ولی تیموری با بیان اینکه آمار گردشگران ورودی از طریق پلیس مهاجرت ثبت میشود و آمار گردشگران داخلی را استانها اعلام میکنند و حجم سفرهای خارجی را سازمان هواپیمایی و مبادی خروجی بینالمللی ثبت میکنند، افزود: لازمه دقت در این آمارها تنظیم حساب اقماری گردشگری است که تا کنون از آن بیبهره بودهایم. در واقع با تغییراتی که در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رخ داد، استقرار سیستمهای اقماری نیز به تعویق افتاد.
هزینهکرد گردشگران همسایه در ایران به اندازه گردشگران غربی شده
وی سپس با اشاره به وضعیت آماری گردشگران خارجی در ایران، اظهار کرد: با وجود کاهش سفر گردشگران اروپایی به ایران که آن نیز درحال رشد است، بیشترین گردشگران ورودی به ایران از کشورهای منطقه هستند که انگیزه آنها از سفر به ایران بیشتر زیارتی، سلامت و یا تفریح است و میزان هزینهکرد آنها تقریبا با گردشگران فرهنگی ایران که آمارشان در این مدت کاهش داشته، برابری میکند.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که در نشست خبری دوازدهمین جشنواره اقوام ایران زمین سخن میگفت، با این مقدمه که در گردشگری داخلی دنبال اجرای سیاست توزیع سفر در کشور هستیم، چرا که بخشهایی از کشور برای سفر از قلم افتاده است، اظهار کرد: نقاطی از ایران با افزایش بی رویه و هجوم گردشگران مواجه است که برای جوامع محلی مشکلاتی را به وجود آورده، این درحالی است گردشگری نه تنها نباید مزاحمتی برای جوامع محلی داشته باشد که باید آنها را از درآمد خود منتفع کند.
وی ادامه داد: اگر نخواهیم به تقابل گردشگر و جوامع محلی برسیم، در مقاصدی که از انباشت و ورود بی رویه گردشگر رنج میبرند ناگزیریم سیاستی خرج دهیم تا از حجم گردشگران آنها بکاهیم و به سمت مقاصد کمتر شناخته شده سوق دهیم. اینکه نقاطی از کشور از وجود گردشگر بهره نمیبرند یکی از چالشهای تهدید برانگیز شده است.
تیموری بیان کرد: یکی از روشهایی که میتواند این توازن را در توزیع سفر ایجاد کند برگزاری رویدادها و جشنوارهها است که اثرات فصلی بودن گردشگری را نیز کاهش خواهد داد و در مجموع به توزیع سفر و درآمد منجر میشود.
وی گفت: جشنواره اقوام فرهنگ ایرانی همزمان با آغاز فصل شادی شیعیان در استانی که تنوع اقوام فرهنگی بسیار دارد برگزار میشود. این نشان میدهد جامعه ما در کنار اعتقاد به باورهای دینی به شور و نشاط اجتماعی نیز ایمان دارد و گردشگری میتواند ابزاری برای پویایی باشد.
تیموری پیام جشنواره اقوام فرهنگی را در همین راستا خواند و افزود: وقتی بتوانیم تنوع فرهنگی را خوب معرفی کنیم به جذب گردشگر کمک کردهایم. متاسفانه برخی سعی میکنند جامعه ما را به شدت از این ظرفیت خالی نشان دهند و جامعهای تک بعدی و تک فرهنگی جلوه دهند. این جشنواره ناخودآگاه پیامی را به جهان مخابره میکند که ایران جامعهای متنوع و متکثر است.
تیموری درباره کم کاری این جشنواره در بخش بینالمللی نیز توضیح داد: آنچه در عنوان این جشنواره دیده میشود مربوط به اقوام ایران زمین است. ضمن آنکه ما هم دنبال بینالمللی بودن آن نبودهایم. مگر اینکه مقام یا شخصیتی را بخواهیم از کشوری دعوت کنیم. بیشتر دنبال این بودیم که ظرفیتهای موجود را برای جذب گردشگران بیشتر، معرفی کنیم و این رویداد به بسته سفر تبدیل شود.
وی افزود: اگر قرار باشد جشنواره فرهنگ اقوام ایران زمین در سطح بینالملل برگزار شود باید برای آن برنامهریزی بلندمدت داشته باشیم. میتوانیم در گام بعدی این کار را انجام دهیم. از نظر ما اگرچه گردشگری بینالمللی از باب ارزآوری مهم است، ولی یافتههای جهان نشان میدهد کشورهایی در این مسیر موفقتر بودهاند که گردشگری داخلی توسعه یافتهای داشتهاند.
با جشنهایی که اجازه نمیدهند عمومی برگزار شوند چه میکنید؟
معاون گردشگری کشور در پاسخ به سوال ایسنا درباره تدابیر این سازمان برای مقابله با محدودیتهایی که باعث شده برخی رویدادهای آئینی ایران زمین منزوی شود و از اجتماع گردشگران در آنها جلوگیری شده است، گفت: در چنین رویدادهایی قوانین حاکم بر مقصد باید مد نظر باشد. میتوان جشنوارهها را در چهارچوب ضوابط کشور برگزار کنیم و در این باره نگرانی و دغدغهای نداریم که نتوانیم خواستههای گردشگران را برطرف کنیم.
وی ادامه داد: هر کاری که با برنامه باشد باید جوابگوی آن باشیم. ما رویدادها را مدیریت و برنامهریزی میکنیم تا از آن تفسیر و سوء استفاده به غیر نشود. اگر جلوی رویدادی گرفته شده به خاطر آن بوده که فیالبداهه و یا برنامهریزی نشده، بوده است.
او در پاسخ به ادامه این سوال که آیا آیینهای ایران باستان و یا جشنی مثل سده زرتشتیان که از حضور گردشگران در آن ممانعت میشود، رویدادی فیالبداهه است؟ توضیح داد: برای رویدادها باید اولویتبندی کرد. منظور ما این است که گاهی سازمان میراث فرهنگی یا سایر دستگاهها برنامهای برای آن رویداد و یا جشن ندارند و از باب آنکه ممکن است ورود گردشگران بدون برنامهریزی، به آثار تاریخی موجود در آن منطقه آسیب وارد کند نگرانیهایی هم دارند. باور داریم که رویدادها و جشنوارهها میتواند به صنعت گردشگری کمک کند و در جهان صنعتی پردرآمد است. با این حال باید توجه کنیم رویدادها انحراف نداشته باشند تا ما از مسیری که مقصد را به محلی برای تعامل به گردشگری پایدار تبدیل میکند خارج نشویم.
تیموری در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی درباره دستاوردهای حضور دبیرکل سازمان جهانی جهانگردی در ایران گفت: علاوه بر تدوین طرح جامع گردشگری با حضور مشاوران و کارشناسان این سازمان بینالمللی، هزینههای مشاوران بینالمللی را از آن سازمان دریافت کردهایم و بزودی بازسازی و بروز رسانی برنامه توسعه ملی گردشگری کشور، آغاز میشود.
وی اضافه کرد: با توجه به اولویت گردشگری روستایی و اکوتوریسم با سازمان جهانی جهانگردی برای تدوین راهبردها و برنامههایی با این محور توافقهایی شد که در سال ۲۰۲۰ کنفرانسی با موضوع اکوتوریسم و توسعه پایدار گردشگری روستایی با مشارکت سازمان جهانی جهانگردی به میزبانی ایران برگزار شود. این اجلاس در سطح وزرای گردشگری کشورهای عضو خواهد بود.
تیموری ایجاد مرکز جهانی صنایع دستی و گردشگری با همکاری سازمان جهانی جهانگردی را دستاورد دیگر این حضور دانست و افزود: این مرکز که موضوع آن برای نخستینبار در سازمان جهانی جهانگردی مطرح شده است، به تعاملات گسترده این دو بخش منجر میشود.