رضا رهنما روز چهارشنبه در نشست آنلاین "شکوفایی ماکروجلبکی و بررسی بلوم ماکروجلبک ها در سواحل دریای خزر" که به مناسبت ۲۱ مرداد روز ملی دریای خزر برگزار شد افزود: ماکرو جلبکهای دریای خزر شامل سه گونه و سه جنس شامل (Cladpphora glomerata)، (Laurenica Caspica) و (Enteromorpha Intestinalis) هستند که در ۱۲ تا ۱۳ سال اخیر بروز پدیده شکوفایی جلبکی در خزر افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: زیستگاه ماکروجلبکها در بخش جنوبی دریای خزر در نواحی ساحلی است و این جانداران از هر جسم بی جان و یا جانداری که در جایی از اکوسیستم دریای خزر ثابت باشند، به عنوان بستر سخت (تکیه گاه) برای رشد و نمو خود استفاده میکنند.
رهنما، تکههای چوب، پلاستیک و صدفهایی مانند Mytilaster Ilneatus را از جمله زیستگاههای ماکرو جلبکها دانست و افزود: البته بیشترین زیستگاه این جانداران سازههای ساحلی مانند سدهای ساحلی یا موج شکنها است.
این محقق پژوهشگاه اقیانوس شناسی با اشاره به زمانهای شکوفایی ماکرو جلبکها در دریای خزر گفت: سالانه با شروع فصل بهار (از اواسط خرداد) تراکم و فراوانی ماکرو جلبکها در بخش جنوبی دریای خزر افزایش بسیار زیادی مییابد و تا اواسط شهریور ماه این روند افزایشی قابل مشاهده است اما در این زمان در صورت تغییر شرایط جوی مانند افزایش بارندگیها و کاهش دما و مواج شدن دریا، در تراکم ماکروجلبکها تغییراتی ایجاد خواهد شد.
رهنما، بیشترین تراکم ماکرو جلبکها را مربوط به گونه Cladpphora glomerata دانست که در تمامی طول دریای خزر دارای پراکنش است و در تمامی فصول سال نیز مشاهده میشود.
وی اضافه کرد: پس از آن گونه Laurenica Caspica قرار دارد که بیشترین تراکم آن در فصول سرد سال نیز مشاهده میشود. این گونه تنها در محدوده رامسر تا سیسنگان مشاهده میشود.
رهنما گفت: کمترین تراکم ماکرو جلبک در دریای خزر مربوط به گونه Enteromorpha Intestinalis است که بیشتر همراه با گونه C.Glomerata مشاهده میشود.
وی با بیان اینکه ماکروجلبکها به عنوان زیستگاهی برای سایر جانداران و برای رشد و نمو آن ها مفید است، گفت: در کشورهای آسیای جنوب شرقی از این جانداران استفاده میشود چرا که از ماکرو جلبکها میتوان برای مکملهای غذایی و همچنین برای تولید داروهای خاص بهره برد، نتایج تحقیقات نشان میدهد که از ماکرو جلبکها میتوان آنزیمهایی استخراج کرد که در درمان سرطان به ویژه سرطان معده موثر است.
رهنما از اجرای طرح پایش شکوفایی ماکرو جلبکها در دریای خزر در سال جاری خبر داد و گفت: در این مطالعات به ویژه در سواحل رامسر شکوفایی جلبکی گستردهای مشاهده کردیم که از ۱۶ سال گذشته تاکنون وجود نداشته است و اگر این روند کنترل نشود تا ۱۰ سال اینده ادامه یابد سواحل رامسر غیر قابل استفاده خواهد شد.
وی، استشمام بوی نامطبوع و غیر شفاف شدن آب را از پیامدهای شکوفایی ماکرو جلبک عنوات کرد و یادآور شد: این امر به دلیل تغییرات اقلیم و ساخت و سازهای انسانی در سواحل است.
این محقق پژوهشگاه اقیانوس شناسی گفت: وجود سازهها در نواحی ساحلی موجب خواهد شد که بستر سخت برای رشد ماکروجلبکها فراهم شود.
کنوانسیون منطقه حفاظت از محیط زیست دریای خزر موسوم به «کنوانسیون تهران» در ۲۱ مرداد ۱۳۸۲ ( ۲۰۰۳) با حمایت برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد با هدف حفاظت از محیط زیست دریای خزر به امضای پنج کشور جمهوری آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان رسید و از آن زمان این روز به عنوان روز ملی - منطقه ای دریای خزر نامگذاری شده است.