خرداد؛ "عبدالباری عطوان" تحلیلگر مسائل منطقه نوشت: آقای روحانی ستاره مجمع عمومی شد و دیپلماسی تهران در سطح بین الملل پیروز میدان سازمان ملل متحد بود، بطوری که بیشتر رهبران غربی برای دیدار با رئیس جمهوری ایران صف کشیده بودند.
وی در این مطلب که بامداد جمعه در روزنامه "رأی الیوم" منتشر شد، نوشت: «اگر نگوییم، همه تحولات سیاسی کنونی بر وفق مراد ایران رقم خورد، اما بیشتر آن این گونه بود و آقای روحانی ستاره دوره کنونی مجمع عمومی سازمان ملل متحد شد و دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا که نسبت به ایران، شمشیر را از رو بسته و تحریم های فلج کننده علیه تهران وضع کرده است، اکنون سرگرم رسوایی انتخاباتی اش است و توسط نمایندگان آمریکا در آستانه تحقیقات قرار گرفته است، اقدامی که شاید منجر به استیضاح وی شود، همچنین فرصت پیروزی ترامپ برای انتخاب در دوره دوم بسیار کم شده است، همزمان نیز چین با اعلام ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری و حمایت از اقتصاد ایران وارد میدان می شود.
دیپلماسی ایران در سطح بین المللی پیروز میدان سازمان ملل متحد بود و بیشتر رهبران کشورهای غربی برای دیدار با روحانی، صف کشیده بودند، "امانوئل مکرون" رئیس جمهوری فرانسه بسیار تلاش کرد، به همراه همتای آمریکایی اش به جمع روحانی نفوذ کند، کسی که بسیار مشتاق دیدار با همتای ایرانی اش بود، او حتی از افراد زیادی برای میانجی گری برای این دیدار کمک خواست، ترامپ حتی به یک دست دادن سریع با روحانی در برابر دوربین های تلویزیونی نیز راضی بود، اما نه تنها اتفاقی نیفتاد بلکه حتی نتایجی که این اقدامات برای مکرون و اتحادیه اروپا دربرداشت، برخلاف چیزی بود که آنها گمان می کردند.
ایران به راحتی در دام اروپا نیفتاد، آنها فریب تصاویر و دست دادن و لبخندهای مصنوعی اروپایی ها را نخوردند و همانگونه که روحانی گفت، عکس را باید در مرحله پایانی مذاکرات و رسیدن به توافق و نه در ابتدای گفت و گوها گرفت.
تجارب سال ها بلکه دهه ها ثابت کرده است که ایرانی ها، توان زیادی دارند و به تمامی شروط خود متعهد هستند آنها بر خلاف عرب ها شیفته غربی ها نیستند، نه از قدرت غرب می ترسند و نه ترسی از آنها به دل راه می دهند، به همین خاطر درحالی که ۸۰ میلیون ایرانی در زیر تیغ تحریم ها قرار دارند، بعید است که رهبران ایران بر سر میز مذاکره حاضر شوند.
ما با این اقدام (حضرت آیت الله" خامنه ای) رهبر ایران کاملا موافق هستیم که اروپایی ها را وابستگان به آمریکا دانست، آنها به تمامی خواسته های واشنگتن جامه عمل می پوشانند و همانطور که در گذشته در همه جنگ ها از افغانستان گرفته تا عراق، سوریه و لیبی در کنار آمریکا مشارکت داشته اند، در آینده نیز این کار را انجام خواهند داد، به همین خاطر شرط بندی بر روی آنها، در واقع به معنای اعتماد بر متحدان آمریکا و قدرت موازی با این کشور و در نتیجه یک شرط بندی خواهد بود که راه به جایی نمی برد.
اروپا بویژه انگلیس و فرانسه بدون موافقت آمریکا وارد چند جنگ شدند، نخستین آن؛ جنگ جهانی دوم بود که اگر دخالت های نظامی واشنگتن نبود، اروپا بازنده می شد و دومین جنگ؛ جنگ کانال سوئز یا جنگ سه گانه انگلیس، فرانسه و اسرائیل در سال ۱۹۵۶ میلادی بود که به خاطر مخالفت آمریکایی ها، شکست خوردند، اما آن چه پاریس و لندن بیش از این در این جنگ از دست دادند، از میان رفتن مستعمرات، فروپاشی امپراتوری بزرگ دو کشور در تمام نقاط جهان بود. از آن زمان، اروپا عقب نشینی کرد و تصمیم گرفت که بدون موافقت کاخ سفید دست به هیچ جنگی نزند.
ترامپ بدترین روزهایش را سپری می کند و درگیر (طرح استیضاح ) در مجلس نمایندگان به ریاست "نانسی پلوسی" است و گمان نمی کنم، شرایط به او اجازه دهد برای حفظ منافع متحدان عرب واشنگتن، بویژه عربستان و امارات، وارد جنگ با ایران شود، این بدان معناست که ایران در این مرحله آزادانه به اقدامات خود ادامه خواهد داد، از طرف دیگر نمی توان هرج و مرج سیاسی رژیم اسرائیل را نادیده گرفت که بزرگ ترین محرّک واشنگتن برای جنگ علیه ایران است.
ابتکار آقای روحانی در سخنرانی اش در سازمان ملل متحد که از کشورهای حاشیه خلیج (فارس) خواست به ائتلاف امید بپیوندند، مهم ترین بند آن عدم تجاوز، عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و اعضاست، شایسته بررسی است و شاید راهی باشد برای خروج از شرایط تنش زای کنونی، بویژه آن که این طرح جایگزین دیگری از سوی کشورهای عربی ندارد.
ترامپ هرگز برای حمایت از کشورهای حاشیه خلیج (فارس) با ایران نخواهد جنگید، او مخالف جنگ آمریکا در عراق و افغانستان است و خروج نیروهای آمریکایی از این دو کشور، یکی از شعارهای انتخابات گذشته ریاست جمهوری آمریکا بود.
ما در این جا بصورت کاملا واقع بینانه سخن می گوییم، درست برخلاف آنها که به دنبال آمریکا به راه افتاده اند و حامی اسرائیل هستند و درهای کشورشان را به روی وزیران و ورزشکاران اسرائیلی گشوده اند و مرزهایشان را به روی دوستانشان بسته اند، ما هیچ تغییری نکرده ایم، اما آنها هرگز از اشتباهاتشان درس نگرفته اند و همچنان روی آمریکا و سلاح های آن تکیه دارند که دیگر هیبت خود را از دست داده و ناکارآمدی شان به اثبات رسیده است.»
عطوان در پایان نوشت: ما با طرح ابتکاری ایران برای گفت و گو، عدم تعدی و رد هرگونه دخالت در امور داخلی کشورها همراه هستیم، بگذارید آتش بس فرصتی برای بازگشت آنانی باشد که از اصول و مبانی عرب ها روی گردان بودند، اجازه دهید آنان بار دیگر نگاه خود را معطوف به رژیم اشغالگر اسرائیل به عنوان دشمن واقعی امت اسلامی کنند و دست به ساخت طرح احیای عربی در تمامی زمینه ها و در مقدمه آن در زمینه نظامی بزنند، اما تکیه یک کشور به دیگران و هزینه میلیارد دلاری تنها موجب غرق بیشتر آن در باتلاق ضعف، سستی و خواری و هدر رفت ثروت ملل اسلامی و نسل کنونی و آینده آنها می شود.