کابینه خیالی، بلوف رسانه‌های اصولگرا

آرمان نوشت:

می‌خواهد رکورد معرفی کابینه را بزند؛ می‌خواهد در همین بدو کار به‌رغم سختی‌های مضاعفی که با آن روبه‌رو بوده و کار را طاقت‌فرساتر کرده تفاوت‌ها را به رخ بکشد و نشان بدهد که رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک؛ راهبردی می‌نگرد و کلیدش به‌واقع قفل‌ها را یکی بعد از دیگری باز می‌کند. او به‌دنبال بنا کردن سازه‌ای رفیع است و در این‌سو اما عده‌ای به‌دنبال تخریب؛ حسن روحانی و تیمش مشغول رایزنی و چانه‌زنی هستند تا منطبق بر خردجمعی و با توجه به تمامی ملاحظات کابینه‌ای کارآمد و منطبق بر وعده‌های داده‌شده چینش کنند و در سوی دیگر میدان، برخی به‌دنبال فضاسازی هستند و با طرح نام‌ها و گزینه‌هایی به‌دنبال مدیریت فضا به شکلی معکوس؛ تا از یکسو در همین بدو کار افکار عمومی را تحریک کرده و آنان را به انفعال در برابر دولت منتخب وادارند و از سوی دیگر برای حضور گزینه‌های نزدیک به خود در کابینه آخرین تلاش‌های خود را به منصه ظهور برسانند؛ فعل و انفعالاتی آسیب‌زننده که می‌شد بروز و ظهور آن را حدس زد و بسیاری از فعالان رسانه‌های مستقل در طول یک ماه و اندی گذشته بارها خطاب به تیم اطلاع‌رسانی دولت منتخب آن را متذکر شده و عنوان داشته بودند که دولت اعتدالگرا برای مدیریت مطلوب فضا و حفظ و تداوم امیدواری متبلور شده در جامعه نیازمند اتخاذ رویکرد‌های رسانه‌ای فعال و پویاست و آنان که روی کارآمدن دولت جدید را در راستای اهداف و منویات خود نمی‌دانند به‌خصوص با نزدیک شدن به موعد معرفی کابینه بیکار نخواهند نشست و به فضاسازی علیه دولت خواهند پرداخت؛ نکته‌ای که هم‌اکنون به عینه قابل مشاهده است و پروپاگاندای رسانه‌ای هدفمند با دایره‌شمولی گسترده از سوی برخی رسانه‌های اصولگرا به‌راه افتاده تا بدنه حامی دولت را که متشکل از اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان هستند را در همین ابتدای کار با انفعال و دلسردی روبه‌رو کرده و از سوی دیگر زمینه را برای تحت فشار گذاشتن رئیس‌جمهور منتخب برای پذیرش گزینه‌های مطلوب آنان در کابینه فراهم کند.

وزرای پرتعداد و دولت ساکت

در طول چند سال گذشته و در فضای رسانه‌ای کشور شمارگان غالب به لحاظ کمیت با رسانه‌های اصولگرا بوده و صدها سایت و خبرگزاری و روزنامه توسط این جریان سیاسی به‌راه ‌انداخته شده و در سوی مقابل رسانه‌های اصلاح‌طلب یا به محاق رفته‌اند یا آنکه با محدودیت‌های پرشمار روبه‌رو بوده‌اند. ناگفته نیز پیداست که مدیریت افکار عمومی کارویژه اصلی رسانه‌هاست و اکنون در برهه خطیری که دولت در آستانه معرفی کابینه است این ابزار رسانه‌ای بسیار به کار می‌آید و فارغ از کیفیت در چنین بازه زمانی همان کمیت است که اثرگذار است چراکه دولت علی‌القاعده نمی‌تواند گزینه‌های اصلی را پیش از معرفی به مجلس رونمایی کند و افکار عمومی از یکسو و حتی سیاستمداران و مجلس‌نشینان نیز از سوی دیگر داده‌های اطلاعاتی خود را از رسانه‌ها دریافت می‌دارند و اینجاست که بستری مهیا برای اثرگذاری فراهم شده و رسانه‌های پرشمار اصولگرا با مدیریتی هدفمند وارد گود بازی شده و روزانه چندین لیست را در ده‌ها رسانه خود باز نشر می‌دهند و با بمباران هدفمند اذهان عمومی مدیریت ماجرا را در دست می‌گیرند. لیست‌هایی که از شاخصه‌های آن کنارهم نشاندن نام‌هایی است که برخی از آنها قطعی شده‌اند (برای جلب اعتماد) و برخی دیگر گزینه‌هایی هستند که این رسانه‌ها برای جا انداختن نام آنان در قالب صدها خبر به فضا سازی دست می‌برند و راست و دروغ را چنان در هم می‌آمیزند که امکان تمییزش برای همگان مهیا نباشد و بدین واسطه بتوانند دولت را برای پذیرش این گزینه‌ها تحت فشار قرار دهند. این نکته وقتی اهمیت خود را نشان می‌دهد که بدانیم غیر از میل و رغبت رئیس‌جمهور منتخب فاکتورهای دیگری نیز در انتخاب وزرا دخیل هستند و این رسانه‌ها با تمرکز روی این نکات روی وزارتخانه‌هایی کلیدی انگشت گذارده‌اند که تکلیف آنها مشخص نشده و متغیرها به ثبات نرسیده و بازی آنان می‌تواند اثرگذار باشد. به عنوان مثال درخصوص وزارت علوم، اقتصاد، کشاورزی، اطلاعات و وزارت کشور که هنوز گزینه‌ها قطعی نشده‌اند در دو، سه روز گذشته طرح گزینه‌ها با هدف‌گذاری مشخص از سوی برخی رسانه‌های اصولگرا انجام پذیرفته تا فضا به نفع آنان کانالیزه شود. ضمن آنکه آنان با معرفی پردامنه گزینه‌های خود می‌خواهند افکار عمومی توده‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان را تحت‌تاثیر قرار داده و آنان را به واکنش پرخاشگرانه و انفعالی وادارند تا میان دولت و بدنه حامی آن نیز فاصله بیفتد. حال با همه این اوصاف واکنش تیم رسانه‌ای دولت منتخب تنها به یکی، دو تکذیبیه مختصر که هیچ بازتاب گسترده‌ای نیافته و در لابه‌لای هزاران خبر گم شده، محدود بوده که خود جای تامل بسیار دارد.

زود قضاوت نکنیم

با رصد فضای رسانه‌ای طی چند روز گذشته می‌توان گفت تا حدودی اغراض و اهداف تعیین‌شده برای این بازی‌های رسانه‌ای به ثمر نشسته است. واکنش‌های پرشمار در شبکه‌های اجتماعی و مضاف بر آن در قالب کامنت‌‌ها و پیام‌ها در سایت‌های خبری مبنی بر نارضایتی نسبت به معرفی افراد ناهمسو با شعارهای انتخاباتی رئیس‌جمهور منتخب در قالب افراد کابینه نکته‌ای است که بر این موضوع صحه می‌گذارد اما در اینجا مختصر و مفید باید گفت: اول آنکه تا قطعی نشدن لیست اسامی و معرفی آنها به مجلس نمی‌توان هیچ قضاوت متقنی داشت و باید صبوری پیشه کرد و از افتادن به دام فضاسازی رسانه‌ای پرهیز کرد. دوم آنکه رئیس‌جمهور منتخب مختار به چینش کابینه بر اساس شاخصه‌های مدنظر خود است و التزام به مولفه‌های دموکراسی حکم می‌کند که این حق وی محترم شمرده شد و بدیهی است که وی نیز باید در قبال عملکردهای به منصه ظهور رسیده پاسخگو باشد و ایرادگیری بر اساس پیش‌فرض‌ها نه عقلانی و نه اخلاق‌مدارانه است. سوم آنکه قضاوت افراد معرفی‌شده بر اساس نام‌ها یا قرابت‌های عنوانی و نسبی نیز بی‌گمان محلی از اعراب ندارد و باید منتظر ارائه برنامه‌های آنان و همچنین برون‌داد عملکرد‌هایشان در پست وزارت بود تا بتوان درخصوص آنان به قضاوت نشست و بروز واکنش‌های سلبی بر اساس جوسازی رسانه‌ای چیزی جز قصاص قبل از جنایت نیست! چهارم واکنش‌های منفی بر اساس جوسازی‌های صورت‌گرفته درست همان نکته‌ای است که مخالفان دولت در پی القای آن هستند تا میان دولت و توده‌های حامی آنان فاصله بیندازند و درافتادن در این وادی آبریزی به آسیب تندروهای بیرونی و درونی است که قصد اخلال در صفوف متحد اعتدالگرایان از هر طیف و جناحی را دارند. البته در آخر نیز باید گفت که رویکرد منفعل رسانه‌ای دولت نیز خود از علت‌العلل بروز این شرایط است و باید مورد بازنگری عاجل و فوری قرار بگیرد که بدیهی است مخالفان و مغرضان بیکار ننشسته و از این نوع اقدامات بسیار در چنته دارند.