دیپلماسی برجامی موفق در مقابل اروپای ناموفق
خرداد: بازتاکید 'یوکیا آمانو' مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر پایبندی ایران به تعهدات برجامی پس از چهارده بار گزارش، بار دیگر نشان می دهد که دستاوردهای دیپلماسی برجامی ورای اقدامات ناقص اروپا و خروج دولت ترامپ از برجام، گسترده بوده است.
به گزارش ایرنا،درحالی که جمهوری اسلای ایران و قدرت های جهانی در یک ماراتن دوساله به توافقی تاریخی درباره موضوع هسته ای ایران دست یافتند و این توافق تحت عنوان 'برجام' توسط قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید شد، آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان بازوی فنی- تخصصی شورای امنیت وظیفه راستی آزمایی فعالیت های هسته ای ایران را به عنوان تضمین قطعنامه و توافق برجام برعهده گرفت.
آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از 14بار راستی آزمایی، فعالیت های هسته ای ایران را مورد تاییدقرارداده و با خروج دولت ترامپ از توافق برجام (18اردیبهشت) فشارهای سیاسی و تحریمی بر جمهوری اسلامی ایران هنوز باقی مانده است.
'یوکیا آمانو'مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روزدوشنبه طی اظهاراتی درشورای حکام تصریح کرد:ایران در حال اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای خود تحت برجام است.
آمانو افزود: گزارش من در مورد راستی آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران تحت قطعنامه 2231 شورای امنیت، فعالیت‌های مرتبط آژانس در ایران را در چند ماه گذشته پوشش می‌دهد.
آمانو با بیان اینکه«آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد اعلام شده هسته‌ای ایران تحت موافقت‌نامه پادمان ادامه می‌دهد»عنوان کرد:ارزیابی در مورد فقدان فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام نشده در ایران ادامه خواهد یافت.
وی افزود: آژانس در اجرای فعالیت‌های راستی آزمایی در ایران، تمامی اطلاعات مرتبط پادمانی را تجزیه وتحلیل می‌کند و این، امری زمان‌بر است و براساس اصول بی‌طرفی، استقلال و به‌طور عینی و در چارچوب رویه‌های موجود پادمانی صورت می‌گیرد و در صورت لزوم، در مورد آن اقدام خواهد کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سوم اسفند ماه گذشته برای چهاردهمین بار، پایبندی ایران به تعهداتش را در برجام تایید کرد.
به دنبال این اظهارات آمانو، 'محمد جواد ظریف' وزیر خارجه ایران با اشاره به اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده درصفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: برخلاف دروغ‌های تمام نشدنی نتانیاهو، ترامپ و همدستانشان درباره ایران، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر - و برای چندمین بار- وفای به عهد و پایبندی ایران را به توافقی که آمریکا آن را نقض کرده، تأیید کرد. با وجود این، کاسه صبر ما دارد لبریز می‌شود.
اظهارات مدیرکل آژانس بین المللی اتمی وچهارده گزارش این آژانس نشانه های فراوانی از پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود رانشان می دهد؛ تعهداتی که با وجود این انجام می گیرد که 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت ماه گذشته از برجام خارج شد و تحریم هایی را که به موجب این توافق لغو شده بود دوباره اعمال کرد.
درک رهبران آمریکا و اروپا اگر پیش از این مبتنی بر بهره گیری از ابزار و گزارش های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای فشار برایران بود،اکنون گزارش های این نهاد تخصصی سازمان ملل مبتنی برتایید پایبندی ایران است. بنابراین رابطه معنادار گزارش های آژانس و تحریم از میان برداشته شده است. نشانه ای دیگر از تعهد و پایبندی ایران به تعهدات ایران به حقوق و قوانین بین المللی.
این تحولات درحالی انجام می گیرد که اتحادیه اروپا با اجرای قانون مسدودسازی تحریم‌ها (Blocking Statute) گامی در حمایت از شرکت های کوچک و متوسط برداشت تا این شرکت ها به موجب این قانون، مشمول تحریم های آمریکا قرار نگیرند و در اقدامی دیگر، وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس نیز یازدهم بهمن سال جاری در حاشیه نشست اتحادیه اروپا اعلام کردند کانال ویژه پرداخت اروپا و ایران تحت عنوان«ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا (اینستکس - INSTEX)به ثبت رسمی رسیده است.
همچنین یک منبع دیپلماتیک تائید کرد که نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح مدیران سیاسی و معاونان وزرای خارجه ایران و 1+4 (آلمان، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) روز چهارشنبه (فردا)در وین پایتخت اتریش برگزار می‌شود.
اقدامات اتحادیه اروپا اگرچه درحوزه سیاسی دستاوردهای حمایتی داشته و به نحوی دولت ترامپ را در حوزه ضدبرجامی منزوی کرده است اما به طورعملیاتی هنوز دستاوردهای اقتصادی کافی به همراه نداشته است.
همچنین اقدامات اروپا در چارچوب تحریم ایران به بهانه واهی و غیرمستند اقدام تروریستی علیه مخالفان ایران مستقر در هلند و دانمارک، سبب ایجاد شکاف بیشتر در روابط گردیده است.
درحالی که به دنبال اخراج دو دیپلمات ایرانی، روابط ایران و هلند به بحران دیپلماتیک میان ایران و اروپا منجرشده بود، خبرگزاری ها روز دوشنبه گزارش دادند؛استف بلاک وزیر امور خارجه هلند اعلام کرد دولت این کشور پس از اخراج دوتن از دیپلماتهایش از تهران، سفیرش را برای مشورت ازایران فراخوانده است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز با تایید اخراج دو دیپلمات هلندی از جمهوری اسلامی ایران افزود: دو دیپلمات سفارت هلند در تهران در چارچوب عمل متقابل عنصر نامطلوب شناخته شده و از ایشان خواسته شد در تاریخ های 12 و 13 اسفند خاک کشورمان را ترک کنند.
با هم پیوندی شرایط گذشته، وضعیت کنونی، اقدامات گذشته و اقدامات کنونی همه طرف ها می توان چهره طرف های متعهد به توافق و چهره طرف هایی که هنوز به برجام عمل نکرده اند را دید.
اکنون صحنه بین المللی درکشاکش و میانه دو طیفی است که بودن یا نبودن را برگزیده اند، بودن برای برجام و نبودن درکنار برجام و اجرای تعهداتی که هنوز به طور کامل اجرایی نشده است.
