فعال شدن مکانیسم ماشه شرایط را به کدام سمت و سو می‌برد؟
خرداد: سفیر سابق ایران در لندن معتقد است که باید توجه داشته باشیم که اگر در داخل قصد داریم مقاومت خود را افزایش دهیم باید فضای داخلی کشور صدای مخالفت نباشد و به صورت واحد از تلاش‌های دستگاه دیپلماسی کشور حمایت شود؛ زیرا آن‌ها تمام تلاش خود را نشان داده‌اند و اکنون نیز تلاش می‌کنند. مذاکره کردن در شرایط کنونی امری پسندیده نیست؛ مذاکره در چارچوب برجام و حقوق متصور شده برای ما ممکن خواهد بود.
به گزارش خرداد ، از سید جلال ساداتیان، کارشناس مسائل اروپا و سفر سابق ایران در لندن در ارتباط با دلایل مطرح شدن مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی در شرایط کنونی به خبرنگار «انتخاب» گفت: »طرح فعال شدن مکانیسم ماشه، در ادامه سلسله اقداماتی مطرج می‌شود که ایران برای متعهد کردن اروپایی‌ها انجام داد. اقداماتی که قرار بود نفت ایران را علاوه بر سه کشور اروپایی مذاکره کننده در برجام، به تمامی کشورهای اروپایی صادر شود و افزون بر آن مبادلات و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی آزاد میان طرفین انجام بگیرد. در واقع، بعد از آن‌که اروپایی‌ها نتوانستند ترامپ را به عدم خروج از برجام راضی کنند، اروپایی‌ها با روندی از تعلل در عمل به تعهدات خود منجر شدند.»
وی افزود: «مهم‌ترین تلاش اروپایی‌ها برای نجات برجام طرح ریزی سازوکار مالی اینستکس بود. در قبال اینستکس بحث تبادل مال در قبال غذا و دارو مطرح شد و طبیعی بود که تهران چنین پیشهادی را نپذیرد. نتیجه امر این بود که اینستکس به نتیجه نرسد و ایران نیز به آن‌ها این اعلام کرد در قبال عدم تعهدات شما، ما نیز تعهدات خود را کاهش خواهیم داد و در نتیجه شاهد روند دو ماه یکبار کاهش تعهدات بودیم. علی‌رغم این اقدام ایران، اروپایی‌ها تا گام پنجم چندان اهمیتی به کاهش تعهدات ایران ندادند اما در گام نهایی آن‌ها به نظر می‌رسد تسلیم خواست آمریکا شده و مساله را جدی قلمداد کردند.»
این کارشناس مسائل اروپا در ادامه تصریج کرد: «در مقطع کنونی، بحث تهدید به فعال شدن مکانیسم ماشه اروپایی‌ها، با تهدید کاخ سفید علیه خود آن‌ها همزمان شده است. در واقع ترامپ بحث اعمال تعرفه 25 درصدی بر خودروهای اروپایی در بازار آمریکا مطرح کرده که نتیجه حتمی آن از میان رفتن بازار کمپانی‌های خودروسازی اروپایی خواهد بود و عملا رقبای ژاپنی، کرده‌ای و چینی بازار را به دست خواهند گرفت. همین امر نتیجه لغزش و نرمش اروپا در برابر واشنگتن شد و آن‌ها را برای راضی نگه داشتن دونالد ترامپ وادار به طرح مکانیسم ماشه کرده است. در مقطع کنونی نیز حدود سه ماه برای فعال شدن مکانیسم ماشه زمان است و در صورت ارجاع به شورای امنیت بر این باور هستم که احتمالا بازگشت خودکار تحریم‌ها اتفاق نخواهد افتاد.»
سفیر سابق ایران در لندن، در بخشی دیگر از گفته‌های خود تصریح کرد: « بدون تردید، شرایط ایران در صورت فعال شدن نهایی مکانیسم ماشه سخت‌تر خواهد شد. با این وجود، باید توجه داشت مجموعه تحریم‌های اعمال شده از سوی دولت آمریکا و دونالد ترامپ، بسیار شدید‌تر از تحریم‌های سابق شورای امنیت هستند. آمریکا به صورت روزافزون در پی تحریم تمامی کالاهای نفتی و غیرنفتی ایران از جمله پتروشیمی و فولاد است. با این وجود تحریم‌های شورای امنیت برای تمامی کشورها الزام آور خواهد بود و بسیاری از کشورهای همسایه نیز ناچار هستند تحریم‌ها را رعایت کنند اما باید توجه داشت که همچنان مسیرهایی برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد.»
ساداتیان افزود: «در این میان باید توجه داشت که ایران در مقطع کنونی که به شدت تحت فشارها قرار دارد، به راهبرد توسعه درون‌زا گرایش پیدا کرده و امیدواریم با مقاومت بتواند رد برابر زورگویی و قلدری کشورهای غربی ایستادگی کند. خواست آن‌ها حق نبوده و حقانیتی ندارد. تعهدات ایران حداقل در 16 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفته و مسلم است آن‌چه آن‌ها اکنون می‌خواهند فارغ از قلدری نیست.»
این کارشناس مسائل اروپا در بخش پایانی گفته‌های خود تصریح کرد: «در ابتدای امر باید تلاش کنیم افکار عمومی جهانی را قانع کنیم که مقاومت ایران در برابر زورگویی‌های کشورهای غربی مشروع است. در سطح دوم باید توجه داشته باشیم که اگر در داخل قصد داریم مقاومت خود را افزایش دهیم باید فضای داخلی کشور صدای مخالفت نباشد و به صورت واحد از تلاش‌های دستگاه دیپلماسی کشور حمایت شود. در داخل به جای این‌که طرف‌های مقابل را مورد تقبیح قرار دهیم، انتقادات خود را متوجه وزارت خارجه و مسئولین داخلی نکنیم؛ زیرا آن‌ها تمام تلاش خود را نشان داده‌اند و اکنون نیز تلاش می‌کنند. مذاکره کردن در شرایط کنونی امری پسندیده نیست؛ مذاکره در چارچوب برجام و حقوق متصور شده برای ما ممکن خواهد بود، در نتیجه باید همه جریان‌های سیاسی یک صدا و یک دست باشند، در غیر این صورت ناچار خواهیم بود در شرایط دشوار و سخت کنونی تن به مذاکره بدهیم.»
