مدیرکل اتباع خارجی سازمان تامین اجتماعی کشور گفت: با توجه به بروز مشکلات اقتصادی در حال حاضر حدود ۵۰۰ هزار نفر از اتباع بیگانه مقیم ایران در حال مهاجرت معکوس و بازگشت به کشورشان هستند
به گزارش خرداد و به نقل از خبرنگار مهر، احمدرضا خزاعی مدیرکل اتباع خارجی سازمان تامین اجتماعی کشور روز شنبه در سفر به قزوین برای بررسی وضعیت پوشش بیمه ای اتباع بیگانه در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت پوشش بیمه ای، مهاجرت معکوس، اهمیت اطلاع رسانی برای برخورداری افراد مجاز از خدمات بیمه ای پاسخ گفت.
* در حال حاضر چه تعداد افراد اتباع بیگانه در کشور حضور دارند؟
بر اساس سرشماری سال ۹۵ وزارت کشور حدود یک میلیون و۷۹۰ هزار نفر اتباع بیگانه مجاز و غیرمجاز شناسایی شده که افراد مقیم قانونی مجاز حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است که ۹۰ درصد آنها افغانی هستند، البته آمارهای غیر رسمی برآوردی معادل سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر هم دارد.
* در سالهای اخیر شاهد مهاجرت معکوس اتباع بیگانه هستیم آیا مشاغلی برای ایرانی ها خالی می شود؟
به دلیل کاهش ارزش ریال شاهد مهاجرت معکوس ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تبعه خارجی هستیم که بیشتر در گروه اتباع غیرمجاز تلقی می شوند، البته برای بررسی آسیبهای ناشی از حضور اتباع بیگانه نیازمند بررسی کارشناسی هستیم که بر عهده نهادهای دیگر است.
* چه تعداد بیمه شده خارجی در کشور تحت پوشش خدمات سازمان بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته است؟
مهمترین هدف ما پوشش بیمه ای اتباع بیگانه مجاز مقیم ایران است، کسانی که از وزارت کار مجوز اشتغال داشته باشند می توانند از تمام مزایای بیمه ای مانند افراد ایرانی استفاده کنند.
در حال حاضر ۴۲ هزارنفر از اتباع بیگانه تحت پوشش بیمه هستند که با احتساب خانواده هایشان حدود ۷۵ هزار نفر شامل خدمات بیمه می شوند.
* چه تعداد بازنشسته بیمه اجتماعی اتباع خارجی داریم؟
تعداد بازنشستگان اتباع خارجی هم در حال حاضر ۲۵۸۱ نفر در داخل کشور هستند که ۱۳۰۰ نفر آنها عراقی و ۹۰۳ نفر افغانی و بقیه از هندوستان و بنگلادش و سایر کشورها هستند.
ساماندهی اتباع بیگانه به واسطه حضورشان با وزارت کشور و صدور پروانه اشتغال با وزارت کار است اما پوشش بیمه ای آنها با تامین اجتماعی است و اگر در حین کار اتفاقی برای تبعه بیگانه رخ دهد اگر بیمه نباشند به لحاظ از کارافتادگی، بیکاری، هزینه های زیادی برای نظام ایجاد می کند لذا باید زمینه اطلاع رسانی و پوشش بیمه ای افراد مجاز خارجی را مهیا کنیم تا از بروز آسیب های اجتماعی جلوگیری شود.
* حضور اتباع بیگانه آیا تهدید است یا فرصت و با آنها باید چگونه برخورد کنیم؟
حضور اتباع بیگانه در کشورهم تهدید و هم فرصت است و باید هنر ما این باشد که تهدید را به فرصت تبدیل کنیم لذا در تامین اجتماعی هدف ما این است که اگر نیروی کار خارجی در کشور است حتما تحت پوشش بیمه قرار گیرند و همه افراد شاغل بیمه شوند تا هزینه بیمه را پرداخت کنند و در این میان کارفرما هم ترجیح می دهد از کارگر خارجی استفاده کند تا حق بیمه ندهد.
باید دانست اگر همه افراد شاغل اتباع بیگانه مجازتحت سیستم حمایتی تامین اجتماعی قرار گیرند میتوانیم هم از آنها مالیات و هم حق بیمه دریافت کنیم و ضمن ساماندهی آنها خدمات لازم را هم ارائه کنیم و با کمترین چالش و آسیب مواجه می شویم.
در این میان کارفرمای ایرانی هم مختار است بین یک کارگر ایرانی و یا تبعه خارجی مجاز برای کار خود هر کدام را تمایل داشت استفاده کند و این روش به ساماندهی بازار اشتغال هم کمک خواهدکرد و حداقل بازار کار رقابتی تر و منطقی تر می شود.
در حال حاضر نیروی کار خارجی هم ارزان تر است و هم بیشتر کار می کند و گاهی هیچ حمایتی هم از آنها نمی شود و کارفرما سراغ اتباع بیگانه می رود و گاهی شاهد بیکاری ایرانی ها هستیم به همین دلیل باید این وضعیت را سامان بخشیم و از این فرصت برای ایجاد رقابت در بازار کار در مشاغل سخت و زیان آور استفاده کنیم.
* آیا در سالهای اخیر شاهد مهاجرت معکوس اتباع بیگانه هستیم؟
مهاجرت معکوس بیشتر در اتباع غیرمجاز دیده می شود و معمولا افراد غیر قانونی مهاجرت می کنند البته بسیاری از آنها در مشاغل سخت مانند سنگ بری و اجرپزی و جمع آوری زباله و اهک پزی کارهای سنگین کار می کنند که در صورت مهاجرت شاید مدتی با مشکل مواجه شویم که قطعا ساماندهی آنها و پوشش بیمه ای مهم است افراد مجاز چون خانواده تشکیل داده اند و مقیم شده اند معمولا علاقه ای به رفتن ندارند و شرایط ایران را بهتر می دانند.
* مهمترین چالش و مشکل شما در حال حاضر در خصوص اتباع بیگانه چیست؟
دو چالش جدی دربخش اتباع خارجی داریم که یکی از آنها اطلاع رسانی است زیرا بسیاری از اتباع خارجی بدلیل رفتارهایی که شده اصولا نمی دانند می توانند بیمه شوند و باور نمی کنند که کارگر خارجی می تواند مانند ایرانیها از خدمات بیمه ای برخوردار شوند.
نکته دوم به دلیلی وظایف حاکمیتی تکریم ارباب رجوع ایرانی وخارجی است زیرا اگر بد برخورد شود پیامد دارد باید تکریم ارباب رجوع برای کارگر ایرانی و خارجی جدی گرفته شود تا رضایت عمومی جلب شود و پیامدهای رسانه ای هم نداشته باشیم اگر اطلاع رسانی شود و افراد اتباع بیگانه بیشتری تحت پوشش قرار گیرند چالش ها کمتر می شود.
* میزان پراکندگی اتباع بیگانه در استانهای کشور چگونه است؟
۳۳ درصد اتباع خارجی در استان تهران مقیم هستند و حدود ۱۵ درصد در خراسان رضوی و مابقی در اصفهان، کرمان و یزد و سایر مناطق کشور سکونت دارند.
بر اساس مصوبه وزارت کشور اتباع بیگانه ای که دارای کارت آمایش هستند در ۱۴ استان کشور مجازند تردد کنند که طرح آمایش از ۱۳ تیرماه آغاز شده و تا ۲۰ شهریور به پایان می رسد. حق تردد، کار و زندگی فقط در استانهای تعیین شده است و اگر خارج از این مناطق تردد کنند مشمول قانون ۱۸۱ می شوند و جریمه خواهند شد.
* کارفرمایانی که از کارگران خارجی غیرمجاز استفاده کنند با چه مجازاتهای روبرو خواهند شد؟
هر کارفرمایی که کارگر غیرمجاز استفاده کند بر اساس قانون ماده ۱۸۱ به ازای هر یک روز کار معادل ۵ روز حداقل دستمزد معادل ۱۸۵ هزار تومان و برای بار دوم ۱۰ برابر جریمه شده و برای بار سوم با مجازات حبس روبرو خواهد شد.