این نشست که در 24 فوریه و با حضور رئیس نهاد زنان ملل متحد، وزیران و مقامات عالیرتبه کشورهای عربی در قاهره برگزار شد، به بررسی چالشها و دستاوردهای اهداف توسعه هزاره برای زنان و دختران و نیز موضوعات برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان مطابق الگوی توسعه بعد از 2015 و اهداف توسعه پایدار اختصاص داشت.
به نقل از مهرخانه، در این نشست با توجه به تلاشهای جامعه جهانی برای ارزیابی دستاوردهای الگوی توسعه هزاره، تدوین نسل جدیدی از اهداف توسعه و برگزاری بیستمین سالگرد اعلامیه و برنامه عمل پکن (پکن +20) مهم تلقی شده و در ضمن همه این اقدامات؛ برابری جنسیتی، حقوق زنان و توانمندسازی زنان به عنوان محور الگوی توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفت.
در رابطه با دستاوردهای اهداف توسعه هزاره در کشورهای عربی؛ به مشارکت در توسعه، کاهش فقر، بهبود وضعیت آموزش و سلامت و تقویت پایداری زیستمحیطی اشاره شده است و اینکه زنان در رابطه با مسائل مذکور از آسیبپذیری بیشتری برخوردار بوده و نیازمند اقدامات و برنامهریزی بیشتر هستند.
علاوه بر این، منطقه غرب آسیا و کشورهای عربی در سالهای اخیر با تحولات سیاسی و اجتماعی مواجه بودند که تأثیر این تحولات بر حقوق زنان و برابری جنسیتی، قابل ملاحظه ارزیابی شده است. همچنین جمعیت زیاد و رو به رشد جوانان در این منطقه در جهت تحقق برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، هم به منزله یک فرصت و هم به منزله یک چالش تلقی میشوند. مخاصمات مسلحانه، بیخانمانی، افزایش بنیادگرایی، محافظهکاری و رسوخ نُرمها و کلیشههای اجتماعی بر زنان و دختران؛ نیز در این منطقه، مؤثر ارزیابی شده است.
در این نشست، از جمله چالشهای زنان در کشورهای عربی که مورد توجه قرار گرفتند، عبارتند از:
1. مشارکت زنان عرب در نیروی کار؛ که پایینترین میزان در جهان اعلام شده است، همچنین تحقق تساوی در آموزش، منجر به اشتغال بیشتر زنان نشده و سهم مردان در اشتغال آسیبپذیر و فاقد ثبات، نسبت به زنان کمتر است و زنان اغلب در بخش غیررسمی و مشاغل با درآمد پایین اشتغال دارند.
2. سطح پایین مشارکت سیاسی زنان از جمله نگرانیهای دیگر در کشورهای عربی عنوان شده است؛ اگرچه بیتردید در سالهای اخیر پیشرفتهایی در این زمینه حاصل شده است. به طور نمونه، در این نشست به کشور الجزایر اشاره شد که حدود 30 درصد از نمایندگان پارلمان را زنان تشکیل داده و یا در عربستان زمینههایی برای حضور زنان در برخی مجامع فراهم شده است. با این حال، متوسط منطقهای نمایندگان زن در کشورهای عربی، حدود 12 درصد است و از 20 درصد متوسط جهانی کمتر است.
3. پیشرفت در کاهش مرگ و میر مادران نیز در این منطقه آهسته بوده است. در مورد دسترسی به سلامت جنسی و باروری و اعمال حقوق باروری زنان، کمبود دسترسی به تنظیم خانواده، رواج ازدواج اجباری و زودهنگام نیز در این نشست به شدت ابراز نگرانی شده است.
4. خشونت علیه زنان و بیکیفرماندن آن نیز هزینههای اقتصادی و انسانی زیادی بر جوامع عربی تحمیل کرده است. خشونت علیه زنان علاوه بر محیطهای خصوصی در فضاهای عمومی نیز ارتکاب مییابند و از جمله در مورد زنانی که در جنبشهای اجتماعی حضور فعالی دارند. خشونت و ترس از خشونت، مانع زنان از اعمال حقوق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تلقی میشود.
ریشه خشونت علیه زنان و دیگر اشکال تبعیض مبتنی بر جنسیت؛ در تاریخ، فرهنگ، سنتها و مذهب و در منطقه عربی دارای نمود بیشتری عنوان شده است.
در رابطه با توانمندسازی زنان نیز سه جنبه مهم مورد توجه قرار گرفت:
اول، پایان دادن به همه اشکال خشونت علیه زنان و دختران؛ برابری جنسیتی، توانمندسازی زنان و توسعه پایدار محقق نمیشود مگر اینکه خشونت و ترس از خشونت علیه زنان پایان پذیرد.
دوم، توسعه ظرفیتهای زنان و دسترسی آنها به منابع، که در تعیین گزینههای مربوط به زندگی زنان نقش مهمی دارد. این امر ناظر بر آموزش، سلامت و دسترسی برابر به منابع و فرصتها از جمله دسترسی به زمین، شغل و مزد برابر برای کار برابر است؛
سوم، تضمین برابری جنسیتی در روندهای تصمیمگیری؛ در همه بخشهای عمومی، خصوصی و خانواده، و اینکه مشارکت زنان در عرصههای اجرایی، قانونگذاری، و قضایی، در مناصب محلی، واحدهای صنفی و در رسانه افزایش یابد.
همچنین در این نشست، نقش فعال و مؤثر کشورهای عربی در راستای تحقق برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان مورد تأکید قرار گرفت.
لازم به ذکر است این نشست با همکاری کمیسیون اقتصادی و اجتماعی ملل متحد برای آسیای غربی (UN-ESCWA) و نهاد زنان ملل برگزار شد.