به گفته فعالان، در این روز متقاضی خاصی در بازار وجود نداشت و عملی شدن دور دوم تحریمها نیز نتوانست جو روانی جدیدی را در بازار ایجاد کند. با وجود کاهش روز چهارم هفته، دلار در هفته گذشته حدود یک درصد افزایش قیمت را تجربه کرد. البته این میزان رشد بسیار کمتر از بازدهی ۲ هفته پیش شاخص ارزی بود که به نزدیک ۵ درصد رسیده بود.
دلار در تمام طول هفته گذشته معاملات خود را در کانال ۱۴ هزار تومانی به پایان برد. به گفته فعالان، این اتفاق در حالی رخ داد که نوسانگیران قصد داشتند با عبور دلار از مرز ۱۵ هزار تومانی بخشی از ارزهای خریداری شده خود در این سطح را که پیشتر تهیه کرده بودند، به فروش برسانند. به باور این دسته از فعالان، زمانی که نوسانگیران قصد دارند قیمت را در جهت خاصی حرکت دهند، ولی چنین اتفاقی در بازار رخ نمیدهد، میتواند نشاندهنده کاهش زیاد حجم تقاضا در بازار باشد.
البته گروه زیادی از معاملهگران نیز باور داشتند عرضه ارز مانع از افزایش نوسان بازار ارز شد. همسو با کاهش قیمت دلار، روز سهشنبه سکه تمام بهار آزادی ۵۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۴ میلیون و ۶۳۰ هزار تومان رسید. با وجود این افت، سکه در هفته گذشته ۴/ ۲ درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند. بازدهی سکه دو هفته پیش به بالای ۵ درصد رسیده بود.
به گفته فعالان، کاهش بازدهی سکه و دلار در هفته گذشته نشاندهنده آن است که بازار در آستانه و آغاز دور دوم تحریمها با واکنش هیجانی معاملهگران مواجه نشده است. برخی فعالان باور دارند، دلار و سکه در ماههای گذشته رشد ناشی از جو روانی تحریمها را پیشخور کردند و در میانه آبان ماه، دیگر دلیلی نداشت که تقاضای احتیاطی به بازار هجوم بیاورد.
ازسوی دیگر عدهای از معاملهگران باور داشتند، کاهش شدید قیمت دلار از اوایل مهرماه و سقوط آزاد از مرز ۱۷ هزار تومانی موجب شده است که بخشی از مردم عادی برای ورود دوباره به بازار ارز دچار تردید شوند. عده دیگری از فعالان بازار معتقدند، قیمت دلار سقف خود در سال ۹۷ را تجربه کرده است و پس از این تنها عاملی که بازار بهشدت به آن حساس خواهد بود، میزان درآمدهای ارزی است. ازسوی دیگر بازار این موضوع را نیز مدنظر قرار خواهد داد که بازارساز چگونه نیازهای بازار را برطرف خواهد کرد.
در شرایط فعلی کارشناسان باور دارند که واردکنندگان تمایل چندانی ندارند که دلار را با قیمت ۱۴ هزار تومانی تهیه کنند، بنابراین بیشتر تقاضای بازار در شرایط فعلی حالت خدماتی و احتیاطی دارد. هر چقدر میزان این نوع تقاضا کاهش پیدا کند، بازار توان حرکت بهسوی قیمتهای پایینتر را دارد. البته در این بین نوسانگیران رفتار بازارساز را نیز به دقت رصد خواهند کرد، بهویژه نحوه عرضه او را.
گروهی باور دارند، نوسانگیران در روز ابتدایی هفته جاری سعی خواهند کرد کمی قیمتها را در مسیر صعودی قرار دهند؛ آنها منتظر خواهند ماند تا با مشاهده رفتار بازارساز موقعیت بعدی خود را تعیین کنند. از نظر این دسته از فعالان، اگر نوسانگیران مشاهده کنند که بازارساز حضور فعالی در بازار دارد، عقب خواهند نشست و این عقبنشینی ممکن است حتی تا کانال ۱۳ هزار تومانی نیز ادامه پیدا کند. با این حال از نظر آنها اگر نوسانگیران حضور بازارساز را احساس نکنند، تلاش خواهند کرد حداقل در مقطع کوتاهی قیمت را به بالای کانال ۱۵ هزار تومانی ببرند.
نوسانگیران انتظار داشتند با آغاز دور دوم تحریمهای آمریکا موج جدیدی از تقاضا وارد بازار شود، ولی معافیتهای نفتی و ادامه رابطه تجاری با افغانستان و عراق کمی انتظارات منفی معاملهگران را کمرنگتر کرد. پیش از این ترامپ تاکید کرده بود قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند، ولی بهنظر میرسد با معافیتها صادرات نفت ایران بالای یک میلیون بشکه در روز باقی بماند. اکنون بهنظر میرسد معاملهگران در میانمدت قیمت نفت و میزان درآمدهای ارزی را به دقت رصد خواهند کرد.
۲ افزایش و ۲ کاهش در بازار ارز
دلار در هفتهای که گذشت، در ۴ روز کاری، ۲ کاهش و ۲ افزایش را به ثبت رساند. در اولین روز هفته، در آستانه آغاز دور دوم تحریمهای آمریکا، بازار ارز داخلی نه تنها روز آرامی را سپری کرد، بلکه چند گام دیگر به کانال ۱۴ هزار تومانی نزدیکتر شد. روز شنبه، شاخص ارزی ۲۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان رسید.
روز شنبه، معاملهگران بزرگ حضور فعالی در بازار نداشتند و واسطهگران خرد نیز بیشتر با احتیاط خریدار یا فروشنده بودن خود را آشکار میکردند. روز یکشنبه شاخص ارزی ۳۰۰ تومان افزایش را ثبت کرد و روی عدد ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان قرار گرفت. به این ترتیب شاخص ارزی در دومین روز پیاپی در آستانه آغاز دور دوم تحریمها تغییرات هیجانی خاصی را تجربه نکرد. این در حالی بود که برخی معاملهگران سعی داشتند با جوسازی پیرامون تصمیم شورای نگهبان پیرامون CFT فضای بازار را نوسانی کنند.
برخی فعالان بازار باور داشتند، تمایل به خرید سکه در میان افراد عادی و معاملهگران نسبت به دلار از ابتدای آبان بالاتر رفته است. دو دیدگاه در میان بازیگران بازار وجود داشت که علت این موضوع را توضیح میداد. برخی از بازیگران بازار باور داشتند، برخوردهای امنیتی با دلالان ارزی و خریداران و فروشندگان خیابانی موجب شده است که معاملهگران تمایل چندانی نداشته باشند حداقل بهطور موقت در بازار ارز فعالیت کنند؛ در نتیجه به بازار موازی سکه کوچ کردند؛ درحالیکه برخی افزایش تقاضا در بازار سکه را به برخوردهای امنیتی در حوزه ارز نسبت میدهند، گروه دیگری در بازار مداخله مشخص بانک مرکزی در حوزه ارزی را عامل مهاجرت نوسانگیران به بازار سکه دانستهاند.
در سومین روز هفته، نوسانگیران تلاش کردند قیمت دلار را وارد کانال ۱۵ هزار تومانی کنند؛ ولی ساعت ۴بعدازظهر قیمت در همان کانال ۱۴ هزار تومانی به کار خود پایان داد. حتی تا ساعت ۶ بعدازظهر و پس از اعلام تحریمهای جدید ایران توسط وزارت خزانهداری آمریکا نیز قیمت به کانال بالاتر نرفت. ولی در مجموع، روز دوشنبه، دلار ۱۵۰ تومان افزایش را تجربه کرد و به بهای ۱۴ هزار و ۶۵۰ تومان رسید.
به گفته فعالان، گروهی از معاملهگران باور داشتند با توجه به آغاز تحریمهای آمریکا و افزایش فشارهای اقتصادی، قیمت دلار در ماههای آتی در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت؛ از نظر آنها، در شرایط فعلی بازارساز بهدلیل شروع دور دوم تحریمها، عرضه خود را افزایش داده است تا از لحاظ انتظاری مانع از تغییر شدید قیمتها شود؛ چراکه تغییر قیمتها از نظر آنها میتواند منجر به ورود تقاضای انتظاری جدید به بازار شود. این عده باور دارند، در این شرایط موقعیت برای خرید مناسب است؛ چراکه با کاهش عرضه، قیمتها در مسیر افزایشی قرار میگیرد.
با این حال، در مقابل این گروه معاملهگرانی وجود دارند که معتقدند بازار از این پس دلیل خاصی برای رشد بیشتر ندارد و با ادامه عرضه بازارساز و کاهش نوسانات، نزول قیمت به سطوح پایینتر نیز دور از دسترس نیست. از نظر این عده، اگر معاملهگری در شرایط فعلی دلار خود را بالای ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه کند، سود خوبی را به دست خواهد آورد؛ چراکه در آینده فرصت خرید در قیمتهای پایینتری نیز وجود خواهد داشت.
به باور این عده، بازار از لحاظ روانی اثر تحریمها را پیشخور کرده است و در ماههای آتی ظرفیت بیشتری برای رشد نخواهد داشت. به باور آنها، رشد قبلی قیمت دلار نیز بیشتر ناشی از آن بود که بازارساز در معاملات بازار آزاد مداخله نمیکرد؛ ولی در شرایط کنونی بازارساز بار دیگر با عرضه ارز مسیرهای نوسانی بازار را مسدود کرده است.
روز سهشنبه، روز کاهشی برای بازار بود و قیمت دلار تا مرز ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان عقبنشینی کرد.
منبع: دنیای اقتصاد