زیرساخت‌های گردشگری دریایی مهیا نیست
احمد اصغری
به گزارش خرداد: مدت‌هاست که در این فکر هستیم تا صنعت گردشگری دریایی را احیا کرده و تحول بزرگی را در این راستا به‌وجود آوریم. آنچنان که دنبال کشتی کروز برای دریای خزر بودیم. از این رو اخیرا با یک سرمایه‌گذار در ترکیه وارد مذاکره شدیم و جلسه‌ای را با مهندس اسلامی، استاندار استان مازندران برگزار کردیم. او به جد دنبال برنامه‌ریزی و راه انداری کشتی تفریحی خانوادگی در دریای خزر است. بنابراین با هدف توسعه گردشگری دریایی برای بابلسر تا رامسر در حال برنامه‌ریزی هستیم. البته بنده به لحاظ جایگاه و مسئولیتم تنها به مازندران و استان‌های شمالی فکر نمی‌کنم، بلکه کلا دریای خزر و دریای خلیج فارس مدنظرم است. در واقع به دنبال برنامه‌ای هستیم تا کشتی تفریحی را راه‌اندازی کنیم و بتوانیم از جذب گردشگران ورودی در راستای گردشگری دریایی بهره کامل ببریم، چون اکنون بهترین فرصت است که گردشگران خارجی با دلار بالای 10 هزار تومان وارد کشور شوند. به همین دلیل رونق گردشگری دریایی در داخل کشور به لحاظ این موضوع اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.
تدوین بسته توسعه گردشگری دریایی
از آنجایی که تاکنون برنامه گردشگری دریایی در کشور نداشته‌ایم، زیرساخت‌ها فراهم نیست. با این وجود، در حال تدوین برنامه‌هایی هستیم و از کارشناسان دریایی و یکی دو تن از مشاوران یعنی بازنشسته‌های دریایی استفاده می‌کنیم تا بتوانیم زیرساخت را برای ورود گردشگران و استفاده آنها از صنعت گردشگری دریایی احیا کنیم. این در حالی است که هنوز فرهنگ گردشگری دریایی جا نیفتاده و ما باید کار کارشناسی انجام دهیم. با این حال به صورت پایلوت برای منطقه مازندران، گیلان و گلستان و اروند در خوزستان برنامه داریم و مطمئن هستیم که با کار کارشناسی و با حمایت و هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می‌توانیم صنعت گردشگری دریایی را احیا کنیم تا گردشگران داخلی هم از مزایای گردشگری دریایی استفاده کنند. اگر شما به ساحل دریای خزر نگاه کنید؛ بیشتر خانواده‌ها روزهای جمعه قایق‌های موتوری کرایه کرده و دریا را دور می‌زنند. این در حالی است که باید برای چنین رویکردی برنامه‌ریزی داشته باشیم تا هم امنیت جانی گردشگران تامین شود و هم فرهنگسازی صورت گیرد که ما بتوانیم به این سمت حرکت کنیم، چرا که اداره کل بنادر در نوشهر مستقر است و می‌تواند نقش تاثیرگذاری در این راستا داشته باشد. در واقع صدور مجوز پهلو گرفتن کشتی‌های تفریحی دریایی با اداره بنادر کشتیرانی است و ضرورت دارد که بین ما و این اداره هماهنگی صورت گیرد.
کم‌کاری صنعت کشتی‌سازی!
لازمه توسعه گردشگری دریایی ساخت کشتی است، چرا که ایران جزایر و بنادر زیبایی دارد که می‌تواند برای گردشگران جاذبه داشته باشد. حال سوال اینجاست که چرا صنعت کشتی‌سازی در ساخت کشتی تفریحی و دریایی حرکتی نمی‌کند و برنامه نمی‌دهد تا ما مجبور نباشیم از باکو، ترکیه و... کشتی وارد کنیم؟ این در حالی است که ما صنعت کشتی‌سازی داریم و می‌توانیم کشتی‌های دریایی و تفریحی را خودمان بسازیم. مطمئنا اگر این کار را انجام دهیم، کشتی‌ها با کمترین هزینه آماده می‌شوند. این در حالی است که بنادر ما از نظر پهلوگیری مجوز دارند و کشتی‌های ما می‌توانند با ظرفیت‌های مشخص پهلو بگیرند. بنابراین باید صنعت کشتی‌سازی به این سمت حرکت کند. کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران هم به عنوان نماینده پارلمان بخش خصوصی از این صنعت حمایت خواهد کرد. از سوی دیگر، این کمیسیون همواره از زحمات سازمان میراث فرهنگی به ویژه آقای دکتر مونسان، رئیس این سازمان استفاده می‌کند. قطعا هدف ما رشد صنعت گردشگری است. اگر اعتقاد داریم که صنعت گردشگری جایگزین صنعت نفت شود، باید آن را در تمام ابعاد از جمله گردشگری ورزشی، دریایی، بومی، پویا، توریستی، میراثی، زیارتی و سلامت فعال کنیم. بنابراین همانطور که پیش‌تر اشاره کردم، باید زیرساخت‌ها را فراهم کنیم و تحولی در صنعت گردشگری به وجود آوریم. بنابراین در حوزه توسعه گردشگری دریایی در ابتدای کار هستیم. باید یک کارگروه و کمیته تخصصی در این زمینه داشته باشیم و با هماهنگی و کمک متقابل بخش خصوصی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ظرفیت‌های هرمزگان، بوشهر و مازندران استفاده کنیم تا بتوانیم به سمت توسعه صنعت گردشگری دریایی برویم، اما در حال حاضر هنوز در ابتدای مسیر هستیم. با این حال تا آنجایی که بنده اطلاع دارم؛ بنادر و اسکله گردشگری گیلان، مازندران، هرمزگان و بوشهر، خوزستان و دریای خلیج‌فارس شناسایی شدند و مسئولان استانی و مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تشویق شده‌اند که به این سمت حرکت کنند.
ایجاد اشتغال با توسعه گردشگری دریایی
هنوز کارشناسان ما در حوزه گردشگری دریایی در حال مطالعه هستند و ما منتظر اعلام‌نظر آنها هستیم. فعلا خبر خوش این است که داریم به سمت برنامه‌ریزی و راه‌انداری و تهیه زیرساخت صنعت گردشگری دریایی پیش می‌رویم. با این حال باید بگویم که هر رویکردی در صنعت گردشگری می‌تواند اشتغالزا باشد و به اقتصاد کشور کمک کند. به طبع گردشگری دریایی هم در ایجاد اشتغال نقش بسزایی دارد، آنچنان که کارشناسان و خبرگان این رشته جذب خواهند شد. این در حالی است که هم اکنون ما به سراغ کارشناسان خبره دریایی رفته و از ایده‌های آنها در راستای بهتر شدن و بهبود بخشیدن به این صنعت استفاده می‌کنیم. از سوی دیگر، به دنبال این هستیم که در یک جلسه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را دعوت کرده و نقشه راه تدوین شده‌مان را به آنها ارائه کنیم تا برای سرمایه‌گذاری ورود پیدا کنند، چون اعتقادمان بر این است که سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری دریای در ایران توجیه اقتصادی خوبی خواهد داشت. بنده پیگیر توسعه صنعت گردشگری دریایی هستم، حتی دنبال صنعت گردشگری ورزشی - دریایی. گرچه باور دارم که بحران اقتصادی حاکم بر کشور و بی‌ثباتی ارزی در این راستا تاثیرگذار است و می‌تواند در هدفمند کردن نقشه ما در صنعت گردشگری دریایی اثر بگذارد، اما نباید ناامید شد. چرا که اگر روزگاری صنعت گردشگری دریایی حلقه مفقوده بود و جایگاهی نداشت؛ اینک ما در این راستا برنامه خودمان را داریم و جلسات زیادی را برگزار کردیم. امیدوارم که در چشم‌انداز پیش‌رویمان هم توفیق داشته باشیم.
کارگروه تدوین دستورالعمل اجرایی گردشگری دریایی فعال نیست
خرداد 96، تشکیل «کارگروه تدوین دستورالعمل اجرایی گردشگری دریایی» تصویب شد، اما این کارگروه تاکنون حرکتی برای صنعت گردشگری دریایی انجام نداده است. این در حالی است که نظارت بر عملکرد این کارگروه با بخش خصوصی نیست و اهرم نظارت در دست دولت است. بنابراین وقتی افرادی کارگروهی را تشکیل می‌دهند، باید خودشان هم در فعال بودن این کارگروه و نحوه عملکردش نظارت داشته باشند. اینکه چرا این کارگروه تشکیل نمی‌شود یا می‌شود، بنده به عنوان نماینده بخش خصوصی در جریان آن نیستم و تاکنون هماهنگی با کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران انجام نشده است. این در حالی است که باید برای توسعه گردشگری دریایی نظام‌مند حرکت کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم.
* رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران
