روحانی به فضای باز رسانه ای پایبند است / پایگاه اجتماعی دکتر روحانی باید تقویت شود
گفتگو با بابک دربیکی
خرداد: ثمانه محمودآبادی - دکتر حسن روحانی چند ماه قبل از انتخابات با مشورت آیت الله هاشمی برای شرکت در انتخابات آمادگی خود را اعلام کرد؛ در مدت زمانی نه چندان طولانی روحانی با اقبال زیادی از سوی نخبگان سیاسی مواجه شد و موقعیت روحانی که تاآن روز به عنوان اصولگراي صرف شناخته مي شد، پس از مناظره ها تا حد زیادی تثبیت شد و در سخنرانی ها و سفر های انتخاباتی اش به خوبی نشان داد که می تواند نماینده خوبی برای جریان های اصلاح طلب و میانه رو باشد. وی سپس دولتش را فراجناحی خواند که در زمان مبارزات انتخاباتی بسیار تاثیر گذار بود اما بعد از انتخابات جریان های سیاسی برای اینکه از یکدیگر پیشی بگیرند لیستهایی را منتشر کردند که از آنها با عنوان سهم خواهی در فضای رسانه ای یاد شد.
در ادامه برای روش تر شدن این موضوع و برنامه های دکتر روحانی در رابطه با فضای باز رسانه ای با مدیر سابق روابط عمومی ستاد مردمی دکتر روحانی به گفت و گو نشستیم. بابك دربيكي، عضو هیات علمی دانشگاه و دانش آموخته ی علوم ارتباطات از همان ابتدای حضور دکتر روحاني در فضای انتخاباتی، بر اين موضوع كه دكتر روحاني ظرفيت اجماع اصلاح طلبان و اصول گرايان ميانه رو را دارد، پافشاري مي كرد.
اين فعال رسانه اي، در واكنش به لیست هایی که این روزها منتشر شده است و رویکرد دکتر روحانی به جناح های اصولگرا و اصلاح طلب چنین واكنش نشان داد:
ایشان به هر حال یک اصولگرا است و وابستگی حداقلی به جامعه روحانیت مبارز، خبر از این موضوع می دهد، ولی همان طور که قبلا بارها گفته ام، روحانی اصولگرایی است که مشي اصلاح طلبانه دارد. در واقع اگر اصلاح طلبي را محدود به احزاب و جریان های مشخص نكنيم و بیشتر بر برنامه ها و مطالبات تکیه کنیم، می توان ایشان را در چارچوب اصلاح طلبی هم قرار داد. در مورد دولت تدبیر و امید، تابویی که شکسته شد همین مسئله بود، چیزی که از بین رفت و شکست، کنار هم قرار گرفتن جریان های میانه روی اصلاح طلب و اصولگرا بود. پیروزی در انتخابات هم به همین صورت شکل گرفت و نمی توان به یقین گفت اصولگرایان شکست خوردند و یا اصلاح طلبان پیروز شدند.
همان طور که از مشي رفتاري و تفكرات دکتر روحانی بر می آید، به دنبال خط و خطوط نیست و اثبات کرده که در طیف میانه رو از تمامی افراد استفاده می کند، چه اصول گرا و چه اصلاح طلب. در واقع ايشان اساسا با افراطيون از هر طرف كه باشند كار نمي كند. این که در كابينه واقعأ از چه کسی استفاده می شود به نظر کارگروه ها و شخص دکتر روحانی بر می گردد اما در مورد قرار گیری افراد و گروه ها که لیست و اسامی آنها منتشر شده است، به نظر من حتی اگر از طیف مخالف هم در کابینه استفاده شود مشکلی ایجاد نمی کند و به طور حتم ملاحظاتی در این امر وجود داشته است.
منش دکتر روحانی در مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز به همین ترتیب بوده است؛ به یاد دارم در جلسه ای که با علمای خراسانی داشتند، يكي از حضار سوال کرد كه چرا با اصلاح طلبان کار می کنید؟ جواب دکتر روحانی این بود؛ من از همه استفاده می کنم. حداقل تا زمان پایان رای گیری که بنده در حوزه انتخابات فعالیت داشتم، ملاک استفاده از افراد برای دکتر روحانی، صلاحیت و کارآمدی بوده است.
به هر حال، در بحث کابینه باید شرایط و ملاحظات را نیز در نظر گرفت؛ اگر تصمیم بر استفاده از شخصی باشد که از نظر نگاه با روحانی متفاوت است، نباید خیلی نگران بود و باید مسائل دیگر از جمله تعاملات دولت آتی را نیز در نظر گرفت؛ مگر آن که چینش کابینه و برآيند آن کارآمد نباشد، وگرنه این که از چه شخصی در کابینه استفاده می شود به تنهایی مسئله مورد بحث نخواهد بود. البته امیدوارم نیروهای سیاسی و پایگاه اجتماعی واقعی هوادار دکتر روحانی آنقدر تقویت شوند که بتوانند بیشتر در عرصه های مدیریتی حضور داشته باشند.
پایگاه اجتماعی روحانی باید تقویت شود
دربیکی رابطه دولت تدبیر و امید و تحقق دولت وحدت ملی مورد نظر هاشمی را این چنین بیان کرد: آنچه در مورد روحانی مسلم است ورود وی به عرصه انتخابات با مشورت آقاي هاشمی بوده است. روحانی با نگاه فراجناحی وارد انتخابات شد اما در مورد دولت وحدت ملی شرایط کمی متفاوت می شود. به نظر بنده، بحث آقای روحانی، همان دولت فراجناحی است و وی همین بحث را پیش می برد؛ همه جناح ها به نوعی دارند نزدیک می شوند به روحانی که هم خوب است و هم خطرناک؛ خطرناک از این جهت که ناهمسویی در نگاه و مطالبات، می تواند شرایط را برای اعمال مدیریت کلان، ناهموار کند.
نباید فراموش کرد مردم به برنامه هاي روحانی رأی داده اند و به توانايي هايش؛ وی در پست ها ی قبلی اش تاثیرگذار بوده و بر اساس قانون عمل کرده و حتي حزب قوی و منسجمي هم در پس زمینه فعالیت های سیاسی خود نداشته است اما ما دیدیم روحانی چطور از فضا بهترين استفاده را كرد. اقبال جناح های سیاسی به روحانی هم نکته مثبت وی محسوب می شود و هم خطرناک است؛ حالا کار به جایی می رسد که همه سهم خواهی می کنند ولي به نظرم اين موضوع با اشراف ايشان به مسائل مختلف، قابل مديريت است به شرطی که اپورتونیست ها وی را از نیروهای هوادار اصلی وی دور نکنند. روحانی باید در جامعه و به ويژه دانشگاه، به عنوان حلقه اول ارتباطي موثر در اين زمينه، پایگاه اجتماعی خود را تقویت کند تا نیروهای طرفدارشان در احزاب فعال و سازماندهی اجتماعی شوند و این کار تنها از طریق انسجام و برنامه ریزی نیروهای هوادار وی بر می آید.
وی با اشاره به انتخابات آتي مجلس گفت: باید نیروهای طرفدار روحانی حفظ شوند و ساز و کار مشخص خودشان را براي فعاليت داشته باشند. دولت تدبیر و امید در انتخابات مجلس به این مسئله نیاز پیدا می کند و نمي تواند فقط به اتكاي نيروهاي اجتماعي ای باشد كه خاستگاه هاي ديگري دارند و فعلا به طور موقت با وی همسو شده اند، دولت باید نیروهای طرفدار اجتماعی خودش را داشته باشد، سازماندهی و چهره سازی نیروهای طرفدار را باید در برنامه بلند مدت بگنجاند و حتی بتواند این پایگاه موقت را به پایگاهی دائمی تبدیل نماید.
هاشمی قربانی فضای رسانه ای برآمده از تحولات سال 76 شد
وی در پاسخ به این سوال که فضای رسانه ای روحانی تا چه حد به سال 76 نزدیک است و آیا انتظار بازگشت به باز بودن فضای رسانه ای نیمه دوم دهه 70 درست است گفت: فضای رسانه ای، محصول روند حرکت جامعه است؛ بنابراین من تصور نمی کنم فضای رسانه ای سال 76 تکرار شود. سال 76، فضا احساسی بود که هاشمی قربانی آن فضا شد. الآن فضا تغییر کرده، عقلانیتی به وجود آمده که با وجود اما و اگرهای فراوان، مردم به میدان آمدند تا با رفتاري مدني و قانوني، بر فضاي سياسي تاثير گذارند. فضای كنوني جامعه، فضاي احساسي را بر نمی تابد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامي، روحانی را شخصی پای بند به ایجاد فضای باز رسانه ای عنوان کرد و افزود: فضای باز رسانهای وآزادی بیان باید بر اساس پاسخ به نیاز جامعه انجام گیرد، روحانی در این فضا مقداری تاثیر دارد و بر این موضوع در مناظره آخر تاکید کرد. البته فضای امنیتی و قضایی نیز مهم هستند. به طور حتم این همسویی در جهت به سازی فضا شکل خواهد گرفت؛ به شرطي كه اين روند عقلاني حفظ شود و در عين حال از اين دست مطالبات، تداوم يافته و به صورت منطقي مورد بحث قرار گرفته و پي گيري شود.
جامعه از سال 76 عاقل تر و پخته تر شده و حاضر به تعامل بیشتري با يكديگر بوده و رويكرد سياه و سفيد تا حدي به حاشيه رانده شده است. به نظر من، در حال حاضر، فضای اجتماعی براي التهاب و جنگ آماده نيست، فضا براي آرامش و همراهي بيشتر آماده است. مردم در این انتخابات نشان دادند خواهان اعتدال هستند. به نظر می رسد جو به سمت بهبودی می رود. از همه مهم تر، عقلانیت جامعه ای است که اجازه بازی های عجیب غریب را نمی دهد و رسانه ها به نظر مي رسد بهتر از گذشته و به دور از هیاهو عمل کنند.
