خرداد: یک استاد دانشگاه گفت: ترامپ فکر میکند همانطور که با طالبان و عربستان و بحرین سر میز مذاکره مینشیند میتواند با ایران نیز به همان سبک مذاکره کند اما ایران عربستان نیست که دوشیده شود.
مهدی ذاکریان در گفتوگو با ایسنا درباره اینکه برخی معتقدند روند تبادل زندانیها میان ایران و آمریکا میتواند به شروع مذاکرات و رفع اختلاف دو طرف بر سر برجام بینجامد اظهار کرد: خیر. معتقدم این گونه اقدامات بین آمریکا و ایران معمولا مقطعی و موقتی است. بر خلاف ایران و آمریکا این نوع اقدامات در رابطه با تعاملات آمریکا و چین پاسخ داد و شاهد بودیم که دیپلماسی "پینگ پنگ" جواب داد و به بهبود روابط دو کشور انجامید اما در رابطه با ایران اینگونه اقدامات که تعدادش هم کم نبوده، نتوانسته به حل اساسی مسایل دو کشور منجر شود چرا که مسایل تهران _ واشنگتن بنیادی است.
وی گفت: آمریکا باید تصمیم بگیرد که ایران را به عنوان یک هژمون منطقهای شناسایی میکند یا خیر و این موضوع ربطی به جمهوری اسلامی ندارد چرا که اساسا جغرافیای ایران این مساله را میگوید. در هر مقطعی از تاریخ ماهیت و فرهنگ استراتژیک ایران هژمون منطقه بوده است و همسایگان جنوبی ما هم اشتباده میکنند که این واقعیت را نمیپذیرند. پس از انقلاب اسلامی این کشورها گمان کردند که چون ایران حمایتهای جهانی خود را از سوی آمریکا و شوروی از دست داده است پس دیگر کشوری قوی و قدرت برتر در منطقه نیست اما جنگ تحمیلی ثابت کرد که با وجود همه حمایتها از صدام ایران توانست یک تنه در مقابل فشارها و تهدیدها مقابله کند و این ناشی از قدرت برتر ایران بود.
ذاکریان خاطرنشان کرد: تبادل دو زندانی نباید این ذوق زدگی را در بین برخی ایجاد کند که قابلیت و ظرفیت آن را دارد که از این مسیر مذاکرات میان دو کشور به طور دو جانبه یا بر سر برجام آغاز شود، همانطور که گفتم مساله ایران و آمریکا موضوعاتی بنیادین را شامل میشود که برای رسیدن به راهحل باید تصمیمات مهم و جدیتری از سوی دو طرف گرفته شود.
این استاد دانشگاه درباره توان روسیه برای قانع کردن آمریکا برای بازگشت به برجام اظهار کرد: همه میانجیها و واسطهها از جمله فرانسه، ژاپن، سوییس، ترکیه، عراق و غیره که برای حل مساله ایران و آمریکا بر سر برجام اقدام کردند اعلام نکردند که برای شروع و زمینهسازی آن چه امتیازی را به ایران میدهند یا آمریکا قرار است چه امتیازی دهد. آنها خروج آمریکا از برجام را رد کردند و از اجرای برجام از سوی ایران حمایت کرند اما شروطی که ایران برای ادامه اجرای کامل برجام مطرح کرده هم معقول و منطقی است و رهبری، رییسجمهوری و وزیر امور خارجه بر آن تاکید کردند و آن بازگشت به برجام و قطعنامه 2231 از سوی آمریکاست.
ذاکریان تصریح کرد: البته امکان اینکه خارج از فضای برجام بخواهیم با آمریکا مذاکرات دو جانبه انجام دهیم وجود دارد، همان چیزی که ترامپ بی صبرانه منتظر آن است اما ابتدا باید امتیاز بزرگ را برای جلب نظرش ارایه کند. شاهد بودیم که ترامپ از تبادل زندانی با ایران بسیار ذوق زده و خشنود بود و آن را فتح بابی میدانست برای آزادی زندانیان دیگر. او به دنبال آن است که از این منظر بگوید توانست کاری متفاوت انجام دهد که اوباما نتوانست. او باید بداند مذاکره دو جانبه ایران امکان پذیر است اما ابتدا باید امتیازات بزرگ را ارایه دهد. طبیعی است وقتی او برجام و قطعنامه 2231 را اجرا نمیکند نمی تواند توقعی برای مذاکرات مهمتر و جدیتری داشته باشد اما اگر برایش مذاکره با ایران حتی خارج از برجام مهم است باید امتیاز دهد.
وی تبادل زندانی میان ایران و آمریکا را در چارچوب اقدامات انسان دوستانه دانست و افزود: این اقدام سیاسی نبود. باید توجه داشته باشیم که جان و سرنوشت شهروندانمان در هر کجای دنیا مهمتر از هر مساله سیاسی است و نباید به این مسایل گره بخورد. آقای ظریف از پیش اعلام کرده بود که آماده این تبادل است و قوه قضاییه کشور نیز با وجود استقلال عمل در این موضوعات انسانی دریغ ندارد.