیدگاه قوانین بین الملل اجازه حمله را به این کشورها خواهند داشت.
برخلاف هجمه های موجود این قرارداد یک قرداد بسیار پر اهمیت برای امنیت کشورمان و قطع دست بیگانگان از نزدیکی ایران است.
حامد
۱۵:۳۱ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۲
زهی خیال باطل
